آملی \āmolī\، شیخ محمدتقی (1304-1391 ق/ 1887- 1971 م)، فقیه امامی، فرزند ملا محمد آملی. وی در تهران زاده شد و مقدمات علوم را نزد پدر آموخت. پس از آن، نزد عالمان دیگری مانند شیخ عبدالنبی نوری و میرزا حسن کرمانشاهی درس خواند. در 1340 ق/ 1922 م، به نجف اشرف رفت و تا 1353 ق/ 1934 م، از محضر استادانی چون میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی (اراکی) و آقا سید ابوالحسن اصفهانی بهره یافت. سپس به تهران بازگشت. او در تهران در محلۀ حسنآباد اقامت گزید و در مسجد مجدالدوله اقامۀ جماعت میکرد و در خانۀ خود حوزۀ تدریس داشت (آقابزرگ، 1/ 267- 268؛ شریف رازی، 4/ 1371؛ مطهری، 2/ 618؛ «مختصری ... »، 54). آملی فقیهی گوشهنشین، و از پذیرفتن مسئولیت ریاست گریزان بود و تا پایان زندگی نیز از نوشتن رسالۀ فتوایی خودداری کرد. جمعی از فقهای فاضل از محضرش بهره میبردند و بسیار گرامیاش میداشتند. وی در تهران درگذشت. از آثار او ست: حاشیه بر شرح منظومۀ سبزواری، حاشیه بر شرح اشارات ابوعلی، حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری، شرح عروة الوثقى، و کتاب الصلوٰة (تقریرات میرزای نائینی) (آقابزرگ، شریف رازی، همانجاها).
مآخذ
آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة (قرن 4)، مشهد، 1404 ق؛ شریف رازی، محمد، گنجینۀ دانشمندان، تهران، 1353 ش؛ «مختصری از شرح احوال و آثار استاد محمدتقی آملی»، معارف اسلامی، تهران، 1345 ش، س 1، شم 2؛ مطهری، مرتضى، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران، 1354 ش.