موضوع: راه سعادت و دوری از خسارت
تاريخ پخش: 31/03/97

یک سوره هست تقریباً همه شما حفظ هستید، یک صفحه بیشتر نیست و چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد. این سوره را بخوانیم و ثواب این سوره را به امام رضا هدیه کنیم. سوره والعصر است. (بسم الله الرحمن الرحیم، وَ الْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ، إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ) (عصر /1-3)

1- سوگندهای قرآن به پاره‌های زمان

خداوند به همه قطعات زمان قسم خورده است. به فجر قسم خورده است. سوره والفجر، بعد از طلوع فجر صبح است، به صبح هم قسم خورده است. «والصبح» بعد از صبح چاشت است. به چاشت هم قسم خورده است. «و الضحی» یعنی چاشت، بعد از چاشت روز می‌شود به روز هم قسم خورده است. «و النهار» بعد از روز به عصر هم قسم خورده است «والعصر» که خواندیم، بعد به شب قسم خورده است، «واللیل» منتهی به سحر سه بار قسم خورده است. (وَ اللَّيْلِ إِذْ أَدْبَر) (مدثر /33)، (وَ اللَّيْلِ‌ إِذا عَسْعَس‌) (تکویر /17) اولین نکته این است که زمان را از دست ندهیم. لحظه‌هایش ارزش دارد. زمان مقدس است. بخصوص زمان‌های خاص، ایام الله مثل شب قدر، مثل روز عرفه، مثل شب جمعه، روز جمعه، کلمه‌ی ایام الله در قرآن آمده است. به پیغمبر می‌گوید: ایام الله را یاد مردم بیانداز. ایام الله روزهایی است که خدا یا به حزب الله قدرت و غلبه می‌دهد یا مخالفین حزب الله را نابود می‌کند. به زمان قسم خورده است.
ارزش زمان گاهی به خودش است و گاهی به خاطر کاری که درونش می‌شود. شما مستأجر خانه‌ات را نمی‌توانی بیرون کنی. یک مغازه را به یک نفر می‌دهی بلند نمی‌شود، مردم ایران شاه را بیرون کردند. بلند کردن یک مستأجر مشکل است.

