موضوع بحث ما در رمضان 82 پیدا کردن راه مستقیم، در جستجوی راه مستقیم، این راه راه مستقیم چیه که همه ما در همه نمازها و شبانه روز 10 بار توی 10 تا حمدی که توی 10 رکعت نماز می‏خوانیم، 7 رکعتش «سبحان اللّه و الحمدللّه» است آن 10 رکعت‏اش توی همه نمازها باید بگوئیم «اهدنا الصراط المستقیم» خدایا ما را به راه مستقیم هدایت کن، مگر راه مستقیم چیه که اینقدر مهم است که دعای واجب ما شده که توی نماز باید بگوئیم… دو جلسه صحبت کردیم راه مستقیم نه افراط نه تفریط، نه تندروی، نه کندروی، به قول قرآن است وسط راه اعتدال. امسال ماه رمضان ما بتوانیم این بحث را دنبال کنیم آخر ماه رمضان به اینجا برسیم که اسلام مکتب اعتدال است از همه تندرویها، از همه کندروی‌ها جلوگیری می‏کند، نه کند، نه تند. اعتدال، توازن. حالا این بحث خیلی دامنه دار است.

توازن و تعادل در آفرینش هستی‏

توازن در آسمانها در زمین، در حیوانها، در غرایز در کلمات قرآن، در بشارتها و اخطارها، این خیلی… که همه چیز را باید توازن داشته باشیم که اگر این توازن به هم یک ذره‏اش از این به هم بخورد، فشل می‏شویم، فلج می‏شویم آب دهان ما باید به اندازه تولید بشود، بیشتر از حد معمول تولید بشود همه چک چک می‏چکد به لباسهایمان و هر کسی هم می‏آید باید یک سطلی زیر چانه‏اش باشد کم تولید بشود، همه‏مان مثل اینهایی که سِرُمی هستند باید یک شیلنگی… استخوان… یعنی ستونی می‏زنند، حساب بکنید این ساختمان چند طبقه است. آهن‏اش چه شماره‏ای باشد این بدن چه بدنی است و استخوان پا چه جوری باید باشد. توازن بین سلول چشم و سلول استخوان توازن بین اکسیژن و کربن، توازن بین فشار نور و مشکی بودن ابرو، ما به قدری هست مشکی بودنش جلوی فشار نور را بگیرد، اگر کمتر بود گاهی هم مو بود این نور می‏آمد، چشم را اذیت می‏کرد این سایه بانی است که جلوی فشار نور را بگیرد توازن بین ضعف بچه و مهر مادر، توازن بین فضایی که دور زمین است و سنگهایی که از کرات پرتاب می‏شود. باید اینقدر فضای دور زمین کلفت باشد که بتواند این سنگها را مشتعل کند. توازن بین تولد زن و مرد. اگر یک بیست سال همه زنها دختر زائیده، همه پسر بزایند چی می‏شود. اصلاً به هم می‏ریزد، همه چیزی توازن در کهکشانها، توازن در حرکت کرات، توازن… اصلاً اعتدال و توازن یک بحثی است که عمق ندارد، هر چه می‏رویم جلو گیج‏تر می‏شویم. ولی خوب «اهدنا الصراط المستقیم» توی کار خودمان ما توازن داشته باشیم، خدا کارهایش درست است، یعنی خداوند در آنچه آفریده متوازن آفریده «والسماء رفعها و وضع المیزان» میزان، توازن خداوند آسمانها را برافراشت و در این کرات آسمانی توازن برقرار کرد. بعد گیر توی ماست می‏گوید: «الا تطغوا فی المیزان» تو در ترازو کم‏اش می‏گذاری. خدا توازن کهکشانها را تنظیم کرده، توازن تو مشکل دارد حالا…

