موضوع: آداب دعا در قرآن و روايات

تاريخ پخش: 18/04/94

بسم الله الرحمن الرحيم

«الحمدلله رب العالمين، بعدد ما احاط به علمك! الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي»

بحثمان رمضان 89 درباره‌ي تربيت بود. يكي از راه‌هاي تربيت همين عبادات، نماز و دعا است. كه انسان با خدا از راه نماز حرف مي‌زند. خدا با انسان حرف مي‌زند از راه قرآن. زر و زورها، زرق و برق‌ها، پست‌ها، پول‌ها، مقام‌ها، مدال‌ها، شهوت‌ها، رقابت‌ها، حسادت‌ها اينها همه آدم را خراب مي‌كند. گاهي انسان دست از همه برمي‌دارد با مبدأ هستي صحبت مي‌كند.

چون بيننده‌هايي كه پاي تلويزيون هستند، ماه رمضان 89 اين بحث را شب جمعه‌ي آخر رمضان و شب بيست ‌و سوم گوش مي‌دهند. مي‌خواهم كمي درباره‌ي دعا صحبت كنم. سوره‌ي قدر را با هم بخوانيم ثوابش را به مولود رمضان امام حسن مجتبي(ع) و شهيد رمضان اميرالمؤمنين(ع) هديه كنيم. شب بيست وسوم از شب بيست‌و يكم مهمتر است. شب بيست‌و يكم از شب نوزدهم مهمتر است. به احتمال زياد شب قدر، شب بيست و سوم است. همه با هم سوره‌ي قدر را بخوانيم.

«بِّسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِيمِ،‌ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَ مَا أَدْرَئكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ، لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيرٌْ مِّنْ أَلْفِ شهَْرٍ، تَنزََّلُ الْمَلَئكَةُ وَ الرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبهِِّم مِّن كلُ‌ِّ أَمْرٍ، سَلَامٌ هِىَ حَتىَ‌ مَطْلَعِ الْفَجْرِ» (قدر/1 تا 5) ما قرآن را شب قدر نازل كرديم.

1- فضيلت شب بيست و سوم در ميان شب‌هاي قدر

اينكه مي‌گويم به احتمال زياد چون شب‌هاي قدر اعمالي دارد. شب بيست‌و سوم اعمالش بيشتر است. مثلاً گفتند: سوره‌ي روم و عنكبوت را بخوانيد. شب‌هاي نوزدهم و بيست‌و يكم ندارد. شب قدر بود كه حضرت زهرا (س) آب در چشم بچه‌ها مي‌ريخت، مي‌گفت: امشب را نخوابيد. امشب را نخوابيد. شب بيست و سوم است. پيغمبر اسلام دهه‌ي آخر ماه رمضان رختخواب‌هايش را جمع مي‌كرد. مي‌گفت: حساب اين دهه فرق مي‌كند. يا مثلاً شب قدر دم غروب غسل مستحبي دارد. شب بيست و سوم دو تا غسل دارد. يكي سر شب، يكي آخر شب. از اينكه سوره‌ي روم و عنكبوت هست. از اينكه دو تا غسل دارد، از اينكه فاطمه زهرا شب بيست و سوم آب در صورت بچه‌ها مي‌ريخت، مي‌گفت: امشب نخوابيد. پيداست كه عنايت به شب بيست و سوم است.

ما قرآن را شب قدر نازل كرديم. به اميد روزي كه در مساجد ما لااقل شب قدر، تفسير هم گفته شود. با كمال تأسف تفسير سهمش كم است. الحمدلله سهم دعا خوب است. دعاي الغوث را مي‌خوانند خيلي كار خوبي است. قرآن سر مي‌گيرند كار خوبي است. يادي از شهادت حضرت امير (ع)، اينها كار خوبي است. فقط آنچه كمرنگ است اين است كه شب قدر سهم قرآن كم است. با اينكه شب قدر شب نزول قرآن است. (إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فىِ لَيْلَةِ الْقَدْرِ)يعني قرآن شب قدر نازل شد. ولي سهم خودش كم است. حالا راجع به دعا نكاتي است كه بايد خدمت شما بگويم.

2- كليد آمرزش الهي، آمرزش بندگان خدا

اول اينكه اگر خواسته باشيم خدا ما را ببخشد، ما هم بايد مردم را ببخشيم. اين يك كليد در قرآن است. خدا مي‌گويد: اگر مي‌خواهيد من شما را ببخشم، شما هم ديگران را ببخشيد. حالا يك كسي فحش داده است. غيبت كرده است. تهمت زده است. فحش داده است. يك سيلي زده است. ظلم كرده است. اگر كسي يك ظلمي كرده است، او را ببخشيد. چون قرآن مي‌گويد: (وَ لْيَعْفُوا) (نور/22) همديگر را ببخشند. «وَ لْيَصْفَحُوا» از سر تقصير همديگر بگذرند. (أَ لا تُحِبُّون‌) (نور/22) دوست نداريد (أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ) (نور/22) دوست نداريد خدا شما را ببخشد. اگر مي‌خواهيد خدا شما را ببخشد، شما هم مردم را ببخشيد. پس هركس پاي تلويزيون نشسته است، به خاطر احترام شب قدر و براي اينكه ظرفش را بشويد. چون اگر ظرف را نشوييم شير در آن نمي‌ريزند. در قلبي كه كينه است، من از فلاني بدم آمده است. من از فلاني بدم آمده است. با فلاني قهر هستم. من از سر فلاني نمي‌گذرم، حالا مادر شوهر است، عروس است، شوهر است، زن است، برادرزنش، داماد است، پسر عمو است، عمه، خاله، دختر خاله، دختر عمو، هركس هست، فاميل، همسايه، شريك، شاگرد، ظلمي شده است اگر ببخشيم خدا ما را مي‌بخشد. بسم الله الرحمن الرحيم، به احترام شب قدر هركس به من ظلم كرده است، باقي را هم خودت بگو… او را مي‌بخشم. ببخشيم. نبايد روده‌ي روح ما به قدري تنگ باشد كه يك هسته‌ي انار در آن گير كند. حالا يك فحش داده است. داده كه داده! خيلي خوب! پس چه؟ اگر قلب ما پاك باشد، يعني كينه در آن نباشد. اگر لقمه‌ي ما پاك باشد، دعا مستجاب مي‌شود.

3- تأثير عميق دعا در زندگي انسان

دعا از سرنيزه زورش بيشتر است. أَنْفَذُ مِنَ السِّنَانِ (بحارالانوار/ج90/ص295) از سر نيزه بيشتر سوراخ مي‌كند.

دعا اسلحه‌ي مؤمن است. منتهي دعا كه مي‌خواهيم بكنيم، مي‌گويد: قبلش تمجيد كن. كُلُّ دُعَاءٍ لَا يَكُونُ قَبْلَهُ تَمْجِيدٌ فَهُوَ أَبْتَر(بحارالانوار/ج90/ص221) يعني بگو: يا علي يا عظيم، يا غفورُ يا رحيم اَنتَ ربُّ العظيمخدايا تو عزيزي، تو كريمي، تو بخشنده‌اي، تو خالقي، تو قادري، تو حي هستي، تو قيّوم هستي. تو مهربان هستي. تو عيب‌هاي مرا مي‌پوشاندي. تو به ما رزق مي‌دهي. تو مرا خلق كردي. تو مرا انسان خلق كردي. سالم خلق كردي. بينا، شنوا، عاقل، فهيم، حلال زاده، با فطرت، علم، بيان، انگيزه، نشاط، از بيماري‌ها نجاتم دادي. يك تمجيد…

يكي از شرايط دعا اين است كه الحاح كنيم. حديث داريم خدا بدش مي‌آيد كَرِهَ إِلْحَاحَ النَّاسِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْض‌(بحارالانوار/ج75/ص173) الحاح يعني اصرار، خدا مي‌گويد: من دوست ندارم مردم به هم التماس كنند. التماس مردم از مردم بد است. چون او هم يك نفر مثل تو است. او هم از ترس پشه در پشه‌بند مي‌رود. او هم بيمار مي‌شود. او هم فقير و… كسي نيست كه نازش را مي‌كشي. الحاح يعني اصرار در دعا كنيد. نسبت به خدا اصرار كنيد. اما نسبت به غير خدا الحاح نكنيد.

بسم الله الرحمن الرحيم. موضوع: تربيت. موضوع كلي ماه رمضان 89، از روش‌هاي تربيتي اسلام دعا است. حالا دعا تيزتر از سر نيزه است. حديث داريم كه حديثش را خواندم. أَنْفَذُ مِنَ السِّنَانِيعني زورش از سرنيزه بيشتر است. 2- سِلَاحُ الْمُؤْمِنِ(بحارالانوار/ج90/ص294) اسلحه‌ي مؤمن است. سلاح مؤمن است. 3- دعا بعد از ستايش. يعني اول خدا را ستايش كنيم بعد. 4- دعا با اصرار. 5- در دعا همه چيز را بخواهيم. همه چيز را از خدا بخواهيم. چون گاهي وقت‌ها آدم مي‌گويد: خوب من اين را مي‌خواهم. اين ديگر چيزي نيست. نه! حديث داريم حَتَّى شِسْعَ النَّعْلِ (بحارالانوار/ج90/ص295) نمك آشت را هم از خدا بخواه. همه چيز را از خدا بخواهيم. شغلمان را، بچه‌مان را، رزقمان را، آبرويمان را، وقتي دعا مي‌كنيد همه چيز را بخواهيد.

دعا را كم نشماريد. فلا تستصغرنچيزي را كم نشماريد. گاهي يك تيغ را فكر مي‌كنيد كم است. ولي همين تيغ در پا مي‌رود. يك آدم نود كيلويي از راه رفتن… نگوييد: تيغ چيزي نيست. همين تيغ است.

4- آثار دعا در زندگي فرد و نسل او

به اجابت خوشبين باشيد. داريم كه فَظُنَّ أَنَّ حَاجَتَكَ بِالْبَابِ (بحارالانوار/ج90/ص312) خوشبين باشيم كه دعاها مستجاب مي‌شود. چون خودش گفته: (ادْعُوني‌ أَسْتَجِبْ لَكُم‌) (غافر/60) من اگر به شما گفتم: بيا خانه، شما خانه‌ي ما بياييد. آنوقت در بزني باز نمي‌كنم. امكان ندارد. بله ممكن است اينكه شما مي‌گويي به شما ندهد. ولي حديث داريم دست كه بالا مي‌آيد، خدا مي‌گويد: دست كه بالا آمد، بايد به او يك چيزي بدهم. يا همينكه مي‌خواهد به او مي‌دهم. يا اگر اينكه مي‌خواهد صلاحش نيست، مشابهش را به او مي‌دهم. يا اگر اصلاً صلاحش نيست، مثلاً مي‌گويد: فلان ماشين صلاحش نيست يك ماشين ديگر. اصلاً صلاح نيست ايشان ماشين داشته باشد. اگر صلاح نباشد چون دستش بالا آمد، من يك بلا از جانش دور مي‌كنم. يا يك چيزي ذخيره مي‌كنم براي نسلش، يا يك چيزي براي قيامتش ذخيره مي‌كنم.

حديث داريم. اگر دست بالا آمد خدا مي‌گويد: من خجالت مي‌كشم، خودم به اين گفتم: در خانه‌ي من بيا. از من گدايي كن. حالا كه آمده چيزي به او ندهد. ممكن است چون حكيم هستم و اين بچه و اين زن و مرد حكيم نيست، ممكن است چيزي بخواهد، كه مصلحتش نباشد. چون در قرآن يك آيه داريم مي‌گويد كه: (عَسى)يعني چه بسا، (أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً)يعني گاهي يك چيزي را دوست داري. (وَ هُوَ شَرٌّ لَكُم‌) (بقره/216) به نفع تو نيست. مثل بچه‌اي كه يك غذايي مي‌خواهد، مادرش به او نمي‌دهد. يك چيز ديگر به او مي‌دهد. او را برمي‌دارد مي‌برد در كوچه مي‌گرداند. به هر حال به استجابت خوشبين باشيم.

مسأله‌ي ديگر ابتهال، تضرّع. داريم كه امام سجاد (ع) مي‌فرمايد: وقتي پيغمبر دعا مي‌كرد، چنان ابتهال مي‌كرد كه كَمَا يَسْتَطْعِمُ (بحارالانوار/ج16/ص287) مثل كسي كه غذا مي‌خواهد. يعني طوري كه حالت تواضعي در آن باشد.

مسأله‌ي ديگر قرآن مي‌فرمايد: (وَ يَسْتَجيبُ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ) (شوري/26) اگر كسي اهل ايمان و عمل صالح باشد، دعايش زودتر مستجاب مي‌شود.

يكي اينكه در دعا بلند نظر باشيم. فقط به خودت دعا نكن. چه اشكالي دارد امشب بيننده‌ها… مثلاً چند صد ميليون آدم منحرف روي كره‌ي زمين است. اوه…! صدها ميليون كافر روي كره‌ي زمين است. يك دعا كنيم. ببين امام مي‌گويد: اللَّهُمَّ أَغْنِ كُلَّ فَقِير (بحارالانوار/ج95/ص120) همه‌ي فقيرها، چه مسلمان، چه غير مسلمان. اللَّهُمَّ أَشْبِعْ كُلَّ جَائِع‌ (بحارالانوار/ج95/ص120) خدايا همه‌ي گرسنه‌ها را سير كن. چه مسلمان، چه غير مسلمان! يك دعا مي‌كنم آمين بگوييد. خدايا وسيله‌ي هدايت همه‌ي منحرفين را فراهم بفرما. قرآن مي‌فرمايد:(لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ) (توبه/33) سه بار در قرآن فرموده: اسلام كره‌ي زمين را خواهد گرفت. حديث داريم روستايي روي كره‌ي زمين نيست، جز اينكه اذان گفته خواهد شد. ما منتظر يك چنين روزي هستيم.

دعا براي ظهور حضرت مهدي (ع). دعا براي اينكه اسلام كره‌ي زمين را بگيرد. هرچه هم فساد بيشتر بشود قدر آب بيشتر معلوم مي شود. نگوييم: آقا نمي‌داني بي‌حجابي چه كرده است؟ ربا، رشوه، دزدي، ناامني، فساد، فحشا، اوه… دنيا را برد. هرچه حرارت بيشتر شود، ارزش آب بيشتر مي‌شود. فشار شاه بر مردم به قدري بود، كه تا امام خميني پيدا شد همه سمت امام آمدند. نبايد بگوييم: بابا پنجاه سال پهلوي چه كرد. چه كرد. چه كرد! هرچه عطش، حرارت بيشتر باشد، ارزش آب بيشتر معلوم مي‌شود. ولذا (يَدْخُلُونَ في‌ دينِ اللَّهِ أَفْواجاً) (نصر/2) يعني فوج فوج، مردم فوج فوج سراغ دين خدا مي‌آيند. حديث داريم حضرت مهدي (ع) كه ظهور مي‌كند، مخترعين، مبتكرين، دانه درشت‌هاي علمي كره‌ي زمين مي‌آيند با ايشان اعلام همبستگي مي‌كنند. مثل امام كه آمد تمام خلبان‌هايي هم كه شاه آمريكا فرستاده بود دوره‌ي خلباني ببينند، اينها آمدند دست امام را بوسيدند و هنرشان را در اختيار امام گذاشتند. بلند نظر باشيم.

5- شب قدر، بهترين شب و روز عرفه، بهترين روز دعا

هيچ شبي براي دعا بهتر از شب قدر نيست و آن هم شب بيست و سوم. بيننده‌ها توجه داشته باشيد. امشب با همه‌ي شب‌ها فرق مي‌كند. (لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ) (قدر/3) (أَلْفِ)يعني هزار،(شَهْرٍ)هم يعني ماه. هزار ماه! هزار ماه تقسيم بر 12 مي‌شود هشتاد و چند سال. يعني شب بيست و سوم ارزشش به اندازه‌ي هشتاد و چند سال است. شبي براي دعا بهتر از شب قدر نيست. كما اينكه روزي براي دعا، بهتر از روز عرفه نيست. البته زمان‌هاي ديگر را هم گفتند. روز جمعه، ساعات آخر روز جمعه را گفتند. شب جمعه گفتند. سحر گفتند. وقت اذان گفتند. بعد از خطبه‌هاي نماز جمعه دعا مستجاب مي‌شود، گفتند. وقت وزش باد گفتند. وقت نزول باران گفتند. خون شهيد كه روي زمين ريخته مي‌شود، آنوقت دعا مستجاب مي‌شود گفتند. از سحر تا طلوع گفتند. اينها را گفتند. زمان دعا چه شد؟ بهترين شب، شب قدر. بهترين روز، روز عرفه. باقي‌اش را هم گفتم. عرض كردم اينها شيعه و سني هم ندارد. ساعت آخر روز جمعه همان وقتي كه دعاي سمات مي‌خوانند، دعا مستجاب مي‌شود.

لازم نيست دعا عربي باشد. ما در عربي هفده كلمه واجب است بگوييم. نماز! يك كسي مي‌گفت: آقا نمي‌شود نماز را فارسي بخوانم؟ گفتم: يك ربع نماز را عربي بخوان. شبانه‌روز بيست و چهار ساعت، يك ربعش را هرطور خدا گفته است بخوان. بيست و سه ساعت و سه ربعش را هرطور دلت مي‌خواهد بخوان. نمي‌خواهي بخواني! وگرنه اگر خواسته باشي بخواني بيست و سه ساعت و سه ربع تو وقت براي خواندن داري. در آن بيست و سه ساعت چقدر فارسي با خدا حرف مي‌زني كه حالا اين ده دقيقه را مي‌خواهي؟ اسلام خواسته همه‌ي مردم يك زبان مشترك داشته باشند. مثل اينكه همه‌ي خلبان‌ها روي كره‌ي زمين هرجا خواسته باشند، با هرجاي كره‌ي زمين صحبت كنند بايد زبانشان انگليسي باشد. همينطور كه همه‌ي خلبان‌ها يك زبان مشترك دارند، همه‌ي مسلمان‌ها هم يك زبان مشترك داشته باشند. يك ربع كه بيشتر طول نمي‌كشد. اگر خيلي آدم خوبي هستي، بيست و سه ساعت و سه ربع وقت داري. ببينم چقدر فارسي حرف زدي. بعضي‌ها مي‌خواهند فرار كنند.

زمين‌ها هم در دعا فرق مي‌كند. خوب بهترين جا مسجدالحرام است. مكه هست. سر قبر پيغمبر است. اما چيزي كه دم دست ما است اين است كه دعا سر قبر عالم مستجاب مي‌شود. به خصوص جمعه قبل از آفتاب. دعا در مسجد مستجاب مي‌شود. رو به قبله مستجاب مي‌شود، رواياتي داريم كنار قبر امام حسين تحت قُبّه دعا مستجاب مي‌شود، حتي امام دهم امام هادي(ع) نماينده مي‌گرفت، مي‌گفت: اين پول را بگير. به نيابت من كربلا برو. كنار قبر امام حسين دعا كن. دعا تحت قُبّه مستجاب مي‌شود.

حضور قلب در دعا مهم است كه انسان بفهمد چه مي‌گويد. بفهمد چه مي‌گويد. ما بايد بعد از تلاوت قرآن ببينيم قرآن چه مي‌گويد؟ قرآن مي‌گويد: (لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى‌) (نسا/43) وقت مست سر نماز نرويد. (حَتَّى تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ) (نسا/43) اين را خطاب مي‌كنم به اينهايي كه در قرآن و تجويد هستند. اين آيه‌ي قرآن است. مي‌گويد: (حَتَّى تَعْلَمُوا) كسي مست نماز نخواند (حَتَّى تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ) بداند چه چيزي مي‌گويد. آقاياني كه رو به تلاوت قرآن رفتند، بعد به ترجمه‌ي قرآن بروند. بعد سراغ تفسير قرآن بروند. تفسير هم از اول شروع كنيد، تفسير ساده، بعد تفسير نيمه عميق، بعد تفسير عميق.

بعضي‌ها مثلاً ادا درمي‌آورند. مثلاً مي‌خواهد تفسير مطالعه كند، هنوز هيچ آب‌بندي نشده، صاف سراغ الميزان مي‌رود. اين مثل آن است كه بچه سردش است، لحاف كرسي رويش بياندازيم. اگر يك بچه سردش است، لحاف كرسي بياندازي، خدمت نيست. زير آن خفه مي شود. اول بايد آدم شير بخورد. بعد فِرِني، شير برنج بخورد. يك ذره يك ذره به گوشت ماهي برسد. اگر خواستيم مطالعه كنيم كتاب‌هاي مطهري را اگر مي‌خواهيد بخوانيد اول داستان راستان بخوانيد. بعد جاذبه و دافعه‌اش را بخوانيد. بعد مثلاً اواخر ديگر روش رئاليسم را بخوانيد. يعني مطالعه هم يك سير مطالعاتي مي‌خواهد.

مي‌خواهي نماز شب بخواني؟ اول يازده ركعت نماز بي‌(قل هو الله) بخوان. بعد با(قل هو الله) بعد چهل تا مؤمن، همينطور يك ذره يك ذره جلو برويم. اولين نماز شب شما نماز شب سنگين نباشد. اينهايي كه صاف سراغ كتاب‌هاي علمي مي‌روند، عبادت‌هاي سنگين، مثل آنها مثل بچه‌‌اي است كه تا سرما مي‌خورد لحاف كرسي رويش بياندازي. اين خفه مي‌شود. خدمت نيست. بسم الله گفتن مهم است. لَا يُرَدُّ دُعَاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ (بحارالانوار/ج90/ص313) بسم الله الرحمن الرحيم. قبل از دعا بسم الله بگوييد. حالا اگر حوصله كنيد من چند دقيقه ديگر طبق همه‌ي اين حديث‌هايي كه خواندم يك دعا با هم داشته باشيم. چون بيننده‌ها شب بيست و سوم بحث را مي‌بينند.

«لَا يَزَالُ الدُّعَاءُ مَحْجُوباً حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» (بحارالانوار/ج90/ص316) دعا پشت پرده مي‌ماند تا صلوات بفرستيد. صلوات كه فرستاديد پرده كنار مي‌رود. يعني صلوات در دعا اثر دارد.

«مَنْ أَدَّى فَرِيضَةً فَلَهُ عِنْدَ اللَّهِ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ» (بحارالانوار/ج82/ص321) بعد از نماز واجب يا عمل واجبي اين دعا مستجاب مي‌شود. (وَ أَوْفُوا بِعَهْدي أُوفِ بِعَهْدِكُم‌) (بقره/40) شما وفا كنيد من هم وفا مي‌كنم. يعني قول‌هايي كه به خدا دادي، شما مگر نذر نكردي. اگر پولدار شوي، بخشي را به فقرا بدهي. پولدار شدي. مگر نگفتي: خدايا من فقير هستم. من وضعم خوب شود خمس مي‌دهم. چطور خمس ندادي؟ اينكه مي‌گويند: (لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ) يعني يك تومان سهم امام و خمس مساوي با هزار تومان است. يك نفر افطاري شب بيست و سوم بدهي، انگار هزار نفر را افطاري دادي. يك مشكلي را حل كني انگار هزار تا مشكل را حل كردي. شب قدر بهتر از هزار سال يعني هركاري شب بيست و سوم بكني، همينطور است.

لقمه‌ي حلال اثر دارد. هركس مي‌خواهد دعايش مستجاب شود لقمه‌اش حلال باشد. گاهي دعا مستجاب نمي‌شود. روايت داريم إِنَّ الْعَبْدَ لَيَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَة (بحارالانوار/ج90/ص376) گاهي وقت‌ها انسان دعا مي‌كند. مِنْ شَأْنِ اللَّهِ تَعَالَى قَضَاؤُهَا (بحارالانوار/ج90/ص376) حقش اين است كه دعايش مستجاب شود. اما يك گناهي مي‌كند فَيُذْنِب‌ گناه مي‌كند، خدا به فرشته‌ها مي‌گويد: حق او بود دعايش مستجاب شود ولي چون گناه كرد. نگه داريد، استجابت نكنيد. يعني گناه مانع استجابت مي‌شود. عده‌اي به امام صادق(ع) گفتند: دعا مي‌كنيم مستجاب نمي‌شود. مي‌گويد: براي اينكه شما إنكم تدعون من لا تعرفونه‌ (فتح‌الابواب/ ص296) دعا مي‌كنيد ولي خدا را نمي‌شناسيد. خوب! اگر مستجاب نشد مأيوس نشويد. اين هم سفارش شده است.

6- دعا براي برقراري امنيت در كشورهاي اسلامي

چه دعاهايي بكنيم؟ در قرآن مي‌گويد: پيغمبرها كه دعا مي‌كردند، براي امنيت دعا مي‌كردند. (رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِنا) (بقره/126) براي امنيّت، الآن شما راحت مي‌خوابيد. ولي وقتي نگاه مي‌كنيم براي ترور سيد حسن نصر الله، اسرائيل جايزه مي‌گذارد، ميلياردي حاضر است جايزه بگذارد، كه هركس ايشان را ترور كند. آنوقت بايد اين سيد عزيز شيعه، كه صف اول در مقابل اسرائيل ايستاده است، بايد هرشبي براي خواب سه بار جايش را عوض كند. هر شبي سه بار بايد جايش را براي خواب عوض كند. آنوقت ما كه در ايران روز قدس مي‌خواهيم از فلسطين و لبنان حمايت كنيم، آنوقت چهار نفر مي‌گويند: نه غزه، نه لبنان، جانم فداي ايران! غلطي كه پارسال كردند. نامردي است. مگر ماه رمضان نمي‌گوييم: خدايا اللَّهُمَّ أَغْنِ كُلَّ فَقِيركل گرسنه، كل، كل، كل… پس امام سجاد (ع) نعوذ بالله اشتباه كرده است. بايد بگوييم: نه! اللهم اغن ايراني‌ها! اللهم اشبع…همه‌ي ايراني‌ها را سير كن! خدايا بيامرز مرده‌ي ايراني‌ها! شفا بده مريض‌هاي ايراني‌ها! اصلاً ببينيد يك حرفي زدند، البته بعضي‌هايشان بچه‌هاي خوبي بودند. گول خوردند. رندهايشان نامرد هستند. ابزارهايشان آدم‌هاي ساده هستند. دستمان در دست اسلام‌شناس نباشد، يكبار مي‌بيني يك شعاري مي‌دهيم كه متوجه نيستيم. متوجه نيستيم! آقا فلسطين به ما چه! مي‌دانم اگر اسرائيل، فلسطين جلويش نباشد به تو هم حمله مي‌كند. شما اگر لب مرز به مرزدارها دعا نكني، دشمن بالاي سرت مي‌آيد، در شهرت، در روستايت بالاي سر رختخوابت مي‌آيد. خواب راحتي كه تو مي‌كني صدقه سر آن كسي است كه لب مرز پست مي‌دهد. چون او بيدار است، تو مي‌خوابي. اسرائيل كل اسلام را نابود مي‌كند اگر يك عده جلويش نايستند.

ما بايد روز قدس را پاس بداريم. دعا كنيم. من كه كمتر روزي است به سيد حسن نصر الله دعا نكنم. به آيت‌الله سيستاني دعا نكنم. به مقام معظم رهبري دعا نكنم. اينها خط اول هستند. آمريكا مي‌خواهد اينها نباشند. آنوقت شما هم بي‌تفاوت هستي. اين سكوت تو در خط آمريكا است. غيرت كجا رفت؟ اسلام كجا رفت؟

امام زين العابدين(ع) ديد كه مردم آمدند كربلا امام حسين را كشتند. با چشم‌هايش ديد پدرش را كشتند. اما همين امام سجاد(ع) به مرزبان‌ها دعا مي‌كند. مرزبان‌هايي كه نماينده امام سجاد ندارند. مرزبان‌هاي يزيد بودند. يعني همين مرزبان‌هايي كه طرفدار بني اميه بودند، و كربلا آمدند كشتند، وقتي لب مرز مي‌روند، امام چون لب مرز هستند به آنها دعا مي‌كند. دعاي امام سجاد به مرزداران. اين يعني چه؟ يعني درست است اينها طرفدار بني اميه هستند. ولي چون مرزدار هستند، بايد دعايشان كرد. من يكبار ديگر هم اين را گفتم. حالا بگذاريد تكرار كنم.

من در هواپيماي توپولف كه مي‌نشينم. حالا خلبان‌هايش ايراني هستند. قبلاً خلبان‌هايش روسي بودند. كمونيست بودند. اما من براي همين كمونيست هم آيت‌الكرسي مي‌خواندم. گفتند: بابا كمونيست است. مسلمان نيست. گفتم: ببين اين اگر پايين بيافتد، من هم پايين مي‌افتم. (خنده حضار) يك كسي كه لب مرز است، بايد دعايش كرد. نبايد بگوييم: بابا اينها طرفدار بني اميه هستند. ما حرفمان اين است كه يك گرسنه روي كره‌ي زمين باشد، مسئول هستيم. شيعه باشد، سني باشد، مسلمان باشد. كافر باشد. اگر يك كافري تشنگي مي‌كشد، ما حق داريم بي‌تفاوت باشيم. امام سجاد(ع) به يك نفر گفت: برويد ببينيد فلاني چه مشكلي دارد؟ دست تكان مي‌دهد. در بيابان در سفر. رفتند و برگشتند. گفت: چه مشكلي داشت؟ گفتند: آب مي‌خواست. گفت: به او دادي؟ گفتند: نه! به او نداديم. يهودي بود. گفت: يهودي باشد، آبش بدهيد. آبش بدهيد.

از اميرالمؤمنين(ع) ياد بگيريد. ابن ملجم قاتلش بود، ليوان شير آوردند، فرمود: بخشي را به اين قاتل بدهيد. گفت: آقا قاتل تو است. گفت: قاتل باشد. مگر قاتل شكم ندارد. ما خيلي با قرآن فاصله داريم. خيلي با اهل بيت فاصله داريم. اين ملي‌گرايي چه در عرب، چه در عجم فاصله‌هاي ما را با قرآن زياد مي‌كند. مواظب باشيم دستمان را در دست اسلام بگذاريم. اسلام مي‌گويد: حب الوطن! خوب به وطن علاقه داريم. اما نه به اين معنا كه هركس هرجا به او ظلم شد، ما بي‌تفاوت باشيم. ما هزار و يك مشكل هم داشته باشيم، قرآن بخوانم. قرآن مي‌گويد: (إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراء) (توبه/60) زكات بگيريد، به فقراي مسلمان بدهيد. اما بعد مي‌گويد: به غير مسلمان‌ها هم بدهيد. (وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُم‌) (توبه/60) آيه‌ي قرآن است. يعني حتي اگر كسي مسلمان نيست، اگر گرسنه‌اش است به او بدهيد بخورد. يعني زكات از مسلمان بگير شكم كافر را سير كن. كافر خوشبين شود. قلبش جذب شود.

دعا براي امنيّت، براي اقامه‌ي نماز، براي ذُريّه، براي حسن عاقبت، حالا… براي اينكه آدم ثابت قدم باشد. بد عاقبت نشود. براي علم دعا بكنيد. (رَبِّ زِدْني‌ عِلْماً) (طه/114) براي والدين دعا كنيد. (رَبَّنَا اغْفِرْ لي‌ وَ لِوالِدَي‌) (ابراهيم/41) براي اينكه اول و آخر يكسان باشد. (أَدْخِلْني‌ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْني‌ مُخْرَجَ صِدْق‌) (اسرا/80) بعضي‌ها ورودشان خوب است. بد عاقبت مي‌شوند. نه يعني آدم هميشه يكدست بماند. اين از اول تا حالا يكدست مانده است. دائم رنگ عوض نكرده است. براي اينكه روح شما باز باشد. دعا كنيد (رَبِّ اشْرَحْ لي‌ صَدْري) (طه/25) خدايا روح باز به من بده. روح كوچك نباشد. به خاطر يك فحش براي هميشه قهر كنم. به خاطر يك… بعضي‌ها روحشان كوچك است.

7- ذكر اسماء حسني پيش از دعا

حالا… عرض كنم كه در قرآن يك عبارت داريم سه بار تكرار شده است. (وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى‌) (اعراف/180) اين كلمه‌ي (الْأَسْماءُ الْحُسْنى‌) سه بار در قرآن آمده است. (فَادْعُوهُ بِها) (اعراف/180) گفته مي‌خواهيد دعا بخوانيد با اسما ‌الحسني دعا كنيد. روايت داريم 99 اسم است. كه اگر خدا را با 99 اسم بخواني، البته الفاظ نيست. معنايش و توجه و در خط قرار گرفتن است. حالا از اول شروع مي‌كنيم. من اين را حساب كردم، يك دقيقه و نيم طول مي‌كشد. چون بيننده‌ها بحث را شب بيست و سوم و شب قدس مي‌بينند كه انشاءالله فردا هم در راهپيمايي حتماً شركت مي‌كنيم به كوري چشم اسرائيل، به كوري چشم آمريكا، و براي آنهايي هم كه پارسال گفتند: نه غزه، نه لبنان، جانم فداي ايران! آن‌ها هم توبه كنند شركت كنند. من اين دعا را مي‌خوانم. باهم هركس پاي تلويزيون است بخواند. 99 تا اسم است. يك دقيقه و نيم طول مي‌كشد. قرآن مي‌گويد: اگر خدا را به اين اسم‌ها بخوانيد دعاي شما مستجاب مي‌شود. (وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى‌ فَادْعُوهُ بِها) يعني دعاي شما با اين 99 تا باشد.

اول بسم الله بگوييم. (بسم الله الرحمن الرحيم، يا اللَّه، الاله، الواحد، الاحد، الصمد، الاول، الآخر، السميع، البصير القدير، القادر، العلي، الاعلي، الباقي، البديع، البارئ، الاكرم، الباطن، الحي، الحكيم، العليم، الحليم، الحفيظ، الحق، الحسيب، الحميد، الحفي، الرب، الرحمن، الرحيم، الذارء، الرزاق، الرقيب، الرؤف، الرائي، السلام، المؤمن، المهيمن، العزيز، الجبار، المتكبر، السيد، السبوح، الشهيد، الصادق، الصانع، الظاهر، العدل، العفو، الغفور، الغني، الغياث، الفاطر، الفرد، الفتاح الفالق، القديم، الملك، القدوس، القوي، القريب، القيوم، القابض، الباسط، قاضي الحاجات، المجيد، المولي، المنان، المحيط، المبين، المغيث، المصور، الكريم، الكبير، الكافي، كاشف الضر، الوتر، النور، الوهاب، الناصر، الواسع، الودود، الهادي، الوفي، الوكيل، الوارث، البر، الباعث، التواب، الجليل، الجواد، الخبير، الخالق، خير الناصرين، الديان، الشكور، العظيم، اللطيف، الشافي)

خدايا آنچه شب قدر امسال براي خوبان مقدّر مي‌كني، همه‌ي آنها را براي همه‌ي ما مقدّر بفرما. خدايا اسرائيل را نابود، حاميانش را قلع و قمع، كلمه‌ي حق را عزيز و كلمه‌ي باطل را سرنگون بفرما.

اموات ما، خود ما بيامرز. بيماران ما را شفا بده. به بيكارها كار خوب، به بي‌سوادها علم مفيد، به بيمارها شفا، به كدورت‌ها صفا، به بي‌مسكن‌ها مسكن خوب، به بي‌همسرها همسر خوب، به بي‌فرزندها فرزند خوب، سفرها بي‌خطر، توطئه‌ها خنثي، توطئه‌گران نا اهل نابود بفرما.

ايمان كامل، بدن سالم، عقل قوي، علم مفيد، عمر با بركت، رزق حلال، عزت دنيا و آخرت، حسن عاقبت، به همه‌ي ما مرحمت بفرما.

خدايا شب قدر فرشته‌ها خدمت حضرت مهدي(عج) مي‌رسند. سلام ما را به امام زمان برسان. قلبش را از الآن تا ابد از ما راضي و ما را از بازوها و ياران مخلص حضرت مهدي(ع) قرار بده. ظهورش را تعجيل بفرما.

رهبر عزيز، مراجع عزيز، علما، نياكان، همه را، نياكان ما را بيامرز، و علمايي كه به گردن ما حق دارند و از دنيا رفتند با محمد و آل محمد محشور كن. و مراجع و علما و رهبر عزيز كه هستند، در پناه امام زمان حفظ بفرما. كمتر از آني ما را به خودمان واگذار مكن. حديث داريم ماه رمضان تمام شود كسي بخشيده نشود خيلي بدبخت است. ما را از بدبخت‌ها قرار نده. از غافلين در دنيا و از خاسرين در دنيا و آخرت و از اهل حسرت يوم‌الحسره قرار نده. ما را مقيم دين، مقيم زكات و نماز و همه‌ي احكام قرار بده. مرگ را مثل گل بو كنيم. مردن را اول راحتي، سكرات مرگ آسان، شب اول قبر شب اول راحتي، روز قيامت روز سرافرازي ما قرار بده. ما را از آنهايي قرار بده كه در قرآن ستايش كرده‌اي. در قلب ما كينه‌ي كسي را قرار نده. حب دنيا از قلب ما بيرون بفرما. شرك را از قلب ما بيرون بفرما. تمام دعاهاي اوليا خودت را در حق ما مستجاب و ما را مشمول دعاي خاص امام زمان(ع) قرار بده.

1- قرآن، ارزش یك شب قدر را بیش از چند ماه دانسته است؟

1) یكصد ماه
2 ) پانصد ماه
3) هزار ماه

2- قرآن، كلید آمرزش و بخشش الهی را چه می‌داند؟

1) بخشیدن دیگران
2) دعا و استغفار برای دیگران
3) انفاق و بخشش به محرومان

3- بهترین زمان‌ها برای دعا كدام است؟

1) شب قدر
2) روز عرفه
3) هر دو مورد

4- امام سجاد(علیه‌السلام) در دعای مرزداران به چه كسانی دعا می‌كند؟

1) طرفداران اهل بیت(علیهم‌السلام)
2) طرفداران بنی امیه و پاسداران مرز
3) مخالفان بنی امیه و بنی عباس

5- بر اساس قرآن، از چه منبعی می‌توان برای تألیف قلوب كافران هزینه كرد؟

1) خمس
2) زكات
3) نذر و عهد