2- یاد ایّام الله در قرآن

ایام الله یعنی نظر خاص خداست. شما نمی‌دانم چه کسی را دوست داری. برادرت، خواهرت، دوستت، شریکت، شاگردت، بچه‌ا‌ت،یک کسی را که دوست داری اگر یک تیغ به لباس شما بکشد و لباس شما پاره شود دیگر دوستش نداری. می‌گویید: من فکر کردم این آدم است. خیلی آدم بی ادبی بود. تیغ برداشت و لباسم را پاره کرد. یک تیغ به لباس بیافتد، دوستی قطع می‌شود. علاقه‌ی مردم به امام خمینی به حدی شد که حتی بچه‌اش شهید شد، علاقه‌اش از امام کم نشد. بعضی‌ها سه تا بچه شهید شد. بعضی‌ها چهار تا بچه شهید شد. اما علاقه‌اش از امام کم نشد. این علاقه طبیعی نیست. علاقه‌های معمولی وقتی با هم رفیق هستند، یک استکان چای به صورتش بریزی قهر می‌کنی. یک تیغ به لباسش بکشی قهر می‌کند. این چه علاقه‌ای بود که مردم به امام پیدا کردند؟ علاقه‌ای که مردم به امام حسین دارند چیست؟
الآن کسی به شما بگوید: آقا جد هفتم شما سالگردش است. یک پولی بده می‌خواهیم مراسم بگیریم. می‌گویی: برو خدا پدرت را بیامرزد! خدا یک جو عقل به تو بدهد و او را هم بیامرزد. می‌خواهی برای جد هفتم ما سالگرد بگیری؟ برو پی کارت! چطور جد خودت را… فوقش پدر از دنیا برود، پدربزرگ از دنیا برود، هفت و چهل و سال بگیری، خلاص! آدم یک سال و دو سال بیشتر سال نمی‌گیرد. امام حسین چه کرد که بعد از 1400 سال، سالگردش، روز اربعین میلیون‌ها آدم پیاده به کربلا می‌رود؟ این طبیعی است؟ اگر طبیعی هست چطور ما برای پدربزرگ‌ها این کار را نمی‌کنیم؟ پدربزرگ نهم شما، پدربزرگ هفتم شما، قصه طبیعی نیست. یک دستی در کار است. یک قدرتی در کار است.
ایام الله، (وَ ذَكِّرْهُمْ‌ بِأَيَّامِ‌ اللَّه‌) (ابراهیم /5)، «والعصر» ایام، صبح، ظهر، عصر، شب، سحر هم سه بار، «وَ الْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ» یک دعا هست برای ماه رجب است. «خاب الوافدون‌ على غيرك و خسر المتعرّضون الا لك‌» باختند آنهایی که با غیرخدا معامله کردند. هویدا نخست وزیر شاه بود، وقتی خواستند بعد از انقلاب اعدامش کنند یک حرف خیلی بدی زد. فحش رکیک داد. گفت: شاه خودش و زنش فرار کرد، بچه‌ها و برادرهایش را برد، سگ‌هایش را هم برد، اما من هویدا که نخست وزیر بودم را از ایران خارج نکرد. مرا رها کرد و رفت و من گیر شما افتادم و شما می‌خواهید مرا اعدام کنید. قرآن همین را می‌گوید. می‌گوید: تمام دوستی‌ها تبدیل به دشمنی می‌شود. در قرآن آیه‌ای داریم (كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها) (اعراف /38) هر گروهی به گروه دیگر لعنت می‌کند. او می‌گوید: تو بودی. او می‌گوید: تو بودی. مستکبرین و مستضعفین هردو به هم لعنت می‌کنند. مستضعفین می‌گویند: خدایا عذاب این دانه درشت‌ها را دو برابر کن. خدا می‌گوید: عذاب شما فقرا هم دو برابر است. اما دانه درشت‌ها دو برابر است چون هم کج رفتند، هم شما را کج کردند. اما دانه ریزها دو برابر است، برای اینکه دانه ریزها هم کج رفتند و هم چون دنبال دانه درشت‌ها بودند، دانه درشت‌ها زور پیدا کردند. درست است شما شل بودید و نخ بودید. اما اگر نخ عقب سوزن نباشد، سوزن شیرجه نمی‌رود. اینکه سوزن در پارچه شیرجه می‌رود به امید نخ دمش است. شما دنبال او بودید. «إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا» مگر کسانی که ایمان آوردند.
3- نشانه ایمان کامل در روایات