احکام دین بر اساس اعتدال در زندگی‏

بحث ما راه مستقیم و توازن است دو جلسه صحبت کردیم، توی این جلسه هم می‏خواهیم بگوئیم که مثلاً عبادات را حساب کنیم. بحث ما در جستجوی راه مستقیم اعتدال و توازن در آفرینش و در مکتب نمونه‏هایش مثلاً داریم هم نماز، هم زکات در 27 آیه قرآن نماز و زکات به هم چسبیده «یقیمون الصلوة یؤتون الزکاة» «اقام الصلوة آتوا الزکاة» نماز رابطه با خداست زکات رابطه با خلق. عید فطر می‏گوید نماز عید که خواندی 3 کیلو هم گندم بده به فقرا. عید قربان می‏گوید رابطه با خدا، نماز عید بخوان، یک گوسفند هم قربانی کن بده به فقرا، یعنی… رمضان می‏گوید نماز بخوان نان بده. قربان می‏گوید نماز بخوان، گوشت بده، قربانی کن. نان و گوشت مردم باید تأمین بشود، نماز بخوانی شکم‏ها گرسنه باشد توازن نیست. هم احسان به والدین هم اطاعت، هم تمرّد هم اطاعت از والدین، هم تخلف از دستور والدین، چهار جای قرآن می‏فرماید: «وبالوالدین» احسان کن به پدر و مار، احسان کن. اما یک جا هم می‏گوید که نه اگر پدر و مادرت خواستند تو را از خدا جدا کنند، جدا نشو «و ان جاهد…» دو جا می‏گوید: «و ان جاهداک علی ان تشرک» «جاهدا» یعنی پدر و مادر جهاد کردند. زحمت کشیدند که تو را مشرک کنند یعنی گفتند بابا ول کن خدا را برو سراغ درست، نمی‏خواهی بروی مسجد، نمی‏خواهد نمی‏دانم فرض کنید چی، یعنی اگر تو را از خدا جدا کردند، سراغ چیز دیگر به دخترش می‏گوید نمی‏خواهد این. این داماد خوبی نیست، برو سراغ او، او پولش… بابا او پول دارد ولی مشکلات اخلاقی دارد. مشکلات تقوایی دارد. مشکلات… می‏گوید عوض‏اش خانه دارد، ماشین دارد، تلفن دارد، فامیل فلانی است، یعنی دختره هی می‏گوید خدا پدر و مادر هی می‏گویند پول. اگر پدر و مادر، یک جا رسیدند به اینجا که پدر و مادر دارند از خط خدا خارج می‏شوند دیگر آنجا می‏گوید: «فلا تطعهما» «لا تطعهما» اطاعت نکن این توازن است اینطور نیست که من دربست مرید تو باشم حق گفتید روی چشمم اگر خواستید من را منحرفم کنید. «فلا تطع». هم رسالت عمومی، هم رسیدگی به خانواده. اینها دلیل بر توازن است. هم رسالت جهانی، هم رسیدگی به خانواده، قرآن یک جا می‏گوید که: «و مان رسولاً نبیا» رسالت جهانی داشت. هم می‏گوید: «وکان یأمر اهله بالصلاة»، «اهله بالصلاة» هم با خانمش صحبت می‏کرد، یعنی هم رابطه عمومی، هم رابطه خصوصی. اینطور نیست که مثلاً فرض کنید که مقام معظم رهبری فقط بگوید خانواده‏های شهدا عزیز ما هستند نه خود ایشان هم می‏رود خانه… هر چند شب یکبار می‏رود خانه خانواده شهیدی، چون هم تجلیل عمومی توی تلویزیون، هم رفتن احوالپرسی. هم نماز جماعت داریم توی مسجد هم نماز شب داریم توی خانه خصوصی. هم اذان داریم عمومی، هم مناجات داریم خصوصی. هم جاذبه هم دافعه.

رحمت در کنار قاطعیت‏

یک جاهایی باید جاذبه داشت، یک جاهایی باید دافعه داشت «اشدّاء علی الکفار» نسبت به افراد… باید خشن بود نسبت به افرادی باید مهربان بود توی همین دعای ماه رمضان یک دعای افتتاح هست می‏گوید که «ارحم الراحمین» در یک جا «اشد المعاقبین» در یک جای دیگر به خدا می‏گوید خدایا تو رحمت از همه بیشتر است. آنجایی که جای رحم است، عقوبتت از همه عقوبت‏ها سخت‏تر است آنجایی که جایش است یعنی یک جا باید عقوبت، یک جا باید… یک شعر هم داریم می‏گوید: ترحم بر پلنگ تیز دندان ستم کاری بود بر گوسفندان‏.ترحم بر پلنگ تیزدندان را نمی‏شود ترحم‏اش کرد، یک رحم‏اش کنی همه گوسفندها را از بین می‏برد یک جا باید رحمت یک جا باید… هم دعا، هم شمشیر. شب عاشورا اصحاب امام حسین (علیه السلام) هم مناجات و نماز شب خود امام حسین (علیه السلام) فرمود: «انی احب الصلوة» من امشب می‏خواهم نماز بخوانم ولی در عینی که نماز می‏خواند و مناجات داشت، شمشیرش را تیز می‏کرد یعنی هم اسلحه معنوی، هم اسلحه مادی.

