شهدای تجریش، بیمارستان

نویسنده (ها) : علی محمد مرادیان منفرد

آخرین بروز رسانی : شنبه 10 خرداد 1399

شهدای تجریش، بیمارستان \ bīmārestān-e šohadā-ye tajrīš \ ، مرکزی پزشکی، آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید بهشتی، واقع در تجریش، خیابان شهرداری، منطقۀ 1 شهرداری تهران.
بیمارستان شهدای تجریش در 1340 ش در زمینی به مسـاحت 000‘70 مـ2 بـا نـام بیمـارستـان رضا پهلـوی (ولیعهد وقت) فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. این بیمارستان در محل سابق شهرداری تجریش احداث شد که پیش از بنای شهرداری، جایگاه گورستان قدیمی تجریش و امامزاده چنار (ه‌ م) بود. تا سالهای 1347-1348 ش بخش درمانی بیمارستان رضا پهلوی شامل ساختمانی سه‌طبقه بود و در این زمان، ساختمان درمانگاهها، پاویونها و یک ساختمان هشت‌طبقه (معروف به ساختمان دربار) ساخته شد. همچنین، یک بخش آموزشی، موسوم به دانشکدۀ تندرستی نیز تأسیس شد که امروزه (1389 ش) بخش آموزش و پاتولوژی بیمارستان در آن قرار دارد.
بخشهای بالینی، آموزشی و اورژانس، 3 بخش عمدۀ بیمارستان شهدای تجریش‌اند و بخشهای دیگر ازجمله جراحی مغز و اعصاب، اطفال، داخلی و زنان و زایمان زیر نظر آنها اداره می‌شوند. بیشتر این بخشها از 1350 ش به بعد دایر شده‌اند.
در دهۀ 1340 ش، تجهیزات پیشرفتۀ پزشکی و کادر درمانی مجرب بیمارستان رضا پهلوی مورد توجه مراکز درمانی داخلی و خارجی قرار گرفت؛ برای نمونه، بخش جراحی اعصاب که در 1350 ش امان‌الله جهانشاهی آن را تأسیس کرد، به‌سرعت توانست دانشجویان پزشکی دانشگاه جندی‌شاپور اهواز را برای گذراندن دورۀ بالینی جذب کند و در بخشهای مختلف آموزش دهد. در 1354 ش نیز قرارداد همکاری آموزشی میان بیمارستان رضا پهلوی و دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا منعقد شد که بر اساس آن، تبادل استاد و دانشجو میان این دو مرکز صورت گرفت.
اتاق عمل بیمارستان رضا پهلوی مجهز به پیشرفته‌ترین وسایل جراحی اعصاب، شامل تخت اتوماتیک ماکت و میکروسکوپ سقفی زایس با امکان استفادۀ هم‌زمان جراح و کمک‌جراح بود. این نخستین اتاق عمل در ایران به‌شمار می‌آمد که در آن، هنگام جراحی اعصاب، از میکروسکوپ استفاده می‌شد. به‌طورکلی، این بیمارستان از نظر تجهیزات و تخصصهای جدید، از مراکز پیشرو کشور به‌شمار می‌آمد.
پس از انقلاب، بیمارستان رضا پهلوی به بیمارستان شهدای تجریش تغییر نام داد و در 1364 ش، با تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی واگذار شد.
کتابخانه، مرکز تحقیقات سرطانی، مؤسسۀ خیریۀ بهنام دهش‌پور (ه‌ م) و مسجد از دیگر واحدهای بیمارستان شهدای تجریش‌اند.
کتابخانۀ بیمارستان در 1348 ش تأسیس شده است و اعضای هیئت علمی، رزیدنتها، انترنها، دانشجویان و پیراپزشکان از آن استفاده می‌کنند. در 1389 ش، شمار کتابهای فارسی موجود در کتابخانه 658 جلد، و کتابهای لاتین آن 225‘1 جلد ذکر شده است؛ در این کتابخانه، 465 عنوان پایان‌نامۀ تحصیلی نیز موجود است.
مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش را در 1385 ش محمد اسماعیل اکبری، فوق تخصص سرطان، تأسیس کرد. انجام تحقیقات برای پیشگیری از سرطان و کاهش میزان شیوع آن، درمان مناسب بیماران سرطانی، مراقبت از بیماران و توان‌بخشی، از اهداف کلی این مرکز است.
از دیگر فعالیتهای این مرکز، می‌توان به آموزش عمومی از طریق رسانه‌های همگانی و آموزش تخصصی با برگزاری کارگاههای فوق تخصصی و کنگره‌های سرطان‌شناسی اشاره کرد.
مسئولان بیمارستان شهدای تجریش برای مقابله با پراکندگی بخشهای مختلف درمانی، درصدد متمرکز کردن قسمتهای مختلف بیمارستان در مجتمعی پانصد تختخوابی هستند. بر این اساس، برای خرید واحدهای مسکونی ضلع غربی خیابان دربند اقداماتی انجام شده است.
در برنامۀ استراتژیک بیمارستان شهدای تجریش، 4 هدف کلان مد نظر قرار گرفته است که عبارت‌اند از: ارتقای کمی و کیفی ارائۀ خدمات درمانی، تشخیصی و بهداشتی؛ ارتقای کیفیت آموزش بالینی و تربیت نیروی انسانی کارآمد در بخش درمان؛ افزایش تولید علم و دانش پزشکی؛ و بهبود رضایتمندی مراجعان.
در 1389 ش، حدود 100 پزشک، 88 پزشک عضو هیئت علمی و بیش از 200 پرستار در بیمارستان شهدای تجریش مشغول فعالیت بوده‌اند.
پروفسور یحیى عدل، امان‌الله جهانشاهی، خورشید کلاه‌صدری، حسین آیینه‌چی، علیرضا بیرجندی، سید محمود طباطبایی و علی‌اکبر ولایتی برخی از پزشکان معروف‌اند که در گذشته و حال در این بیمارستان فعالیت داشته و دارند.

مآخذ

ایمانیان، بنفشه، آشنایی با مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی شهدای تجریش، تهران، 1386 ش؛ میرزایی، حمیدرضا (رئیس بیمارستان شهدای تجریش)، مصاحبه با مؤلف.

علی‌محمد مرادیان منفرد