سه حدیث برای ایمان بخوانم. انشاءالله حرم می‌روید از امام رضا ایمان کامل بخواهید. ایمان کامل چیست؟ حدیث داریم ایمان کامل این است که انسان به آنچه دست خداست بیشتر تکیه کند تا به آنچه در دست خودش است. نگوید: من خانه دارم، ماشین دارم، پول دارم، اعتبار و پس انداز دارم. ممکن است همه اینها را داشته باشی و بدبخت شوی. یا ممکن است کسی هیچ کدام از اینها را نداشته باشد اما آرامش دارد، ممکن است همه اینها را داشته باشد اما اضطراب داشته باشد. اگر دلت با یاد خدا گرم شد، ایمان داری. از امام پرسیدند: شما می‌خواستی چه کنی؟ گفت: من قدم به قدم هرچه وظیفه‌ام بود می‌خواستم انجام بدهم. شاه طاغوت بود. طاغوت باید برود. بعدش چه می‌شود؟ بعدش برای بعدش فکر می‌کنیم. الآن قدم اول این است. هرکس هم می‌خواست به پاریس برای ملاقاتش برود، می‌گفت: اگر می‌خواهد بیاید این کلمه را بگوید که شاه برود، قانون را تغییر بدهیم، هرکاری بگوییم، اصلاً خودش باید برود. منکر اصلی خود وجود شاه است.
ایمان ده درجه است. بعضی یک درجه ایمان دارند. [من این آب را پایین بگذارم. چون یکوقت این دوربینی‌ها فیلم را ماه رمضان پخش می‌کنند می‌گویند: شیخ آب خورد.]
حدیث داریم ایمان ده درجه است. بعضی یک درجه ایمان دارند در حدی که روز عاشورا پیراهن سیاه می‌پوشند. بعضی دو درجه، بعضی سه درجه، پیراهن سیاه می‌پوشد اهل نماز و تقوا هم هست. بعضی سه درجه، خمس و زکات هم می‌دهد. بعضی چهار درجه، غیر از خمس و زکات کمک به فقرا هم می‌کند. جبهه هم می‌رود. ایمان ده درجه است. حدیث داریم کسانی که ایمانشان قوی است سر به سر ایمان ضعیف‌ها نگذارند. یک بچه نمی‌تواند بدود پدر بچه سر به سر بچه نمی‌گذارد. [اگر می‌شود مسئولین فردا این پرده را پس کنند، الآن زن‌ها احساس می‌کنند در یک فضای دیگر هستند و برای خودشان اختلاط می‌کنند. اما اگر پرده را بردارید اینها احساس می‌کنند سر کلاس هستند. می‌توانید… تا پرده کنار می‌رود یک صلوات بفرستید] (صلوات حضار)
ایمان چند درجه بود؟ ده درجه. حدیث داریم ایمان قوی‌ها سر به سر ایمان ضعیف‌ها نگذارند. ایمان من و شما قوی است یا ضعیف؟ یک خط‌کش دارد، گفته با این متر کن. هرجا دروغ گفتی همان مقدار دین داری. اگر بخاطر هزار تومان دروغ گفتی ایمان شما هزارتومان است. اگر بخاطر هزار تومان دروغ نمی‌گوییم اما اگر صد هزار تومان باشد یک دروغ می‌گوییم. ایمان ما هم صد هزار تا است. اگر با صد هزار تومان دروغ نمی‌گوییم،یک ماشینی،قطعه زمینی به ما بدهند، هرجا خلاف کردی و امضاء کردی و خیانت کردی، ایمان شما همین مقدار است. حدیث است. آدم هست با یک بستنی سی تا دروغ می‌گوید،ایمانش اندازه یک بستنی است. ایمان امیرالمؤمنین چقدر است؟ حضرت امیر فرمود: اگر حکومت دنیا را به من بدهند که گناه بکنم من گناه نمی‌کنم. حتی گناه کوچک، پوست جویی را از دهان مورچه بگیرم. این کار را نمی‌کنم.