جامعیت احکام اسلام در امور فردی و اجتماعی‏

هم عفو داریم «خذ العفو» قرآن می‏گوید: «خذ العفو» یعنی ببخشید همدیگر را. هم یک جا داریم رحم نکنید «لا تأخذ بهما رأفة» برخورد کنید، حکم خدا را پیاده کنید غصه‏تان نشود هم… یک جا می‏گوید غصه‏تان بشود. یک جا می‏گوید غصه‏تان نشود. در قرآن بسیاری از آیات می‏گوید: «آمنوا و عملو الصالحات» «آمنوا» ی خالی بسیار نادر است، اکثر جاها ایمان کنار… آمده «والعصر* ان الانسان لفی خسر* الاالذین ءامنوا و عملوا الصالحات» «آمنوا» یعنی قلب‏ات پاک باشد، عمل‏ات هم باید درست باشد، اینکه بگوئیم حالا این آقا قلبش پاک است ولو حالا نماز نمی‏خواند کارهای دیگرش هم درست است، ولی قلبش پاک است، قلبش پاک است درست نیست که. به یک کسی گفتند شما بلدی. گفت 50 درصدی. گفتند چی؟ گفت شیرجه می‏روم، بیرون نمی‏آیم. خوب پس بگو هیچی. شنا 50 درصدی نیست، اگر شیرجه رفتی باید بیرون هم بیایی. لاستیک… ماشین‏ات چطور است، عیبی ندارد 50% خوب است. 2 تا لاستیک دارد خوب یعنی ماشین 2 لاستیکه که نمی‏شود حرکت کند که… بله بعضی چیزها یک درصدش هم می‏تواند مفید باشد مثل مغز بادام، مغز بادام یکی‏اش هم مفید است. یک گونی‏اش هم مفید است، یک کامیونش هم مفید است، یک کشتی‏اش هم مفید است. اما بعضی چیزها مثل اینکه بگوئیم توپ ولی حالا این توپه یک سوراخ دارد، برویم بازی کنیم، خوب دیگر هیچی توپ یک سوراخ داشته باشد، قابل بازی نیست یعنی گاهی… حالا یک دقیقه قبل از افطار، افطار کن باطل است. یک دقیقه قبل از افطار هم شما روزه‏ات را بشکنی روزه‏ات باطل است. حالا یک دقیقه، بله یک سوراخ دارد توپ ولی بازی به هم می‏خورد.
هم عبادت هم فکر کسی عبادت بکند، فکرش کار نکند. ما در روایات داریم که می‏آمدند پهلوی امام می‏گفتند به به چه آدمی امام می‏فرمود: «کیف عقله» خیلی تعریفش کردی. این مخ‏اش هم کار می‏کند یا نه بعضی‏ها امام می‏فرمود:«کیف صلاته» نمازش چه جوری است هر دو را داریم بعضی جاها که مخ کار می‏کند می‏گوید خیلی خوب حالا مخ‏اش خیلی خوب است نماز هم می‏خواند؟ کله‏اش خوب کار می‏کند ولی حالا نماز هم می‏خواند نماز نباشد فایده ندارد. آقا این نامه چه مطالبی! چه خطی! چه کاغذی! چه قلمی! می‏گوید خیلی خوب تمبر هم پشت‏اش هست می‏گوید نه ببخشید تمبر ندارد خوب نمی‏رسد. بوعلی سینا بنویسد به پوست آهو بنویسد عالی‏ترین مطالب را بنویسد با آب طلا بنویسد. بوعلی سینا با آب طلا بهترین مطلب را روی پوست آهو بنویسد خوب شد اما تا تمبر پشت آن نباشد نامه از منطقه خارج نمی‏شود. شما همه کارهایت درست باشد نماز نخوانی صادراتی نیست آقا من می‏دانی… بابا 2 هزار تا کمال داری تمبری که از اینطرف برود آن طرف تمبرش نماز است رمز صادرات کارهای ما از دنیا به آخرت نماز است کسی تمام انبارها را پر کند اما اگر نماز نخواند… «ان ردت ردّ ماسواها» پلیس راه می‏گوید آقا گواهینامه رانندگی شما 30 رقم گواهینامه به او بدهی. گواهینامه پزشکی، اجتهاد، گذرنامه سیاسی، پروانه ساختمان، کارت کشتارگاه هر رقم کارت و پروانه به او بدهی اگر گواهینامه رانندگی نباشد پلیس راه جلویت را می‏گیرد. صادرات بین قبر و قیامت، دنیا و آخرت نماز است. بعضی جا… نماز می‏خواند ولی متأسفانه کله‏اش کار نمی‏کند نماز می‏خواند ولی… خیلی‏ها نماز می‏خوانند ولی نسبت به خلق بی‏تفاوت هستند. امام حسن مجتبی (علیه السلام) داشت طواف می‏کرد معتکف بود یک کسی با ا و کار داشت اعتکافش را شکست رفت سراغ کار مردم. گفتند آقا شما مشغول اعتکاف بودید. فرمود بله ولی کار مسلمانها گیر کرده بود من این مشکل مسلمانها را حل کنم ثوابش بیشتر از این عبادت مستحبی است.

