باغ گل

نویسنده (ها) : ناصر پازوکی طرودی

آخرین بروز رسانی : شنبه 16 آذر 1398

باغ گل \ bāq-e gol\ ، روستایی واقع در°51 و´30 طول شرقی، و°35 و´55 عرض شمالی، و در ارتفاع 973‘1 متری از سطح دریا، در فاصلۀ 3 کیلومتری غرب شهر اوشان، در جنوب جادۀ اوشان ـ آهار و در دو سوی رودخانۀ آهار.
این روستا در دهه‌های 1340-1350 ش/ 1960-1970 م شکل گرفته است و افرادی از شهرها و روستاهای اطراف در آن اقامت گزیده‌اند و در پی آن خوش‌نشینان تهرانی به مرور مالک باغها و مزارع و زمینهای محل شده، در آن اقدام به ساخت‌وساز کرده‌اند و باغ گل ترکیب روستا به خود گرفته است.
در مرکز روستای باغ گل رودخانۀ کوچکی که از کوههای سمت جنـوب روستا ــ که به نامهای سیاه‌بند، وی‌یا و بومک نامیده می‌شوند ــ سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال پس از گذر از میان روستا به رودخانۀ آهار می‌ریزد. این دره و رود کوچک حمامک خوانده می‌شود. علت این نام‌گذاری آن است که در گذشته، بخشی از دهانۀ این رود کوچک را مسدود کرده بودند و اهالی محل در مکانِ تجمعِ آب استحمام می‌کردند.
در سمت غرب روستای باغ گل تپۀ نسبتاً بلندی وجود دارد که اهالی آن را به نام تپۀ گُلْ‌عذار می‌شناسند و معتقدند که گُل‌عذار خواهر کیقباد است. کیقباد کسی بود که قلعۀ زیرزمینی (صخره‌ای) روستای ایگل را ساخته، و بقایای قلعۀ او در آن روستا همچنان باقی است. البته این ادعا سندیت تاریخی ندارد.
کوههای سمت مشرق روستای باغ گل گرزک و گوخوسون (= محل خواباندن گاو) نامیده می‌شود. کوه سمت شمال باغ گل به نام آفتاب‌کوه شهرت دارد و مراتع آن شامل تنگه‌چنگک، چالک و کوه ویشه است. مراتع جنوب غربی این روستا نیز سَراسُل، چشمه‌سنگ، چاله‌شهبانوکُشک بالا، چاله‌شهبانوکُشک پایین، بند لاکرو، چاشت‌خوران، پِهِنه، سیاسو و چشمه‌خاص برمک نامیده می‌شود.
در سمت جنوب شرقی روستای باغ گل دره‌ای وجود دارد که بندجویک (= بندجوی کوچک) خوانده می‌شود. در این دره آبشاری هست که هر چند خیلی بلند نیست، اما زیبایی خاصی دارد و همیشه مشتاقانی در کنار آن به سر می‌برند.
زمینها و باغهای کنار رودخانۀ آهار، حد فاصل اوشان تا باغ گل، تنگه‌چنگک، ماهی‌چال، پشت‌کمر، سیاه‌کرک، بیخ‌باغ، سرلشک، امین‌مزرع، پل‌شاه، پند، و دره‌پند، و حد فاصل ایگل به سمت باغ گل، درۀ سربند، بنادر، کل‌خوندره، دم‌باربند، دراززمین، زمین‌حسن، جمال‌زمین، و بیخ‌بند نامیده می‌شوند.
در سمت جنوب شرقی روستای باغ گل درۀ زیبایی وجود دارد که به نام درۀ چُرند مشهور است. این دره دو جزء دارد که به نامهای درۀ زمین‌حسن و پشت‌بند چُرند مشهور است.
روستای باغ گل در تابستان حدود 150 و در زمستان کمتر از 40 خانوار جمعیت دارد. نامهای خانوادگی اهالی این روستا عبارت‌اند از: حسینی شکرآبی که از سادات‌اند، کمالی، آقابیک و حقیقی خوش‌گذران. مزارع و زمینهای این روستا در گذشته غالباً توسط اهالی ایگل تصاحب می‌شد، اما از زمان استقرار جمعیت جدید در این مکان زمینها تبدیل به باغ شده و درختانی نظیر گیلاس، گردو و آلبالو در آن کاشته‌اند. از میان محصولات این روستا فقط گیلاس به بازار عرضه می‌شود. اکثر جوانان باغ گل به تهران مهاجرت کرده، و کارمند صنایع دفاع و ادارات دولتی شده‌اند.
آب آشامیدنی اهالی روستای باغ گل از تنگه‌پارو ــ که در روستای ایگل جریان دارد ــ و یک حلقه چاه تأمین می‌گردد، اما آب کشاورزی آنان از رودخانۀ آهار برداشت می‌شود. این روستا فاقد مدرسه است و در جریان جنگ تحمیلی یک تن شهید تقدیم ایران اسلامی کرده است.
در ضلع شمالی روستای باغ گل و رودخانۀ آهار و جادۀ ارتباطی اوشان ـ آهار، و در دامنۀ جنوبی آفتاب‌کوه و در موقعیت جغرافیایی°35 و´54 و´´34 عرض شمالی، و °51 و´30 و´´6 طول شرقی و در ارتفاع 015‘2 متری از سطح دریا، گورستان روستای باغ گل قرار دارد. در سمت شمال این گورستان تا دهۀ 1380 ش، درخت نارون کهن‌سالی وجود داشت که نزد اهالی مقدس بود و اهالی آن را زیارت می‌کردند و صدها دخیل به آن بسته، و ضریحی فلزی نیز در کنار آن احداث کرده بودند و عموماً اموات سادات روستا را در مجاورت آن درخت دفن می‌کردند. این درخت در میانه‌های دهۀ 1380 ش خشک شد و اهالی از این بابت بسیار متأثر شدند، اما باورهایشان به آن درخت همچنان باقی است.

ناصر پازوکی طرودی