4- گستره کارهای صالح در زندگی فردی و اجتماعی

«إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» این صالحات را برای شما معنا کنم. در قرآن خیلی آیه داریم «آمنوا و عملوا الصالحات» این خودش معنا دارد که ایمان به تنهایی کافی نیست. سوزن با نخ ارزش دارد. سوزن بدون نخ خون می‌اندازد. مسجد یعنی یک مسجد، مساجد یعنی چند تا، المساجد یعنی همه مسجدها، قرآن نگفته: «الا الذین آمنوا و عملوا صالح» یعنی یک کارت خوب باشد. «و عملوا الصالحات» همه کارها خوب باشد. اگر زوار امام رضا هستی همسرداری تو هم خوب باشد. حتی حدیث داریم زن و شوهری که به هم نیش بزنند، نماز هیچکدام قبول نیست. زن داری، شوهرداری، بچه‌داری، همسرداری، معاشرت، مشتری داری، شاگرد داری، استاد داری، «الصالحات» باید باشد نه صالح! قرآن نگفته: «آمنوا و عملوا صالحا» می‌گوید: «و عملوا الصالحات» مثل «المساجد» همه کارها باید درست باشد. حالا عمل صالح چیست؟ سوره توبه آیه 120 می‌فرماید: هرکاری که یغیظ الکفار، یغیظ همان است که ما هم در فارسی می‌گوییم: غیظ کرده است. غیظ، یغیظ! اگر کاری کنی که کفار یغیظ، غیظ کند، برای شما عمل صالح می‌نویسند. 22 بهمن اگر جمعیت بیشتر شد، آمریکا غیظ می‌کند پس معلوم می‌شود راهپیمایی عمل صالح است.
جوانی که چند روز پیش تلویزیون او را نشان داد. گفت: من با اسرائیل کشتی نمی‌گیرم. کشتی گیر بود! هان… من با اسرائیل کشتی نمی‌گیرم. کاری کرد اسرائیل عصبانی شد و نخست وزیر اسرائیل آمد در تلویزیون نشان داد و عصبانیت خودش را اظهار کرد. این معلوم می‌شود کشتی نگرفتن عمل صالح است. چون عصبانی شد.
روز قدس اگر جمعیت زیاد باشد، اسرائیل عصبانی می‌شود. چون 22 بهمن راهپیمایی نظام ما است، روز قدس حمایت از فلسطین علیه اسرائیل است. موشک‌هایی که جمهوری اسلامی و سپاه ساخت، این موشک‌‌ها دشمن را یغیظ، به غیظ درآورده است. پس این موشک هم عمل صالح است. امتحان، کدام سوره بود؟ سوره توبه آیه‌ی 120، می‌گوید: «یغیظ الکفار» اگر کار شما باعث شد کفار غیظ کنند، عمل صالح! «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» همه کارها خوب باشد. دین داری مثل پزشکی نیست. پزشک می‌تواند بگوید: آقا من متخصص چشم هستم. یکی هم بگوید: من متخصص حلق و بینی هستم و یکی هم بگوید: من متخصص امراض داخلی هستم. یکی بگوید: بنده متخصص دعای ندبه هستم، فقط دعای کمیل می‌خوانم و دعای ندبه و حرم می‌روم اما در راهپیمایی حال ندارم. یکی بگوید: نه، من در راهپیمایی می‌آیم ولی روزه نمی‌گیرم. روزه می‌گیرم ولی نماز نمی‌خوانم. نماز می‌خوانم درآمدم حرام است. اگر همه بود، این مثل توپ فوتبال است، هرجایش را سوراخ کنی بازی لغو می‌شود. ایمان چند درصدی مورد قبول نیست. قرآن یک آیه دارد، می‌گوید: به بعضی آیات ایمان می‌آورند. (نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ‌ وَ نَكْفُرُ بِبَعْض‌) (نساء /150) یک آیه را قبول دارم و یک آیه را قبول ندارم. حجاب را در حرم قبول دارد، در خیابان قبول ندارد. ربا را، حالا ممکن است اسم ربا را هم کارمزد بگذارد. این را از مراجع بپرسید. اگر کارمزد گفتیم، حرام خدا حلال می‌شود؟ من یک مثلی داشتم مکرر زدم. یک کسی جگر را به سیخ زد و روی آتش گذاشت. همینطور که باد می‌داد گربه‌ها جمع شدند. گربه‌ها دور جگر جمع شدند. به گربه‌ها گفت: بلال است، بلال! فکر کرد اگر بگوید: بلال است، گربه‌ها می‌روند.
حالا اگر آدم ربا بگیرد و اسمش را کارمزد بگذارد، این همان بلال است. در عین حال من فقیه نیستم از مراجع بپرسید که وضع کارمزدها چگونه است؟ «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» عمل صالح، زیارت اولیای خدا صالح است. شما بدانید وقتی وارد حرم می‌شوید امام رضا به شما سلام می‌کند. اِ… کدام آیه؟ آیه 54 سوره انعام، آیه این است پیغمبر زوارها که دیدن تو می‌آیند تو به آنها سلام کن، نمی‌گوید زوارهایی که آمدند سلام کردند تو جوابشان را بده. «قالوا سلاما و قال سلاما» نیست. همین که زوار محضر شما آمد، تو به آنها سلام کن. آیه‌اش را می‌خوانم. بعضی از شما با کلمات عربی آشنا هستید. «اذا» یعنی زمانی که «جاءَک» نزد تو آمد. (وَ إِذا جاءَكَ‌ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا) (انعام /54) ای پیغمبر وقتی اهل ایمان زیارت تو می‌آیند، «الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ» شما وارد حرم امام رضا که می‌شوید، طبق این آیه امام رضا به شما سلام می‌کند. این عمل صالح است، باقی کارها هم باید صالح باشد.