هم دنیا، هم آخرت، هم روح، هم جسم‏

هم دنیا داریم هم آخرت «ربّنا آتنا فی الدنیا و فی الاخرة» هر دو حسنه در دنیا و هم حسنه در آخرت من این را بارها گفتم 115 تا کلمه دنیا توی قرآن است. 115 تا کلمه آخرت توی قرآن است یعنی باید هر… با دو تا بال باید پرواز کرد. نماز می‏خواند عقل‏اش کار نمی‏کند. عقل‏اش کار می‏کند نماز نمی‏خواند این افراط تفریط «اهدنا الصراط المستقیم» هم روحی، هم جسمی بعضی‏ها مثل… بعضی از صوفی‏ها مثل بعضی از بودایی‏ها، بودایی‏ها و صوفی‏ها و هندوها و سکولارها اینها مثلاً می‏گویند یک رابطه معنوی با خدا داشته باش. دین کار به سیاست و اینها ندارد یک رابطه معنوی داشته باشد. ه… فقط نماز… رابطه معنوی، اگر فقط رابطه معنوی باشد اینکه فقط مسئله روحی است. اگر هم فقط رابطه… نه دین هم رابطه مادی دارد و هم رابطه معنوی اصلاً دیم اگر رابطه معنوی بود که… در قرآن این همه آیه برای جبهه و جنگ نبود که این همه آیه داریم برای جبهه و جنگ. خوب رابطه معنوی جبهه و جنگ ندارد بنشین بین خودت و خدا فکر کن یک ذکری هم بگو. جنگ پیش نمی‏آید. اصلاً پیغمبر (صلّی اللّه علیه و آله) ما اگر صبح تا شام توی مسجدالحرام عبادت می‏کرد. روزی دو لیتر هم گریه می‏کرد، جنگی پیش نمی‏آمد. حضرت علی (علیه السلام) توی نماز شب‏اش جنگ نمی‏کرد. هم جنگ داریم، هم نماز شب داریم. حاجی‏ها شب عید قربان همه مفاتیح دستشان است زیارت…، دعای عرفه می‏خوانند. فردا صبح همه حاجی‏ها یک چاقو دستشان است می‏خواهند خون بریزند. می‏خواهند گوسفند بکشند یعنی یک دستش به مفاتیح است، یک دستش به چاقو است. بنابراین افراط و تفریط، دین میزان گاهی وقتها کتابهای ما هی هیجانی است، گاهی کتابها می.. استدلالهای خشک که بچه‏ها متنفرند از بعضی بحث‏ها از بس که استدلال خشک گاهی وقت‏ها از آن طرف لوس بازی می‏شود همه‏اش…

