نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 1826
«بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
بینندگان عزیز بحث را آخرین شب جمعه ماه رمضان تماشا میکنند. شبی که فردایش روز قدس از ابتکارات امام و نظام و نظام مقدس جمهوری اسلامی همین تأسیس روز قدس بود که یعنی روز حمایت از مظلومین. روزی که با یک راهپیمایی شما و باقی مسلمانها، یک سال بچههای فلسطین در مقابل اسرائیل مقاومت میکنند. هر سال من این آیه را میخوانم و امسال هم این آیه را بخوانم چون هر سالی ممکن است یک عدّه گوش دادند یک عدّه گوش ندادهاند آن شب، قرآن یک آیه دارد میفرماید که «و لایطئون موطئا یغیظُ به الکفار» هر حرکت دسته جمعی که مسلمانها بکنند که یغیظ، یغیظ یعنی غیظ کنند، کفار به غیظ دربیایند، هر مانور دسته جمعی که کفار را عصبانی کند برای شما عمل صالح نوشته میشود. چون توی قرآن خیلی داریم «انّ الذّین آمنوا و عملوا الصالح، عملوا الصالح» زیاد است. «عملوا الصالح» چی است؟
راهپیمایی علیه دشمن، عمل صالح قرآنی
یکی از اعمال صالح این است که انسان مشی و رفتارش جوری باشد که کفار به غیظ دربیایند. اگر یک وقت مسلمانها، مسلمان بودند، کفار هم خیالشان راحت بود پیداست این اسلامی که کار به کفار نداشته باشد، اصلاً اگر پیغمبر اسلام کار به کفار نداشت هیچ جنگی واقع نمیشد. این که اسرائیل همه کاری میخواهد بکند، مسلمانها هم مسلمان باشند، چه مسلمانی است؟ ما باید نمازمان هم جهت داشته باشد. «ان الصلوة تنهی عن الفحشاء و المنکر» یعنی نماز شما هم باید یک خاصیت داشته باشد که جلوی فحشا و منکر را، اصلاً اگر یک مسجدی «حَی عَلی الصلوة» میگوید، دمِ درِ مسجد هم خلافکاری میشود این پیداست «حی علی الصلوة» از خاصیت، مسجد باید جوری باشد که حتی نگاه به کاشی بکنی بگویی اینجا مسجد است بریم جای دیگر، یعنی اصلش باید، کاشیهای مسجد باید مثل این که میگوییم پلیس است برو جای دیگر. یعنی نمازی خاصیت دارد که اذانش، خدا رحمت کند شهید نواب صفوی را، با اذان شاه را میترساند. طرفداران نواب صفوی هر کجا بودند اذان میگفتند. اصلاً اذانش یک نارنجک بود. قرآن میگوید مسجد باید جوری باشد که «کم یدخلوها الاوهم خائفین»، اگر غلط نخوانده باشم. یعنی مثل سنگر فرماندهی. الان سنگر فرماندهی را یک غریبه خواسته باشد برود تویش میترسد. میگوید مسجد سنگر فرماندهی است باید چنان مسجد جون داشته باشد که اگر یک چهار تا فسادی هم میشود مردم بیایند به مسجد پناه ببرند و مسجد کمک نیروی انتظامی باشد. اگر مسجدهای ما جون داشته باشد از جوانها پر باشد «و کاُنهم بُنیانٌ مرصوص» شرع بیمه میشود دزدی هم توی شهر نمیشود یعنی خود مسجدِ محله، منطقه، خانههای دورش را، اما اگر تو مسجد چهار تا پیرمرد رفتند، پیرمرد و پیرزن وارفته نماز خواندند، همسایه مسجد هم دزدی میشود نیروی انتظامی هم میگوید من چه کنم. مسجد بدونند که، یعنی یک دزد بفهمد که اگر تا پانصد متری مسجد خواسته باشد خانه بزند فردا جوانهای مسجد کلهاش را میکنند. بداند که اگر به یک دختری چپ نگاه کند، به یک پسری سوء قصد داشته باشد جوانهای مسجد حالش را میگیرند. مسجد باید جوری باشد که نسبت به مؤمنین آرام بخش