5- اسلام جامع، نه اسلام پنجاه درصدی

من رفتم مشهد یک مسجدی، دیدم نماز می‌خوانند ولی مرگ بر شاه، مرگ بر آمریکا نمی‌گویند. گفتم: چرا اینجا مرگ بر آمریکا نمی‌گویند؟ گفت: این مسجد سیاسی نیست. مسجد مؤمنین مقدس نماز شب خوان است. آیت اللهی که آنجا نماز می‌خواند، آن آیت الله با انقلاب خوب بود ولی مردم می‌گفتند: ما با سیاست کار نداریم. به آیت الله گفتم: اجازه می‌دهی من یک دقیقه صحبت کنم؟ گفت: بفرمایید. گفتم: قرآن چهار چیز را گفته است. از این چهار تا بعضی‌ها را حفظ هستید. قرآن در مورد مؤمن کامل می‌گوید: «أَشِدَّاءُ عَلَى…» اگر بلد هستید بلند بگویید… (أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُم تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّدا) (فتح /29) گفتم: قرآن می‌گوید: مؤمن باید 1- نسبت به کفار شدید باشد، نسبت به مؤمن رئوف باشد، بعد می‌گوید: «تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّدا» رکوع کند و سجود کند. شما رکوع می‌کنید، «سُجَّدا» سجود می‌کنید اما مرگ بر آمریکا نمی‌گویید. شما پنجاه درصد مسلمان هستید. به کسی گفتند: شنا بلد هستی؟ گفت: پنجاه درصد، گفت: یعنی چه؟ گفت: شیرجه می‌روم، بیرون نمی‌آیم.
ما اسلام پنجاه درصدی نداریم. صحنه‌های امام خمینی را در ساعات آخر عمرش دیدید. دو سرم به او وصل بود، نماز مستحبی‌اش را هم می‌خواند. روزنامه را می‌خواند کنار می‌گذاشت، قرآن می‌خواند، کنار می‌گذاشت. ذکر می‌گفت. خوابش می‌برد. مسلمان جامع، مسلمان متخصص، من متخصص هستم روز عاشورا قمه می‌زنم. نماز جمعه هم می‌آیی؟ نه، من فقط قمه می‌زنم. این آقا چیه؟ من روز عاشورا چند میلیون نذر می‌دهم. خمس هم می‌دهی؟ نه من خمس نمی‌دهم. شما اگر جنب باشی در همه دریاها شنا کنی باز هم جنب هستی، باید نیت غسل کنی تا پاک شوی. نباید بگویی آقا من شنا می‌کنم. من به فقرا کمک می‌کنم ولی خمس نمی‌دهم. کد دارد. شما اگر یک چای را در آفتابه بریزی کسی نمی‌خورد. چای باید در فنجان باشد. باید در ظرف خودش باشد. «عملوا الصالحات» همه کارها باید درست باشد. خیلی کم هستند آدم‌هایی که همه کارهایشان درست است. هرکسی یک گوشه از کارش مثبت است، بعد تماس میِ‌گیری می‌بینی نه، یک گوشه‌هایی هم منفی است. در مسجد بالا سر می‌آید و می‌نشیند و تکان نمی‌خورد. آقاجان دو رکعت نماز خواندی برو کسی دیگر بیاید. این فکر می‌کند زرنگ است. فکر می‌کند اینجا که نشسته اگر به کسی ندهد زرنگ است. می‌گوید: عجب جای خوبی گیرم آمد! گاهی هم چهار زانو می‌نشیند که خیلی، یک آیه داریم، اگر مؤمن دنبال جا می‌گردد، تکان بخوری جایش بدهی یا بلند شوی بروی جایش بدهی، خداوند همه چیز را تکان می‌دهد. مخ تو را تکان می‌‌دهد، رزقت را تکان می‌دهد. فکرت را تکان می‌دهد. علمت را تکان می‌دهد. تو فقط در مکان تکان بخور، خدا به شما همه جا وسعت می‌دهد. آیه‌اش را بخوانم.
(إِذا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُم‌) (مجادله /11) وقتی با چشم‌هایش دنبال جا می‌گردد. «فَافْسَحُوا» تکان بخور. جایش بده. بعد می‌گوید: تو اگر در مکان جا دادی، «يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُم‌» دیگر نمی‌گوید: «تَفَسَّحُوا فِي الْمَجالِسِ يَفْسَحِ اللَّهُ فی المجالس» تو در مکان جا بده. خدا نمی‌گوید: در عوض در جای دیگر در مکان به تو جای می‌دهم. تو در مکان جای بده خدا در همه چیز جای می‌دهد. یعنی علمت، رزقت، نسلت، به همه چیز برکت می‌دهد.