خداسالاری، نه مردم‏سالاری‏

پدر سالاری انحراف است، مادرسالاری انحراف است. فرزند سالاری انحراف است. دولت سالاری انحراف است. ملت محو و…. ملت محوری انحراف است تاجر محوری انحراف است کشاورزی محوری انحراف است هر جا باشد افراط و تفریط است. خط وسط یعنی بنده خدا باش با مردم هم مشورت کن این هم خدامحوری است چون هر چه بنده خداگفت من گوش می‏دهم هم همان خدا گفته «وشاورهم، وأمرهم شوری بینهم» خود خدا به من گفته از شما مشورت کنم من وظیفه‏ام است از عقل شما استفاده کنم هم از عقل شما استفاده کنم، هم بنده خدا هستم مردم… معنای مردم سالاری دینی هم همینطور است. مردم سالاری دینی یعنی احترام به حقوق بشر ببینیم مردم چه می‏گویند. نظر مردم رأی بگیریم به مردم احترام کن. رأی اینها را بگیر. نظر اینها را… دینی یعنی بالاخره هم خالق من خداست، هم خالق مردم خداست. من نمی‏توانم خدا را به مردم بفروشم. اگر مردم سالاری باشد منهای دین عاشورا پیش می‏آید. عاشورا 30 هزار نفر بودند. امام حسین (علیه السلام) کم بودند بگوئیم نه ببینیم مردم چه می‏گویند خوب در مکه همه بت‏پرست بودند، خداپرست یکی بود. اگر اکثر مردم دروغ گفتند که نمی‏توانیم بگوئیم پس ما هم دروغ بگوئیم چون همه می‏گویند دروغ بگو یعنی ما باید از مردم مشورت بکنیم اما بنده خدا باشیم هر دو باشد دو تا بال توجه به خدا مشورت با مردم، عبد او مشورت با مردم. پس ببینید این را می‏گویند توازن. یک بار دیگر بخوانم هم خالق هم خلق. نماز، زکات هم احسان به والدین. هم اگر دیدی پدر و مادر تخلف می‏کنند تمرّد. هم برخورد عمومی، هم برخورد خصوصی، هم جاذبه، هم دافعه، هم دعا، هم شمشیر. شب عاشورا امام حسین (علیه السلام) نماز شب می‏خواند. شمشیرش هم تیز بود. هم عفو، هم خشونت یک جا، جای عفو است. یک جا، جای خشونت. آقا نظر شما این است که اسلام دین رأفت است یا خشونت؟ بسمه تعالی جابه جا «کنعبد» جابه جا «کنستعین» یک جا باید عفو کرد، یک جا باید… دزدی که قفلی را می‏شکند روبروی جمعیتی می‏رود توی خانه مردم اگر خواسته باشیم دست این دزد را قطع نکنیم تمام زن و مردها شب خواب راحت… به کی رحم کنیم به دزد نمی‏شود رحم کرد، خواسته باشیم رحم به م… دزد بکنیم. امنیت عمومی لطمه می‏بیند. حتی اگر کسی شمشیرش را کشید. کلت‏اش را کشید ولی نزد، چاقو کشید، ولی نکشید، چاقو کشید ولی نزد اگر چاقو کشید ولی نزد. اسلحه کشید ولی نزد اسلام این آقا را هم می‏گوید مفسد فی الارض است بابا من کاری نکردم باشد، این حرکت تو ایجاد وحشت می‏کند.
اگر کسی اصلاً با تیتر روزنامه یک چیزی گفت که توی مردم چا، چا،… چیز انداخت وحشت انداخت. مثلاً تیتر روزنامه نوشته بود که تا 48 ساعت دیگر سیلوها بیشتر گندم ندارد روزنامه چی را مدیر مسئول‏اش را صاحب امتیازش را هر که هست نویسنده‏اش را نمی‏دانم هر کس که این تیتر را نوشته و مسئولیت دارد این را باید برخورد شدید با او کرد. قرآن می‏گوید: «لنغرینک علیهم»، «والمرجفون فی المدینه»، «والمرجفون فی المدینه لنغرینک بهم» کسی که با تیتر روزنامه یک چیزی، وحشتی در دل مردم انداخت، قرآن می‏فرماید: پیغمبر (صلّی اللّه علیه و آله) تو بر اینها شورش کن «وقتلوا تقتیلا» با سخت‏ترین وجه این را اعدام کنید 50 میلیون را دلهره می‏اندازی سر چی؟ خوب سیلو نیست که نیست به وزیر بازرگانی بگو به وزیر کشاورزی بگو، سریع گندم تهیه کنند. چرا گذاشتی به اینجا برسد؟ قبل از آنکه ایجاد قحطی و وحست توی جامعه راه بیندازید مشکل را حل کنید. تیتر روزنامه چه حلی می‏کند؟ معلوم نیست آقای فلان و فلان و فلان با چه پولی حج می‏روند! چشم تو کور شود که معلوم نیست! الو سلام علیکم شما می‏روید مکه به چه پولی می‏روید؟ از خودش بپرس چرا از خودش ن… چرا تیتر روزنامه می‏کنی؟ تو مریضی! واقعاً بعضی نویسنده‏ها مریض مریض‏اند «فی قلوبهم» تو اگر مریض نیستی، تو اگر شک داری، فلانی چرا می‏رود مکه یا با چه پولی می‏رود از خودش… اصلاً با خودش کار ندارد فقط تیتر روزنامه می‏کند که مردم بگوید ه… خوب بله دیگر همین‏هاست بخور بخور است! وقتی می‏گوید بخور بخور است! وقتی می‏گوید بخور بخور است دیگر هر چه می‏گویی «قد قامت الصلوة» دیگر مسجد نمی‏آید می‏گوید به ما چه ما که مسجد نمی‏رویم آنکه مکه می‏رود نمازش را هم بخواند شما بیا بگو آقا چرا رفتی مکه؟ از خودش بپرس، از خودش بپرس. رئیس هیئتی که نماز نمی‏خواند و روز عاشورا سینه می‏زند تو مریضی؟ رئیس هیئت‏ها نماز می‏خوانند بر فرض یک سینه‏زنی راجع به نماز کاهل است، تنگ گوش‏اش بگو تو که مرید آقا امام حسین (علیه‏السلام) هستی نمازت را هم بخوان، تیتر روزنامه چرا می‏کنی؟ تو مثلاً می‏خواهی، عزاداری را زیر سوال ببری خیلی جنایت می‏کنند، خیلی جنایت می‏کنند. بنابراین یک جا باید عفو کرد، یک جا باید خشونت کرد.

