سوهانک، مسجدجامع \ masjed(d-e) Jāmeº-e sowhānak \ ، مسجدی قدیمی در محلۀ سوهانک، خیابان سلمان، کوچۀ مسجد، واقع در شهرداری منطقۀ 1 تهران. مسجدجامع سوهانک از مساجد قدیمی شمیران بهشمار میآید. وجود دو درخت چنار کهنسال که گفته میشود یکی از آنها قدمتی بیش از 000‘ 1 سال دارد، گواهی بر صحت این ادعا ست. این درخت محیطی حدود 9 متر دارد و دارای 7 شاخۀ بزرگ است. مسجدجامع سوهانک دارای مساحتی حدود 000‘ 4 مـ2، و بسیار ساده و فاقد هرگونه گنبد، گلدسته و مناره است. این مسجد در گذشته از خشت و گل ساخته شده، و یکطبقه بـوده است؛ اما پس از تخریب کلی و بازسازی نهایی در دهۀ 1330 ش، با مصالح امروزی و با مساحت بیشتری، در دو طبقه و با کمک فردی خیّر به نام حسینعلی سوهانی بنا شد. این مسجد دارای شبستان، آبدارخانه، سرویس بهداشتی خارج از ساختمان مسجد، بسیج خواهران و برادران، و همچنین صندوق قرضالحسنۀ شهدای سوهانک است. کاشیکاریهای محراب و بالای در درون شبستان، متعلق به پیش از انقلاب اسلامی، و کاشیکاریهای اطراف شبستان مربوط به پس از انقلاب است. سقف مسجد نیز از تیرآهن است؛ اما در زیر آن سقفی کاذب از جنس چوب تعبیه شده است. در مسجدجامع سوهانک افزون بر اقامۀ نمازهای ظهر، عصر، مغرب و عشا به جماعت، مراسم خواندن دعای توسل، اعتکاف در ماه رجب و مراسم ویژۀ شبهای قدر ماه رمضان نیز برگزار میشود. این مسجد تا 1338 ش، امام جماعت ثابتی نداشت، اما از آن تاریخ تا 1347 ش امام جماعتهایی ثابت پیدا کرد. از 1347 ش تا پیروزی انقلاب اسلامی در 1357 ش نیز مسجد فاقد امام جماعت ثابت بود؛ اما این مسجد از آن زمان تا به امروز همواره امام جماعتهایی ثابت داشته است. از امامان جماعت پیشین این مسجد تاکنون میتوان به یوسف قاجاری، سیدمحمد موسوی، شیخ ولیالله صبری و امروزه (1389 ش) سید محمد فیض اشاره کرد. در داخل شبستان مسجد، تصویری از 20 شهید محلۀ سوهانک در تابلویی نقش بسته است («سوهانک»، «وجه تسمیه ... »، حجازی مهر، توشه، بش ؛ نیکجو).
مآخذ
توشه، امید و مریم گودرزیمقدم، «اهالی سوهانک از خود و محلهشان میگویند»، همشهری (مل )؛ حجازیمهر، مسعود، «عضو هیئت امنای مسجد سوهانک»، همشهری (مل )؛ «سوهانک»، کتاب اول (مل )؛ نیکجو، محمدحسن (از اعضای هیئت امنای مسجدجامع سوهانک)، مصاحبه با مؤلف؛ «وجه تسمیه، سوهانک، محلۀ چنارهای قدیمی»، همشهری (مل )؛ نیز:
Hamshahrionline, www.hamshahrionline.ir / NEWS PAPERARCH / VIJENAM / Mahal / 1383 / Mahele1 / 831010 / parvande. Htm (acc. May 25, 2010); Ketabeavval,www.ketabeavval.ir / tehran / 1399. aspx (acc. May 25, 2010). حسن موسویزاده