توانبخشی ذهنی عمل، مرکز جامع \ markaz-e jāmeʾ-e tavān-baxšī-ye zehnī-ye amal\ ، از مراکز خصوصی زیر نظر مؤسسۀ خیریۀ عمل، واقع در محلۀ زعفرانیه. این مرکز با هدف بازتوانی، نوتوانی و کاریابی فرزندان کمتوان ذهنی کارگران در 1375 ش در زمینی به مساحت 000‘12 مـ2 و زیربنای 000‘14 مـ2 تأسیس، و از 3 بخش واحد نگهداری، واحد آموزش، و واحد درمانگاه تشکیل شده است («معرفی ... »، بش ). واحد نگهداری این مرکز، خدمات خود را به مددجویان ذهنی زیر 14 سال که دارای خانواده یا شرایط کارگری باشند، بهصورت رایگان و شبانهروزی ارائه میکند. در مدت بستری بودن مددجو، واحد مددکاری مرکز برای برطرفکردن مشکلات خانواده، و ایجاد زمینۀ لازم بهمنظور بازگشت دوبارۀ مددجو به محیط خانواده تلاش میکند («واحد نگهداری»، بش ). در واحدهای آموزش، مددجویان بالای 14 سال با هدف توانبخشی حرفهای پس از ارزیابیهای نخستین، وارد کلاسهای حرفهآموزی میشوند. واحد آموزش دختران و پسران در دو قسمت مجزا با تشکیل کلاسهای حرفهآموزی براساس توانمندی ذهنی و جسمی مددجویان در رشتههای رایانه، زبان، ورزش، قرآن، موسیقی، قالیبافی، حصیربافی، خیاطی، گلدوزی، توربافی، و حکاکی چرم، و نیز سازماندهی ذهنی و مهارتهای زندگی، نقش مؤثری را در پیشرفت مددجویان بر عهده دارد. مدت آموزش در این واحدها از 3 تا 5 سال است که پس از طی آن، مددکاری مرکز برای حفظ استقلال فردی و ارزیابی مشکلات فرد و خانواده و وضعیت شغلی، به ارتباط خود با خانواده ادامه میدهد. از دیگر فعالیتهای چشمگیر این واحد تشکیل گروه موسیقی و سرود مددجویان است که اجرای برنامههای آنها در داخل و خارج از مرکز با استقبال فراوان روبهرو شده است («واحد آموزش ... »، بش ). واحد درمانگاه مرکز با نام «درمانگاه خیریۀ زعفرانیه» دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است و خدمات آن عبارتاند از: پزشکی عمومی، روانپزشکی، ارتوپدی، پوست، مو و زیبایی، جراحی قلب و عروق، زنان، فیزیوتراپی، کاردرمانی، روانشنـاسی، گفتـاردرمـانی، مددکـاری، آزمـایشگاه، مراقبتهای ویژه، جراحی سرپایی، دندانپزشکی، داروخانه، سرمتراپی، طب سوزنی، ایروبیک، و مددکاری اجتماعی. تمامی مددجویان واحدهای آموزش دختران و پسران و بخش نگهداری، از تمامی خدمات درمانگاه بهصورت رایگان استفاده میکنند. دیگر امکانات مرکز توانبخشی برای مددجویان شامل کتابخانه، اتاق فیلم، زمین بازی و مهمانسرا ست. این مرکز در حال حاضر (1388 ش)، دارای 95 نیروی انسانی و 210 تن مددجو ست (سعیدی).
مآخذ
سعیدی، محمدرضا (مسئول مرکز جامع توانبخشی ذهنی عمل)، مصاحبه با مؤلف؛ «معرفی مرکز آموزشی توانبخشی و نگهداری فرزندان معلول کارگران»، دگرگونکنندۀ احوال این روزهایمان ... (مل )؛ «واحد آموزش پسران و دختران»، «واحد نگهداری»، مرکز جامع توانبخشی معلولان ذهنی عمل (مل )؛ نیز:
Amvnm, www.amvnm.mihanbloge.com/ post/ 21 (acc. May 19, 2013); Citrowcid, www.citrowcid.org (acc. May 19, 2013).