راه مستقیم بر اساس دستورات الهی‏

راه مستقیم کدام است؟ در قرآن راجع به راه مستقیم 4 تا آیه داریم یکی می‏گوید همان راهی که خدا گفته چون خدا گفته. چون خدا که ما را ساخته او می‏داند چی ساخته همیشه علاالدین را آن مهندسی که ساخته می‏داند چی ساخته. دستورالعمل‏اش را هم باید خودش بنویسد. بابا کولر که خریدید یخچال که خریدید، رادیو، تلویزیون، پلوپز، زودپز بالاخره یکی از این چیزهایی که خریدید دفترچه توی آن هست دفترچه‏اش را مهندس‏اش ساخته او مهندسی که ساخته بهتر از هر کسی می‏داند چی ساخته. دستورش را هم باید خودش بدهد آن دکتری که دارو را ساخته بهتر از هر کسی ترکیبات دارو را می‏داند. دستورالعمل مصرف را هم باید همان سازنده دارو بدهد. خدا من را ساخته این هم دستورالعمل‏اش است. گفته ببینید بسم اللّه الرّحمن الرّحیم با این قهر کن، با این صلح کن. اینطور بگو، این را بشنو، این را نشنو. این رقم تجارت کن. این رقم تجارت نکن. اصلاً همه دستورالعمل‏ها را داده، گفته این رقمی عمل کن. خدا من را ساخته «انّ ربّی علی صراط» می‏خواهید راه مستقیم باشد. دستور خدا راه‌های دیگر.. اصلاً آن شبی که مادر ما را زائید بله قربان گو نزائید.
 آن شبی که ما متولد شدیم همه ما آزاد متولد شدیم، وقتی متولد شدیم، بله قربان گو نبودیم. چطور بزرگ شدیم باسواد شدیم، بله قربان گو شدیم، کی ما را بله قربان گو تربیت کرد ما بله قربان‏گوی احدی نیستیم ولی بله قربان گوی خالقمان هستیم او ما را ساخته. دکتری که دارو را ساخته باید او دستورش را بدهد. مهندسی که این پلوپز و یخچال و کولر را ساخته همان که ساخته، سازنده باید قانونش را بدهد. همیشه قانون مال حق سازنده است. سازنده ما خداست، قانون هم باید قانون خدا باشد. «انّ ربّی علی صراط مستقیم». حالا ربّ چه جوری می‏گوید خداوند چطور با ما تماس می‏گیرد؟ پیغمبر فرستاد «یس* والقران الحکیم* انک لمن المرسلین* علی صراط مستقیم» «انک لمن المرسلین» تو بر راه مستقیم «علی صراط مستقیم» پیغمبر راه تو درست است خوب… پیغمبر چه جوری می‏گوید، پیغمبر اهل بیت را گذاشته، روایاتی داریم فرمود: «واللّه» حدیث داریم قسم خوردند «واللّه نحن صراط مستقیم» به خدا قسم راه مستقیم راه اهل بیت است. امام صادق (علیه السلام) چه گفته؟ بیخود هم این طرف و آن طرف نرویم. حالا… چند تا نکته در این دو سه دقیقه بگویم یکی اینکه راه مستقیم نسبت به اشخاص و زمانها و شرائط مختلف است. گاهی راه مستقیم سکوت است. گاهی راه مستقیم فریاد است، گاهی راه مستقیم تهدید است. مثلاً توی قرآن داریم، جنگ نکنید، نماز آیه‏اش این است «کفوا ایدیکم» این است «لیقیم الصلوة» نماز گاهی راه مستقیم نماز است، گاهی مستقیم، راه مستقیم جنگ نکردن است در سال 4 ماه گفته‏اند جنگ نکنید. رجب یکی هم ذی القعده، ذی الحجه، محرم سه ماه پشت سر… در هم است ذی القعده. یک ماه قبل از حج ایام حج یکی هم بعد از محرم این سه ماه پشت سر هم است. رجب هم جداست در سال حتی در ایام جنگ سال، چهار ماه آتش بس. بعضی وقتها تنورش داغ می‏شد بابا حالا تازه جوش آمدیم بگذار… خوب حالا بجنگیم بعداً چیز می‏کنیم مثل همان یکی از خلفای بنی‏امیه بود توی فیلم امام علی (علیه‏السلام) هم نشان داد، نماز صبح مست بود، سه رکعت خواند. گفتند هو! حواست کجاست. گفت من امروز حالم خوب است، می‏خواهید بیشتر هم بخوانم، بخوانم یعنی کسانی که امیرالمؤمنین (علیه‏السلام) را رها کردند به کسی اقتدا می‏کنند به پیش‏نماز مست.
