چمران (شهید)، بزرگراه \ bozorg-rāh-e šahīd čamrān\ ، از قدیمیترین بزرگراههای شهری در تهران، که قبلاً پارکوی نامیده میشد. این بزرگراه شریانی شمالی ـ جنوبی است که از امتداد بزرگراه شهید مدرس در تقاطع پارکوی با پلی در شمال آغاز میشود و پس از عبور از جنوب محلههای ولنجک و اوین، به سوی جنوب امتداد مییابد. بزرگراه شهید چمران پس از عبور از محلههای شهرک غرب، ونک، ملاصدرا، امیرآباد، گیشا، شهرآرا و ستارخان سرانجام به میدان توحید ختم میشود. این بزرگراه در طول مسیر خود با بزرگراههای یادگار امام، نیایش، شهید همت، آیتالله حکیم و جلال آلاحمد تقاطع دارد که به وسیلۀ زیرگذر از تمامی آنها میگذرد. نزدیکی به فرودگاه مهرآباد، و وجود هتلهای آزادی و استقلال در مسیر این بزرگراه از ویژگیهای آن است؛ همچنین از مکانهای مهم دیگر در این بزرگراه میتوان به نمایشگاه بینالمللی تهران، و ساختمان اجلاس سران کشورهای اسلامی اشاره کرد. تا دهۀ 1370 ش، در مسیر این بزرگراه چند چراغ راهنما وجود داشت، اما از آنجا که ترافیک این مناطق را سنگین میکرد، چندی بعد چراغها برداشته شد، و به جای آنها دوربرگردان تعبیه گردید. قرار است این بزرگراه در آینده به بزرگراه کردستان بپیوندد. در 1388 ش، تونل توحید ــ که بزرگترین تونل شهری ساختهشده در ایران است ــ در امتداد این بزرگراه افتتاح شد. این تونل دوقلو 136‘2 متر درازا دارد. هرکدام از این تونلها دارای 3 باند رفتوبرگشت است و بهعنوان نخستین تونل شمال به جنوب تهران، بزرگراه شهید چمران را به بزرگراه شهید نواب صفوی پیوند میدهد. ساخت تونل توحید بسیار سریع، طی مدت 30 ماه به پایان رسید (نقشه؛ «هر آنچه ... »، بش ).
مآخذ
نقشۀ جدید مناطق شهرداری تهران، گیتاشناسی، 1387 ش؛ «هر آنچه باید از تونل توحید بدانید»، فردا نیوز (مل )؛ نیز:
Fardanews, http:/ / www.fardanews.com/ fa/ print/ 93745 (acc. May 4, 2011). حسن موسویزاده