باشد، نسبت به خلافکار این سبب ترس باشد و این به شرطی است که ما مسجدهایمان را زنده نگه داریم. این حرکتهای دسته جمعی «ولایطئون موطئا یغیظ به اللکفار» حرکتهای دسته جمعی که اسرائیل و آمریکا را عصبانی میکند اینها عمل صالح است. به قصد عبادت هر سال شرکت میکرد، امسال هم شرکت بکنیم. خدایا یک دعا کنیم، آنچه ماه رمضان برای خوبها مقدّر کردی همه را برای همه ما مقدّر کن (الهی آمین) اسرائیل و آمریکایی که در ایران تحقیر شد در دنیا روز به روز خوارتر بفرما (الهی آمین) اینهایی که با حرکتشان، با اشکشان، با قلمشان، با بیانشان، با پولشان، با وجودشان، با حضورشان در جبههها آنهایی را که برای اسلام و مسلمین مفیدند و مفید بودند همه را، همه مشکلاتشان را حل بفرما (الهی آمین) و اما بحثی که دارم، صلوات بفرستید: «اللهم صلّ علی محمّد و آل محمّد»، ما امسال بحث ماه رمضانمان راجع به اهل بیت بود اگر خواسته باشیم مفصّل بگوییم هر، مثلاً پیغمبر یک سال سخنرانی دارد، چون تمام حرکاتش را خواسته باشیم بگیم خیلی طول میکشد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) هم همینطور، اینست که یک نگاه عبوری به زندگی امیرالمؤمنین (علیه السلام) و پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)، نگاهی به تفسیر سوره کوثر.
حضرت زهرا (سلام الله علیها)، مصداق سوره کوثر
«بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هو الابتر» خیلی عنایت کنید. این سوره را پنجاه تا نکته من تقریباً نوشتهام. لااقل بیست تایش را اینجا بگویم. آنوقت یک خورده هم حالتان، یعنی به حال میآیید که، اِ، سه چهار تا کلمه پنجاه تا نکته تویش است؟ و چون سوره کوچکی است زود هم میشود جمع و جورش کرد. ترجمه کنم: انا یعنی بدرستیکه ما عطا کردیم به تو، کوثر از کثیر است. کثیر یعنی زیاد، کوثر یعنی خیلی زیاد. ما عطا کردیم به تو خیلی زیاد را، کوثر دادیم حالا کوثر قرآن هست، اهل بیت هست، فاطمه (سلام الله علیها) هست، هر چیز خیلی زیاد رإ؛ّّ میشود گفت کوثر. منتهی ما که میگوییم فاطمه است یک دلیل داریم. چون پیغمبر ما پسر نداشت. یک بچه کوچولو داشت به نام ابراهیم از دنیا رفته بود فقط دختر داشت و منتظر بودند که پیغمبر بمیرد میگفتند پسر که ندارد چراغش خاموش میشود ابتر است. عربهای جاهلی به کسی که پسر ندارد میگفتند ابتر. یعنی این عقبه ندارد بیعقبه، آن وقت خدا گفت شانَ یعنی دشمن، دشمنت همان دشمنت بیعقبه. یعنی او با این که پسرهای 120 کیلویی به قول ما دارد با همه پسرهایش بیعقبه است، اما تو با همین یک زهرا عقبه داری من اگر بخواهم با یک دختر نسل سادات را زیاد میکنم اگر نخواهم با ده تا پسر هم نسلش را قطع میکنم. دشمنِ تو او ابتر است. چون به پیغمبر میگفتند ابتر ما میگوییم مراد از کوثر فاطمه است. چون این پاسخ آن نیش است گفتند ابتر، فرمود خودت ابتری. این بدلیل مراد آخر آیه میگوییم کوثر و اگر نه معنی کوثر که خیر زیاد است که هم زهراست، هم وحی است، هم قرآن است. همه چیزی میتواند باشد. خوب اما نکاتی که توی این آیه است: یکی که این کوچکترین سورههای قرآن است. ما سورهای نداریم که سه تا آیه داشته باشد حتی قل هوالله پنج تا آیه دارد.