 خیلی خوشحال باشید که در خط امیرالمؤمنین (علیه‏السلام) هستیم. دو نفر قمار می‏کردند در جده ورق بازی یک مرتبه مؤذن گفت اللّه اکبر، اللّه اکبر. اذان شد فوری یکی از این قماربازها جلو ایستاد، آن یکی هم گفت اللّه اکبر خوب… همینطور اقتدا می‏کند اصلاً عدالت شرط… ما یک گناه از یک پیش‏نماز ببینیم تا آخر عمر پشت سرش نماز نمی‏خوانیم. راه مستقیم راه اهل بیت است. یک جا سکوت است، بنابراین هر کسی راه مستقیم… مثلاً یادم نمی‏رود که امام (رحمة الله علیه) اول انقلاب سال 42 فرمود وای بر علمای ساکت مشهد، وای بر علمای ساکت نجف، وای بر علمای ساکت تهران، وای بر… هی می‏زد روی دستش ما هم طلبه نوی بودیم حدود مثلاً بیست و چهار سال هی می‏زد روی دستش می‏گفت وای بر علمای ساکت، چرا فریاد نمی‏کشید ما یک طلبه نویی بودیم. با یکی از طلبه‏های نو دیگر گفتیم وظیفه ما چیست من رویم نشد (خجالت کشیدم) بروم آن بغل دستی من گفت من می‏روم می‏پرسم رفت پهلوی امام (رحمة الله علیه) گفت آقا وظیفه ما چیه؟ گفت شما چی می‏خوانی؟ گفت من لمعه می‏خوانم لمعه. طلبه‏ها سال چهارم آخوندیشان لمعه می‏خوانند فرمود تو برو درس‏ات را بخوان. من گفتم وای بر علمای ساکت تو که هنوز جزو علما نشدی. یک جا عالم باید زندان برود، ولی عالم باید درس‏اش را بخواند.
 بنابراین صراط مستقیم هر کسی یک جایی است. همین حضرت زهرا (علیها السلام) که فرمود من، بهترین زن این است که مرد او را نبیند همین حضرت زهرا (علیها السلام) آمد یک چیزی دور سرش پیچید توی مسجد پیغمبر (صلّی اللّه علیه و آله) فرمود: «واعلموا» بدانید «انّی فاطمه (علیها السلام)» من فاطمه (علیها السلام) هستم. می‏خواهم یک سخنرانی بکنم یک سخنرانی کرده حضرت زهرا (علیها السلام) یکی از علمای سوریه سخن… سوریه یا لبنان، یکی از علما من کتابش را دیده‏ام. این سخنرانی حضرت زهرا (علیها السلام) را 11 جلد 700 صفحه‏ای هر جلدی 700 صفحه تقریباً شرح کرد. اینقدر این مایه دارد که توانسته اینقدر از این مایه این همه دیگ شربت… اسمش هم اسم کتابش هم این است «واعلموا انّی فاطمه (علیها السلام)»، «واعلموا أنّی فاطمه (علیها السلام)» بدانید که من فاطمه (علیها السلام) هستم. یک جا باید فریاد کشید زینب کبری (علیها السلام) چه سخنرانی‏هایی کرد. دوم اینکه کسانی که در شرائط راه مستقیم هستند اینهایی که در راه مستقیم… سر به سرشان نگذارند ممکن است شما راهت درست است یک کسی راهش منحرف است. آدمی که راهش منحرف است مثل اینکه پزشک سالم است، بیمار، بیمار است. پزشک سر به سر بیمار نگذارد، یعنی دعوت کنید دیگران را به راه مستقیم مسخره‏اش نکنید این هم یکی.