6- عمر انسان، قالب یخ در حال آب شدن

«والعصر» به زمان قسم، «إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ» چرا نگفته: «ان الانسان لفی ضرر» فرق بین ضرر و خسارت چیست؟ ضرر برای جایی است که نرخ پایین بیاید. سکه می‌خری یک میلیون، نیم میلیون می‌شود. اینجا ضرر است. خسارت آن جایی است که سرمایه آب می‌شود. مثل یخ فروش، کسی یخ نمی‌خرد اصلاً سرمایه‌اش آب شد. اگر سرمایه آب شود، می‌گویند: خسارت، اگر سرمایه هست نرخ کم شود، ضرر می‌شود. اگر می‌گفت: «ان الانسان لفی ضرر» یعنی نرخ تو کم شد. وقتی می‌گوید: «وَ الْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ» یعنی مثل یخ آب شدیم. ما هی داریم آب می‌شویم. چقدر آدم پارسال بودند که امسال نیستند؟ خیلی از ما امسال هستیم و شاید سال بعد نباشیم. ماه دیگر نباشیم. در قرآن دوازده بار کلمه‌ی «بغتة» آمده است. «بغتة» یعنی ناگهان، چهارده بار می‌گوید: ناگهان، از امام صادق پرسیدند: بعضی مرده‌ها چشمشان باز است و بعضی چشمشان بسته است. چرا؟ فرمود: آن کسی که باز است فرصت نکرده ببندد و آن کسی که بسته است فرصت نکرده باز کند.
عجله کنیم. اینکه می‌گویند: عجله کار شیطان است حرف درستی نیست. عجله کار خداست. به ما گفتند: «عجلوا بالصلاة»، «حیّ» بشتابید. «فاسعوا» بدو، «استبقوا» بدو، اسلام بدو بدو دارد. یا الله، یا الله دارد. عجله کار شیطان است چیه؟ می‌خواهی یک کار خیری بکنی، می‌گوید: باشد بعد. در قرآن یک آیه داریم که منافقین به مؤمنین می‌گویند: ( انْظُرُونا نَقْتَبِسْ‌ مِنْ نُورِكُم‌) (حدید /13) رویتان را برگردانید ما از نور شما استفاده کنیم. «قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً» در دنیا می‌شد نور قرض داد، در قیامت نمی‌توانیم به هم نور قرض بدهیم. می‌گوید: (أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ) (حدید /14) ما در یک شرکت و شهر و روستا نبودیم؟ «أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ» در یک دانشگاه و کارخانه نبودیم. ما که با هم بودیم. می‌گوید: با هم بودیم اما تو من و من می‌کردی. «وَ تَرَبَّصْتُمْ» یعنی مِن و مِن کردن! هی پسر زن خواست، شما گفتی، حالا لیسانس بگیر، حالا دهانت بوی شیر می‌دهد. کدام پسر عمو و پسرعمه‌هایت داماد شدند که تو می‌خواهی داماد شوی؟ بی حیا برو گمشو! در دامادی پسرت من و من کردی، بچه‌ات فاسد شد. دختر خانم خواستگار دارد، مادرش می‌گوید: می‌خواهم لیسانس بگیرد بعد. منتظر لیسانس هستند، لیسانس می‌گیرد خواستگارهایش کم می‌شود. می‌گوید: برو فوق لیسانس، فوق لیسانس می‌گیرد دیگر خواستگار ندارد. من و من می‌کنیم. در کمک به فقرا من و من می‌کنیم. من و من نکنیم!
عجله کنیم، «وَ الْعَصْرِ» به زمان قسم، «إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي‌ خُسْرٍ» انسان مثل یخ آب می‌شود. «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا» ایمان ده درجه دارد. «وَ عَمِلُوا صالح» نه، «و عملوا صالحات» نه، «و عملوا الصَّالِحاتِ» همه کارها باید درست باشد. آقا اگر ایمان ما ده درجه بود و همه کارهای ما درست بود. ول کن معامله هستید؟ می‌گوییم: نه، خدا ول کن نیست. تازه می‌گوید: «وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ» ماشین خوب این نیست که خودش گاز بدهد و برود. ماشین خوب ماشینی است که یک ماشین قراضه را هم با خودش بکسل کند.