بزرگترین هدیه، در کوچکترین سوره قرآن
کوچکترین سوره قرآن است اما بزرگترین هدیه در کوچکترین چی! سوره مثل چکهای چیز هست که اخیراً هست. چکهایی که نقد است. چی میگویند؟ یک چکهایی گاهی کوچک است ولی یک میلیون پول تویش هست. گاهی هم یک گونی کاه است. چیزی نمیارزد یک گونی سیبزمینی است مثلاً. البته سیبزمینی گران شده است یعنی گاهی خداوند بوی زیادی را در یک عطر کوچکی جاسازی میکند ولی یک شیشه آب ممکن است، بزرگترین هدیه در کوچکترین سوره، در این کوچک پنج بار پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا (سلام الله علیها) داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظ هستید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)، مورد خطاب است 2 پنج مرتبه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مورد خطاب قرار گرفت. چطور؟ «انا اعطیناک» ک یعنی تو. «فَصِّلِ، صَلِّ» یعنی تو نماز بخوان. «لِرَبِک، والنحر» هم دو تا امر است که خطابم را، مخاطب پیغمبر است. در یک سوره پنج میخواهد این هدیه بدون درخواست داده شد. 3 عطا بدون درخواست داده شد. آخه گاهی وقتها آدم میگوید که آقا یک عیدی به ما بده آن هم دست میکند یک پولی میدهد. گاهی نگفته میدهد. بگوییم بده شیرینتر است یا نگفته؟ نگفته. خدا به پیغمبر، در قرآن و دعاها نداریم که پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)، بگوید «اللهم الرزقنی کوثر». دعا نکرده خدا بهش داد. اما یه جایی پیغمبر میخواست. مثلاً چی چی میخواست؟ مثلاً قبله را میخواست عوض بشود. چون قبله اول ما حالا چون بحث هم روزِ شب قدس بحث میشود خوب چیزی به ذهنم آمد. مسلمانها، پیغمبر که چهل سالگی به پیغمبری رسید رو کعبه بت بود. همه بتپرستها هم به احترام کعبه، به احترام بگید: بتها، رو به کعبه بودند. پیغمبر دید اگر رو به بتها بایستد خواهند گفت به بتهای ما احترام میگذارد حالا هر چی هم بگوید غرض من بتها نیست میگویند نه دیگر چون بتها روی کعبه هست پس رو به کعبه یعنی رو به بت. و لذا پیغمبر تا مادامیکه روی کعبه بت بود. پیغمبر از این وری وامیایستاد. پشت به کعبه نمیکردها ولی از این وری وامیایستاد که به همه بگوید خط من از خط شما جداست. از چهل سالگی تا 53 سالگی مکه بود. سیزده ساله قبله پیغمبر بیتالمقدس بود. همین قدسی که ما فردا راهپیمایی داریم. بعد هجرت کرد هشتاد فرسخ آمد مدینه. در مدینه هم یکی دو سال از اینور وایستاد. مکه که رو به بیتالمقدس میایستاد در مکه یهودی نبود، یهودی قابل ارزشی… ولی مدینه خیلی یهودی بود. یهودیهای مدینه این را دست گرفتند که پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)،رو به بیتالمقدس وامیایستد. چون بیتالمقدس پهلوی یهودیها هم ارزش داشت گفتند حالا که رو به بیتالمقدس وامیایستد و بیتالمقدس ما سابقه داریم پس این پیغمبر دنبالهرو ما است. حالا که قبلهاش دنبالهرو ما است معلوم میشود قرآنش هم فتوکپی تورات ما است معلوم میشود نسخه اصلی ما هستیم خود پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)،فرع است. خیلی سر به سر و نیش میزدند، خوب آدمی هم که نیش میخورد بهترین راه خداست، خدایا چه کنم این سر به سرم میگذارد. سحرها، شبها میآمد زیر آسمان هی به اطراف آسمان نگاه میکرد. چیزی نمیگفتها، توی دلش این بود: خدایا چه کنم، یهودیها نیش میزنند آیه نازل شد، صورت در عربی میدانید چی است؟
تغییر قبله از مسجد الاقصی به مسجد الحرام
وجه، آیه نازل شد، پیغمبر، «قد نری تقلب الوجهک فی اسماء سماء» هم میدانید چی است، شبها هی میآیی همچین، همچین میکنی، ما میبینیم که شبها میآیی صورتت را توی آسمانها همی همچین همچین میکنی. چته؟ نیش بهت میزنند؟ چشم، «فانو اینک قبلةً ترضاها»، یک قبلهای میدهیم که تو راضی باشی. در یک نماز چهار رکعتی که رکعت اول و دوم را این ور خواند جبرئیل آمد رکعت سوم و چهارم را کج کرد. اصلاً صفها همه بهم ریخت. یعنی رکعت اول و دوم این ور، سوم و چهارم این ور. الان هم در مدینه هست مسجدالقبلتین یعنی مسجدی که دو تا قبله داشت، رکعت اول و دوم این ور، دومی اون ورده یهودیها آمدند دیدند قبله عوض شده سند افتخار از دستشان رفت، دیگه نمیتوانند نیش بزنند. گفتند خیلی خوب پانزده سال این ور بوده، حالا این ور شده. این پانزده ساله کارش درست است یا غلط اگر درست است چرا از کار درست دست برداشت اشکال دارید. اگر غلط است پیغمبری که پانزده سال است اشتباه میرود بدرد پیغمبری نمیخورد آیه نازل شد. پیغمبر آماده جواب باش: «سَیَقول»، سَ یعنی آینده. «سَیَقولُ النسهاء» آدمهای نابخرد، بیخرد، خواهند گفت، خواهند گفت «ماء اللهم»، چی باعث شد اینها کج شدند، «عن قبلتهم» از قبله پانزده سالهشان که «کانوا علیها» قبلهای که پانزده سال رو بِهِش بودند چه باعث شد که کج شدند؟ «قُل» بهشان بگو چشمتان کور شود. «فلله مشرق والمغرب» مشرق و مغرب مال خداست. «فاینما تولوا فثم وجه الله» هر طرف بایستی رو به خداست. اما اگر این دور باشیم ما نیش بشنویم ما نیش شنو، ما منتکش نیستیم. ما به سمتی میایستیم که زیر منت شما نباشیم. اصلاً قبله رمز استقلال است. چون این ور مسیحیها، این ور یهودیها ما باید به یک سمتی بایستیم که ناز کسی را نکشیم، ببینید، قبله عوض شد. اما پیغمبر با چشمهایش، با آه و نالهاش سراغ قبله میگشت. اما کوثر را پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظ هستید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با آه و نالهاش سراغ کوثر نرفت. پس کوثر عطایی است که بدون درخواست داده شد خوب، کوثر نعمتی است که آثارش تا قیامت هست. چهارم: عطایی که تا قیامت هست. آخه الان که آدم چیزی به کسی هدیه میدهد، دسته گل است که برای دو روز و دو شبت از بین میرود، پیراهن است که بعد از پنج سال از بین میرود خانه که بعد از پنجاه سال صد سال از بین میرود اما گفت یک کوثری به تو میدهم که تا ابد باشد.
توجّه به دختر در برابر رسوم جاهلی
احترام دختر، پنج: زمانی که دختر را زنده در گور میکردند خدا به دختر گفت چی؟ به دختر فرمود فی کوثر. این شکستن فرهنگ جاهلی است. یک زمانی که دختر را زنده توی گور میکردند آن وقت خدا در آن زمان فرمود «انّا اعطیناک الکوثر»، ما به تو دختر دادیم. کوثر دختر است. فاطمه مصداق کوثر است این خودش یک سنتشکنی است. ما یک رفیقی داشتیم آن روزی که ریختند زمان شاه توی فیضیه طلبهها را زدند بعضیها را کشتند میزدند به قصد کشت همان شب عمامه گذاشت گفت من روی بغض شاه همین امشب میخواهم عمامه بگذارم. معاویه گفت کسی اسم علی روی بچههایش نگذارد. امام حسین گفت به کوری چشم معاویه همه بچههایم را میگذارم علی. علی اکبر، علی اوسط، علی اصغر. امام حسین سه تا پسر داشت همه را گذاشت علی اصلاً علت این که ما برای امام سه تا صلوات میفرستیم نه یعنی خدای نکرده امام از پیغمبر بالاتر است. امام یک چراغ قوه پهلوی خورشید. اصلاً قابل قیاس نیستند هیچکس با پیغمبر مقایسه نمیشود. اما چون شاه میگفت اسم امام را نبرید، آمریکا هم از امام بدش میآید ما به کوری چشم شاه و آمریکا، این سه تا صلوات بخاطر کوری چشمش است نه بخاطر این که مقام ایشون. به کوری چشم اونی که دختر را زنده توی گور میکند خدا به دختر گفت کوثر. این هم یک. سنتشکنی. ششم: الفاظ این سوره هیچ کجا نیست. هیچ کجای قرآن. این سوره تمام کلماتش منحصر بفرد است. مثلاً در کل قرآن، آخه بعضی چیزها توی قرآن زیاد است. ولی انا اعطینا هیچ جای قرآن نیست. کوثر هیچ جای قرآن نیست. «صَلِّ لربک» هیچ جای قرآن نیست. «و انحر» هیچ جای قرآن نیست. الفاظش منحصر بفرد است. «غیرِ، الذین امنوا، عملوا الصالحات» اینها توی قرآن فراوان است. این چیزهایش منحصر بفرد است. شش.
نماز و انفاق، راه تشکر از خدا
هفتم نماز و انفاق نمونه تشکر است. نماز و انفاق بهترین تشکر است. چرا؟ میگوید حالا که به تو کوثر دادم تشکر کن تشکر چی؟ «صَلِّ، صلوة». نماز بخوان. «وانحر»، شتر گوسفند کن. شتر بکش یعنی گوشت دادن به، شتری نحر کن، شتر را بکش گوشتش را تقسیم فقرا کن. یعنی نماز خواندن و رسیدگی به فقرا بهترین نوع تشکر است. حالا که من به تو کوثر دادم تو هم. این هم یکی. نماز و قربانی خیلی جاها با هم است. در مکه هم میگویند نماز طواف بخوان آنجا هم میگویند عید قربان همه حاجی واجب است حداقل یک گوسفندی بکشد. خوب. شما اگر زخم زبان را تحمل کنید خدا دفاع میکند. هشت: صبر از شما دفاع از خدا. به پیغمبر میگفتند ابتر، پیغمبر تحمل میکرد. گاهی یک متلک به شما میگویند. سر بسرت میگذارند. شما در مقابل متلک تحمل کن خدا دفاع میکند چون یک آیه داریم قرآن میگوید «انّ الله یُدافع عَنِ الذین آمنوا» خدا دفاع میکند از مؤمنین بذار بهت متلک بگویند، بگویند ابتر من دفاع میکنم. دفاع چی است؟ «انا اعطیناک الکوثر» دفاع از آن متلک است. نه تنها دفاع بلکه دفاع سختتر. نهم: دفاع قاطعتر. این هر یعنی خودش. نمیگوید «اِنّ شانئک ابتر.» میگوید «ان شانئک هو الابتر.» مثل این که میگویند خودِ خودِ خودتی این خودِ خودِ خودتی یعنی آها. یعنی شک نکنی خودتی. این یه وقت آدم میگوید خودش است. خودش است «ان شانئک هو»، این هو یعنی خودش است. مثل این که خداوند از منافقین، از قول منافقین نقل میکند که به منافقین میگفتند که خب شما هم ایمان بیاورید، میگفتند «أنؤمنُ»؟ ما ایمان بیاوریم «کامَنَ السُفَها». یه مشت خُل مسلمان شدند ما هم برویم مثل خُلها مسلمان بشویم قرآن میفرماید: «أَلا اِنَهّمٌ هُمُ السُّفَها» آگاه باش همانها خودشان میفهمند، یعنی باید دفاع را قاطعتر بود. نوع تشکر را باید خدا یقین کند. ده: نوع تشکر را باید خداوند تعیین کند. میگوید ما به تو کوثر دادیم خب تشکر کن. چه جوری؟ میگوید همه جوری من میگویم: نماز. آخه بعضیها میگویند آقا چرا نماز بخوانیم؟ میگوییم بابا نماز تشکر از خداست میگوید خیلی خب من خودم با خدا یه جوری بلدم تشکر کنم تو چه کار داری؟ بابا اگر رفتی توی ارتش گفتند احترام بذار نوعش را ارتش باید تعیین کند میگوید دستت را بگذار اینجا میگویی اجازه میدهی من خیلی به شما علاقه دارم دستم را میگذارم بالاتر. میزنند توی گوشت. دستم را میگذارم اینجا. میگوید اگر از من میخواهی تشکر کنی همانطور که من میخواهم. بهترین پذیرایی آن است که مهمان چی میخواهد؟ مثلاً شما به یک طلبه مثل بنده یک کراوات هدیه کنی من که خوشم نمیآید که. به یک جوانی که مسابقه دو داده یک عصا هدیه کنی خوشش نمیآید که. بله برای یک پیر عصا هدیه کنی خوشش میآید. باید ببینیم او چی دوست دارد. نوع تشکر را باید خدا تعیین کند. خدا گفته نوع تشکر نماز باشد، شما اگر دستت خونی شده بریدید، میگوییم آقا یک پارچه سفیدی، باندی بیار بپیچم شما اگر ده تا لحاف کرسی هم بیاری من قبول نمیکنم من فعلاً یک پارچه سفید میخواهم. بگو آقا پارچه سفید ده گرم پنبه من ده تا لحاف کرسی آوردهام میگویم بسمه تعالی نمیخواهم. شما وقتی نیاز به غسل داری باید بروی زیردوش غسل کنی بگویی آقا من غسل نمیکنم اما توی همه اقیانوس اطلس و کبیر توی همه اقیانوس هند و همه شیرجه میروم. یک عمری توی همه اقیانوسها شیرجه بروی تا خودت نیت غسل نکنی باز هم پاک نمیشوی. دو هزار تا مشت آب بریزی تا قصد وضو نکنی وضو نمیشود، همان طور که گفتهاند باید انجام شود. کوثر خوب، تکاثر بد. کوثر ارزش است تکاثر ضد ارزش. کوثر خیر زیادی است که خدا میدهد تکاثر آن زیاد. طلبیهایی است که ما دنبالش میرویم. هی حرص میزنیم مالمان را زیاد کنیم. قرآن از تکاثر انتقاد کرده «الهاکم التکاثر». تکاثر یعنی زیادهروی. دو تا قبیله با هم دعوایشان شد آن گفت ما بیشتریم آن گفت ما بیشتریم. گفتند دعوا نکنید سرشماری کنید شمردند قبیله الف باخت حاشا کرد گفت نه زنهای حامله را دو تا حساب کنید دو مرتبه سرشماری کردند باز هم باخت گفت نه خیر ما خیلیهامان مردهایم برویم قبهشان مردههامان را هم بشمریم رفتند قبرستان مرده شماری. آیه نازل شد خاک توی سرتان کنند شما رفتهاید مرده میشمارید. «الهاکم التکاثر»، «الهاکم» یعنی سرگرم کرده شما را سرشماری؟ سرشماری یعنی تکاثر، «حتی زرتم المقابر» یعنی حتی این که «زرتم»، «زرتم» یعنی این که زیارت کردید مقابر، یعنی مقبره. یعنی رفتید مقبره پدرتان را میشمارید یعنی اینقدر شما روحتان و فکرتان، سطح علمیتان آمده پائین تا به استخوان پوسیدههای پدرتان افتخار میکنید که ما دویست کیلو استخوان پوسیده داریم آن یکی صد و پنجاه کیلو استخوان پوسیده دارد. یعنی کارتان به جایی رسیده که به استخوان پوسیدهها افتخار میکنید؟ «الهاکم التکاثر حتی زرتم المقابر» یعنی اینقدر شما پائینید؟ کوثر ارزش است تکاثر ضد ارزش است. رویش و ریزش نسل بدست خداست. کی نسلش زیاد شود کی نسلش کم. رویش نسل بدست خداست. یک دختر این همه سید. آنهایی که مادرشان سید است باز هم سیدند من بارها گفتهام. ریزش دست خداست. نماز مقدم بر انفاق است. بعضیها میگویند ما نماز نمیخوانیم به فقرا کمک میکنیم قبول نیست نماز و انفاق باید با هم باشد. مثل نخ، نخ اگر به دمِ سوزن بود ارزش دارد. من سوزن ندارم ولی هرچه بخواهی نَخِتْ میدهم چیزی نمیدوزد اگر میخواهی بدوزد باید این نخ وصلِ به سوزن شود. نماز مقدم بر انفاق است. نماز وسیله تربیت است. چرا؟ برای این که میگوید فَصّلِ نماز بخوان لِرَبِّک، رَبِّک، رَبِّک یعنی این که میخواهد تو را تربیت کند چون میخواهد تو را تربیت کند وسیله این تربیت نماز است چون نماز به قول امام یک کارخانه انسانسازی است شما اگر اهل نماز باشیها، نمیتوانی نجس باشی چون همهاش را باید بزنی پاک باشد. نمیتوانی دزد باشی چون دگمه و نخ دزدی باشد نماز باطل است، نمیتوانی آدم منزوی باشی چون «قد قامة الصلوة» باید بروی نماز جمعه، جماعت. آدم اگر نماز درست خواسته باشد بخواند همه کارهایش درست میشود. رَبِّک، نماز وسیله تربیت است. بعضی کیفرها توی همین دنیاست. فکر نکن همه را خدا گذاشته برای قیامت. خیلیها را توی دنیا سیلی میزند میگوید حالا که به تو گفت ابتر من توی همین دنیا نسلش را قطع میکنم. «شانئک هوالابتر» یعنی بعضی کیفرهای خدا توی همین دنیا است. پس ببینید اینها را دیگر نمینویسم. چند تا شد؟ یازده تا. دوازده: نماز مقدم بر انفاق است، سیزده: نماز وسیله تربیت است چون میگوید «صَلِّ لِرَبِّک»، چون خدا ربّک، ربّک یعنی میخواهد تو را تربیت کند نماز بخوان. چهارده: بعضی کیفرها در همین دنیاست. نمیگذارند برای قیامت توی همین دنیا. حالا که گفتی اَبتر نسلت را قطع میکنم. در اسلام هم سروش است هم خروش. هو تولی است هم تبری. هم زنده باست است هم مرده باد. هم حبّ است هم بغض، هم رویش است هم ریزش، چون خدا میگوید کوثر، ابتر، کوثر رویش است. ابتر ریزش است. کوثر سروش است، ابتر خروش است، کوثر تولی است، ابتر تبری است. دشمن رهبر را نشانه میرود. به خودِ پیغمبر گفتند ابتری یعنی گاهی وقتها دشمن بقدری پررو میشود که دیگر دست میگذارد روی شخص اول، رهبر، پیغمبر، به پیغمبر، چون عطا از اوست نماز هم باید از او باشد. میگوید «اِنّا»، «اِنّا اعطیناک» ما به تو عطا کردیم پس تو هم «فَصَلِّ لِرَبِّک»، حالا که عطا از اوست تشکرت هم باید از او باشد. اِنّا یعنی ما دادیم پس لرَبِّک تشکرت هم از او باشد. خدا به تو کوثر داده، کوثر یعنی خیلی زیاد، حق نداری میش بکشی، تو هم باید بزرگترین شتر، حیوانها را بکشی. یک وقت یک بچه عادی است خُب میش و بز بس است اما وقتی زهرا دادم تو هم بزرگترین حیوانها را باید بکشی. یعنی وقتی به تو صد میلیون پول دادم تو دیگه حق نداری پنج تومن بندازی توی صندوقِ کمک امداد. تو باید ده هزار تومانی بندازی. یعنی کسی که وضعش خوب است آن هم باید عطیهاش خوب باشد. حالا که من به تو کوثر دادهام میگوید «واَنْحَرْ»، «نَحْرْ» غیر از ذبح است نمیگوید «فصل لربک واذبح»، نمیگوید ذبح کن، ذبح مال گوسفند و میش است. میگوید وانحر، نحر مال شتر است. کسی که خدا هدیهاش زیاد است باید بخشش هم بیشتر باشد. «وانحر». نماز هم در بزرگترین سوره آمده هم در کوچکترین. بزرگترین سورههای قرآن سوره بقره است، اول سوره بقره میگوید «الذین یقیمون الصلوة»، کوچکترین سورهها سوره کوثر است میگوید «فَصَلِّ»، نماز بقدری مهم است هم تو بزرگترین سوره آمد هم در کوچکترین سوره. دلهای رنجیده و اَبتر شنیده را با نماز و انفاق و عطا و وعده شاد کنید، افرادی که توی جامعه تحقیر میشوند، کسی که تحقیر میشود باید جبران کنید، یک کسی اذان میگفت، یک کسی آمد دید اذان میگوید، جسارت کرد به اون، تف انداخت، تا به من خبر دادند دویدم رفتم گفتم کی بوده همان جایی که، گفتم عوض، بجای جبران جسارتی که کردند تو مهمان من بیا برو مشهد. یک کسی که تحقیر شد باید امت حزبالله در مقابل تحقیر او را تکریم کند. وقتی تحقیر میشود پیغمبر میگویند ابتری، عقبه نداری، خدا هم در مقابل این تحقیر جبران میکند. یعنی سعی کنید توی جامعه خوبانی که تحقیر میشوند به یک نحوی، اگر یک کسی که سیلی زد به یک کسی، به ناحق، دسته دسته برویم ازش تغذیه کنیم. که بگوید اگر به ناحق یک سیلی خوردم عوضش است حزبالله با من است. دلهای رنجیده را، هی میگویند وقت تمام شد. خیلی خوب، این آخر را هم بگویم. کیفر و جرم باید متناسب باشد. چون به پیغمبر گفت ابتر، کیفرش هم این است که بگوییم «هوالابتر». یعنی کیفر باید با جرم تناسب داشته باشد. حالا که تو گفتی ابتر، خدا هم بهش گفت ابتر. عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد اگر این ابتر نمیگفت شاید اینقدر نسل فاطمه (سلام الله علیها) مبارک نبود. خدا به کوری چشم، خیر کثیر مربوط به سن نیست گاهی یه دختر ممکن است هجده سالش باشد مثل فاطمه (سلام الله علیها)، اما کوثر باشد. یعنی اگر خدا خداسته باشد بدهد گاهی یک برگ زرد میافتد توی حوض کشتی پنجاه تا مورچه میشود. بغل استخر چناری است قدِّ مِنار، حتی یک مورچه را هم نجات نمیدهد، این که چی چی نجات است مهم نیست گاهی ممکن است یک آدمِ عادی یک تار عنکبوت یک پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) را توی غار حفظ میکند این همه چوب و چدن و سنگ پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) کردیم حالا هم یک نگاه عبوری به حضرت زهرا داشته باشیم. در قرآن آیات زیادی مربوط به حضرت زهراست یکی از مصادیق حضرت زهراست. یکی از آیاتی که همهتان حفظید این آیه هست: چون بینندهها شب جمعه آخرِ ماه رمضان است و یک آیه خواندن ثواب یک ختم قرآن دارد و هر کس همه قرآن را بخواند یک دعای مستجاب دارد دوست دارم الان که بینندهها، که عرض کنم با هم همه مردم ایرانی که پای تلویزیون هستند این سوره را بخوانیم به این نیت که ثواب این را هدیه کنیم به حضرت زهرا: «بسم الله الرحمن الرحیم». «انا اعطیناک الکوثر»، «فَصِّلَ لِرَبِّک والنحر، ان شانئک هوالابتر» هدیه روح حضرت زهرا باشد این سوره و من هم تفسیرش را بکنم. بعد که با حضرت زهرا (سلام الله علیها)، با این سوره آشنا شدیم یک مقدار هم فضائلش را بگویم. خوب پس موضوع بحث سیره فاطمی، حضرت زهرا (سلام الله علیها)،را حفظ نمیکند، برای این که چی چی مؤثر است باید خدا، خدا باید نظر کند. یک درخت کوچک کلی میوه میدهد. درخت بزرگ میوه نمیدهد. برای این که، این را باید برکت را از خدا بخواهیم. حرفهایم ماند، بهرحال فاطمه مصداق کوثر است. خدایا به آبروی فاطمه و شوهرش و پدرش و بچههایش و مهدیش و نسلش و اشکش و عبادتش و تقوایش و سوزش و خطبهای که در مسجد خواند به حق زهرا (سلام الله علیها) و سوزِ دلش تمام دعاهایی که ماه رمضان امسال شده مستجاب بفرما (الهی آمین). تمام دعاها را مستجاب کن (الهی آمین). دخترهای ما را فاطمه گونه، پسرهای ما را علی گونه به سمت آن خط هدایت بفرما (الهی آمین). کشور ما، دین ما، دنیای ما، رهبر ما، دولت ما، امت ما، نسل و ناموس ما عقاید و افکار ما، انقلاب و عزت و مرز و بوم ما، آب و خاک ما و هرچی به ما دادی حفظ بفرما (الهی آمین). قیامت را روزِ روسفیدی ما قدار بده (الهی آمین). هر چی به خوبهایت میدهی به ما مرحمت کن (الهی آمین). همه لغزشها و گناههای ما را ببخش (الهی آمین). انشاءالله در راهپیمایی شرکت کنیم. «والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.»
نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 1826