در راه مستقیم تا پایان عمر

یکی دیگر اینکه ممکن است شما امروز راه مستقیم باشید ممکن است فردا مسئله‏ای پیش بیاید از راه مستقیم… مثل راننده، راننده بگوید ای بابا ما که تا حالا تصادف نکردیم تا می‏گوید (دیم) می‏افتد یعنی هنوز (دیم، دیم) در نیامده چپه می‏شود. خاطرتان جمع نشود که تا حالا راهتان مستقیم است ممکن است فردا کج بشوید. زندگی مثل رانندگی است. به یکی از علما مراجع تقلید گفتند می‏خواهیم یک کنگره بگذاریم برای عظمت شما. گفت تا من نفس می‏کشم کنگره نگذارید، بگذارید اگر نفس آخر را سالم کشیدم و اگر سالم مردم حالا خواستید تجلیل کنید، تجلیل کنید ولی شما ممکن است از من تجلیل کنید، کنگره بگیرد. درباره عظمت من صحبت کنید. بعد مثلاً ما آن دو ماه آخر عمر دسته گل آب بدهیم. بگذارید اگر ماشین به گاراژ رسید برای سلامتی راننده… یک وقت می‏گوئید برای سلامتی راننده شاگرد شوفر صلوات اینها ممکن است وسط کار یک وقت خراب بشود، بنابراین… خوب. انبیاء هم نیاز به راه مستقیم دارند، پیغمبر (صلّی اللّه علیه و آله) ما هم در نمازش می‏گفت: «اهدنا الصراط…» به امیرالمؤمنین (علیه السلام) گفتند تو که راهت مستقیم است دیگر از تو… صاف‏تر کی؟ فرمود من تا الان راهم مستقیم است. خبر از ده دقیقه بعد ندارم ممکن است یک صحنه‏ای بیاید گول بخورم.
خدایا! تو را به حق کسانی که در طول تاریخ راه تو و راه مستقیم را اداره کردند تمام ما را در تمام کارها در راه مستقیم قرار بده. اگر افراط و تفریطی تندروی و کندروی در زندگی ما بوده، آن افراط و تفریط‌های گذشته ما را ببخش و عبادات ما را قبول بفرما.
«والسلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته»