مهندسان مشاور ایران، جامعه \ jāmeºe-ye mohandesān-e mošāver-e īrān \ ، جامعهای متشکل از شرکتهای مهندسان مشاور در بخش خصوصی، واقع در محلۀ ولنجک، خیابان 26، در محدودۀ منطقۀ 1 شهرداری تهران. نخستین اقدامات برای تأسیس جامعۀ مهندسان مشاور ایران در تیرماه 1352، پس از تصویب آییننامۀ تشخیص صلاحیت و طبقهبندی مهندسان مشاور توسط هیئت وزیران در خرداد همان سال صورت گرفت؛ در مادۀ 12 آییننامه، تأسیس این جامعه برای همکاری با سازمان برنامه و بودجه پیشبینی شده بود. این جامعه سرانجام در 7 / 12 / 1352 ش با شمارۀ 471‘1 به نام «جامعۀ مشاوران ایران» به ثبت رسید و فعالیت خود را آغاز کرد. جامعۀ مشاوران ایران متشکل از شرکتهای مهندسان مشاور در بخش خصوصی است که با هدف دستیابی به استقلال فنی و تکنولوژی پیشرفته، مستقل از احزاب و گروههای سیاسی فعالیت میکند. پس از انقلاب اسلامی ایران در 1357 ش، جامعۀ مشاوران ایران در پی بازنگری فعالیتهای پیشین خود، اساسنامۀ جدیدی را تصویب کرد. از دورۀ چهارم (1359 تا 1361 ش)، شمار اعضای این جامعه افزایش یافت و شورایی مرکب از نمایندگان هر یک از گروههای تخصصی، عهدهدار فعالیتهای مختلف آن شد. در هر دوره، نمایندگان هر یک از گروههای تخصصی جامعۀ مشاوران ایران، با تشکیل شورای مدیریت، اهداف و وظایف این جامعه را پیگیری میکند. این جامعه مشمول قانون احزاب و جمعیتهای کشور است و پروانۀ فعالیت آن را در هر دوره وزارت کشور صادر میکند. جامعۀ مشاوران ایران بر طبق دستور وزارت کشور در 10 / 10 / 1369 ش، به «جامعۀ مهندسان مشاور ایران» تغییر نام داد. ارکان این جامعه متشکل از مجمع عمومی، شورای مدیریت، گروههای تخصصی و هیئتهای بازرسان، داوری و تجدیدنظر داوری است. این اعضا که مدت تصدی آنها از تاریخ ثبت تصمیمات مجمع عمومی انتخابکننده در دفتر ثبت شرکتها آغاز میشود، موظفاند تا زمان ثبت اسامی منتخبان دورۀ جدید، وظایف محوله را انجام دهند. شورای مدیریت جامعۀ مهندسان مشاور ایران نمایندۀ قانونی، و در رأس تشکیلات این جامعه است و از نمایندگان گروههای تخصصی فعال در جامعه، که در حال حاضر (1389 ش) 20 گروهاند و در مجمع عمومی انتخاب میشوند، تشکیل میگردد. این شورا هیئت رئیسه را که مرکب از 5 تن شامل رئیس، نایبرئیس، دبیر، دبیر دوم و خزانهدار است، از میان اعضای خود انتخاب میکند. امور اجرایی این جامعه را نیز شورای مدیریت و هیئت رئیسۀ شورا بر عهده دارند. گروههای تخصصی، هستۀ اصلی تشکیلات جامعۀ مهندسان مشاور ایران به شمار میآیند. دستکم هر 5 شرکت مهندسان مشاورِ عضو این جامعه که در یکی از رشتههای تخصصی به فعالیت میپردازند، یک گروه تخصصی را تشکیل میدهند. مجامع گروهها و شورای گروهها، ارکان گروههای تخصصی بیستگانۀ این جامعه به شمار میروند. بندرسازی، بهینهسازی مصرف انرژی، تأسیسات ساختمان، و تأسیسات شهری ازجملۀ این گروههای تخصصیاند. جامعۀ مهندسان مشاور ایران دو نوع عضو حقوقی و حقیقی دارد: اعضای حقوقی مشتمل بر شرکتهای مهندسان مشاور، و اعضای حقیقی شامل کارشناسان شریک و تماموقت. برای پیشبرد اهداف جامعه، کمیتههایی که اعضای آنها را شورای مدیریت انتخاب میکند، با تشکیل جلسات منظم برای برنامهریزی در زمینۀ وظایف محوله و چگونگی اجرای این برنامهها به فعالیت میپردازند. کمیتههای آموزش، آییننامۀ ارجاع کار، برنامهریزی استراتژیک، فناوری و فدراسیون بینالمللی مهندسان مشاور ازجملۀ این کمیتهها به شمار میروند. از وظایف و مسئولیتهای جامعۀ مهندسان مشاور ایران میتوان به حفظ و حراست حرفۀ مشاورۀ فنی در بخش خصوصی، دفاع از حقوق صنفی ـ حرفهای اعضا، همکاری با سازمانهای دولتی و خصوصی، تأسیس دفاتر و شعبات، کوشش برای افزایش آگاهی اجتماعی دربارۀ نیاز کشور به حرفۀ مهندسان مشاور، گردآوری و تبادل اطلاعات و دیگر فعالیتهای مندرج در اساسنامۀ جامعه اشاره کرد. جامعۀ مهندسان مشاور ایران از پاییز 1377 ش، مبادرت به انتشار فصلنامهای با عنوان مهندس مشاور کرده است که زیر نظر کمیتۀ انتشارات جامعه منتشر میشود. افزون بر این، جامعۀ مهندسان مشاور ایران تاکنون بالغ بر 15 عنوان کتاب تخصصی گوناگون منتشر کرده است. شمار اعضای جامعۀ مهندسان مشاور ایران از 40 شرکت در آغاز تأسیس آن، به 158 عضو حقوقی در 1357 ش افزایش یافت؛ این جامعه در حال حاضر در تهران و دیگر استانهای کشور بیش از 851 عضو دارد.
مأخذ
فخر صمدی، منوچهر (رئیس شورای مدیریت جامعۀ مهندسان مشاور ایران)، مصاحبه با مؤلف.