7- نصیحت‌گری و نصیحت‌پذیری

«تواصوا بالحق» نمی‌گوید: «اوصوا بالحق»، «وَ تَواصَوْا» یعنی همدیگر را به حق سفارش کنید. همه نیاز داریم، کسی فکر نکند چون من دکتر هستم یا آیت الله هستم، یا تاجر هستم یا پدربزرگ هستم، نیاز ندارم. خیلی وقت‌ها پدربزرگ‌ها هم نیاز دارند. آخوندها هم نیاز دارند. «وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ» یعنی امر به معروف کنید. آقا می‌روم سفارش به حق کنم گوش نمی‌دهد. می‌گوید: «وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها» (طه، 132)، «وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ» حوصله کن. چند بار به عروس و داماد و بچه‌ام گفتم: نماز بخوان، نمی‌خواند. من دیگر خسته شدم، ده بار گفتم گوش نداده، یازده بار بگو. شما حاضر هستی اگر یک چوبی نشکست، چوب را دور بیاندازی؟ یا تبر را دور بیاندازی؟ تبر دست می‌گیری چوب را بشکنی، اگر ده بار زدی نشکست، نه تبر را دور می‌اندازی نه چوب را، می‌زنی تا بشکند. اگر سر سفره در شیشه نوشابه باز نشد، نوشابه را دور نمی‌ریزی، دور سفره دست به دست می‌گردانی تا یکی این را باز کند. «وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها» می‌گوید: اگر به بچه‌ات گفتی: نماز بخوان، نخواند حوصله کن. ده بار بگو، پنجاه بار بگو. «وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها»، «وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ»
همین سوره‌ای که نگاهش کردیم، دعاهای من همین سوره باشد. مهمان امام رضا هستید و امام رضا شما را دوست دارد. مورد توجه هستید. دهه فجر هستیم. راهپیمایی چون «یغیظ الکفار» آمریکا عصبانی می‌شود، راهپیمایی عمل صالح است. موشک‌ها، ابتکارات، اختراعات، کشتی گرفتن با اسرائیل، عمل صالح فقط صلوات نیست. انگشتر عقیق و فیروزه نیست. هستند کسانی که یک جای دین را عمل می‌کنند و نسبت به جاهای دیگر دلسرد هستند. این را واقفیه می‌گویند. بعضی‌ها خبر دارید، امام هفتم حضرت موسی بن جعفر را قبول داشتند، امام رضا را قبول نداشتند. به اینها واقفیه می‌گویند. یعنی تا امام هفتم می‌آیند، امام هشتم، امام رضا را واقف هستند. یعنی متوقف می‌شوند. ما در انقلاب نباید واقفیه داشته باشیم، ما امام را قبول داریم اما مقام معظم رهبری را قبول نداریم. ما مقام معظم رهبری را قبول داریم اما این شخص را نه، ما واقفیه نداریم همه اسلام را باید قبول داشت. اگر کسی یک گوشه از اسلام را قبول کند، زیارت عاشورا می‌خواند ولی حجابش خوب نیست. یک تکه از اسلام را قبول می‌کند و یک تکه از اسلام را قبول نمی‌کند. این الصالحاتی نیست، صالحی است.
بحث اولم «والعصر» بود، به زمان قسم، خدایا آنچه از دقیقه‌ها و ساعت‌ها و شب‌ها و روزها هدر داده‌ایم، عمرمان را تلف کردیم و جزء خاسرین هستیم، تلفات گذشته‌ی ما را ببخش و بیامرز. «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا» خدایا بالاترین درجه ایمان که درجه دهم است را به همه ما مرحمت بفرما. خدایا بعضی کارهای ما خوب است و بعضی کارهای ما بد است، ما را صالح و صالحاتی قرار نده، بلکه ما را «الصالحاتی» قرار بده، یعنی همه رفتار و گفتار و نیت ما را در مسیر رضای خودت قرار بده. نسل ما را از بهترین مؤمنین و مؤمنات قرار بده.
دهه فجر است، صدها هزار شهید، اسیر و جانباز، عمودی به جبهه رفتند و تابوتشان افقی برگشت. بعضی‌ها بعد از دهها سال برگشتند. روز قیامت که اینها دور ما جمع می‌شوند، ما را شرمنده شهدا قرار نده. مسائل جزئی شما را از مسائل کلی باز ندارد. بله، یک اختلاس و ده اختلاس می‌شود. فلان چیز گران می‌شود. عیب‌های مملکت را نباید توجیه کنیم. اگر کسی عیب‌های مملکت را نبیند خیلی آدم احمقی است. بنده سی سال معاون وزیر بودم چون رئیس نهضت سواد آموزی باید معاون وزیر آموزش و پرورش باشد. ما تقریباً سی سال معاون وزیر بودیم. من عیب‌های نهضت سواد آموزی را مثل «قل هو الله» حفظ هستم. اما بالاخره پنجاه درصد مردم سواد داشتند. الآن نود درصد مردم سواد دارند. در جاده‌ها شما یک مسجد می‌خواستی پیدا نمی‌کردی. در رستوران‌ها یک اتاق کثیف نمازخانه بود. الآن 750 مسجد در جاده‌ها هست. دانشگاه در شهرهای بزرگ بود، الآن دانشگاه در شهرهای کوچک هم هست. جمعیت ما دو برابر ولی ابتکارات ایرانی‌ها چند برابر شده است. آمریکا شاه را جا به جا می‌کرد. در جمهوری اسلامی یک انجمن اسلامی روستا را آمریکا نمی‌تواند جا به جا کند. خود مردم روستا می‌گویند: انجمن اسلامی باید ایشان باشد. رئیس جمهور باید ایشان باشد، خبرگان باید ایشان باشد، شهردار باید ایشان باشد، رهبر باید ایشان باشد، مردم به خبرگان رأی می‌دهند و خبرگان هم رهبر تعیین می‌کنند. الآن بعد از چهل سال آمریکا یک کارمند عادی را نمی‌تواند جا به جا کند. همین که روی پای خودمان هستیم، اینها نعمت است. قرآن می‌گوید: (وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى‌) (نور /55) خداوند امکانات به شما داد بعد می‌گوید: «وَ مَنْ كَفَرَ» اگر کفران کنید، «بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُون‌» اگر خدا به ما نعمت داد و قدر نعمت را نداشتیم، خدا نعمت‌ها را می‌گیرد و یک شاه و شاهپور بر سر ما مسلط می‌کند. عیب‌ها را باید برطرف کرد، کمبودها را باید جبران کرد. ولی دست از انقلاب نباید برداریم. مثل بچه حلال زاده، اگر بچه حلال زاده آب بینی‌اش بیرون آمد، دستش کثیف شد، لباسش خاکی شد، باید بچه را خفه کنیم؟ باید مشکلات را حل کرد، ولی دست از بچه آدم برنمی‌دارد. انقلاب بچه ماست و خود شما این انقلاب را به وجود آوردید و تا آخرین نفس باید حمایت کنید. عیب‌هایی هم که هست اگر ثابت شد باید جبران کرد. بعضی عیب‌ها ثابت نشده و همینطور یک چیزی می‌گویند. وقتی وارسی می‌کنی می‌بینی دروغ است. من اگر خواسته باشم دروغ‌هایی که برای خود من گفتند را بگویم، یک منبر می‌شود.
خدایا روز به روز بر عزت اسلام و مسلمین و جمهوری اسلامی، روز به روز بر عزت و قدرت و مصونیت ما بیافزا. ما را دشمن شاد قرار نده. نسل ما را از بهترین مؤمنین و مؤمنات قرار بده.

«والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته»

---

«سؤالات مسابقه»

1- در میان اوقات شبانه‌روز، قرآن به کدام وقت بیش‌تر توجه کرده است؟
1) هنگام طلوع آفتاب
2) هنگام غروب آفتاب
3) هنگام سحر
2- آیه 38 سوره اعراف به کدام ویژگی قیامت اشاره دارد؟
1) تبدیل دشمنی‌ها به دوستی
2) تبدیل دوستی‌ها به دشمنی
3) برطرف شدن دشمنی‌ از دل‌ها
3- بر اساس سوره عصر، راه دوری از خسارت چیست؟
1) ایمان به خدا
2) انجام کارهای صالح
3) هر دو مورد
4- آیه 150 سوره نساء از چه امری مذمّت می‌کند؟
1) تبعیض در دستورات دین
2) تبعیض میان افراد جامعه
3) تبعیض میان افراد خانواده
5- قرآن، بعد از ایمان و عمل صالح، به چه امری سفارش می‌کند؟
1) توصیه دیگران به حق
2) پذیرش توصیه دیگران
3) هر دو مورد