درس هایی از قرآن - محسن قرائتی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 733

موضوع: پرسش و پاسخ(8)

تاريخ پخش: 77/10/09

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم

«الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي»

در اين جلسه هم دوست دارم بگويم چند سؤال را و سؤالهاي اين جلسه مربوط به ازدواج است.
به خاطر اينكه حضرت خديجه (ص) زني بود با پيامبر(ص) ازدواج كرد. ومسائلي درباره با اين ازدواج و هر ازدواجي هست. البته شنونده‌ها نگويند آقاي قرائتي نسل نو را نشانيده و اين حرفها را مي‌زند ما شوخي نداريم، دختران و پسران بالغ هستند و بايد با متن وحي آشنا بشوند و پدران و مادراني كه فكرمي كنند آيه و حديث چشم و گوش اينها را باز مي‌كند خيلي ساده هستند ما بايد به مقداري كه قرآن گفته با شنونده‌ها وازدواج نكرده‌ها مطالب را بگوييم.

1- سن ازدواج

سؤال اول: چطور پيامبر 25 ساله با خديجه 40 ساله ازدواج كرده و اصولاً سنّ ازدواج براي دختر و پسر چه سنّي مي‌باشد؟
جواب: حضرت خديجه قبلاً ازدواج و با پيامبر(ص) ازدواج دومش بوده. طبق مشهور و اخيراً دانشمندي به نام علّامه جعفر مرتضي كتاب تحقيقي نوشته و ثابت كرده كه حضرت خديجه باكره بوده و ازدواجش با حضرت اولين ازدواج بوده است. بسيار بانوي متشخص بوده و از نظر فكري و خانوادگي و مورد احترام. و لازم هم نيست كه ما از اين جهت در اين موردبحث داشته باشيم.
سنّ ازدواج:
در اينباره روانشناسان و جامعه شناسان در اين رابطه حرفها و سخناني دارند ولي من آخوند هستم مي‌گويم: هرچه زودتر بهتر.قرآن مي‌فرمايد: (إِلاَّ تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَ فَسادٌ كَبيرٌ) (انفال /73) اگر آن را انجام ندهيد در زمين فتنه و فساد كبير و بزرگ مي‌شود. اين آيه البته مربوط به يك موضوع ديگري است.
امام(ع) فرمود: اگر دامادي براي شما آمد كه از نظر ايمان و اخلاق خوب است باز بهانه گيري كرديد حال درس مي‌خواند، جهازيه آماده نيست، پدربزرگش مرده يكسال بايد صبر كنيم. با اين بهانه‌ها دختر و پسر فاسد مي‌شود. پس از اين آيه فوق را در اين رابطه قرائت فرمودند.
فتنه و فساد زياد و آمادگي آن هم براي دختران و پسران زياد است. همانگونه كه در فضاي سرد زمينه سرماخوردگي زياد است.
بهانه گيري نشود و بسياري پدر و مادرهاي دانشجوها وضعشان خوب است به چه دليل تاخير ازدواج كند بعد ليسانس بگيرد، مدرك بت شده ازدواج پنجاه درصد جوانان را حفظ مي‌كند.
حديث: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): «مَنْ تَزَوَّجَ أَحْرَزَ نِصْفَ دِينِهِ» (كافي/ج‌5/ص‌328) كسي كه ازدواج مي‌كند نصف دين خود را حفظ كرده و پنجاه درصدآسيب پذيري‌اش كم مي‌شود.

2- توجه به روزنه‌هاي آسيب پذيري و پرهيز از خرافات

الف) غفلت
ب) شهوت
البته جهل و بي سوادي هم آسيب پذيري دارد ولي الحمدلله الآن همه دختران و پسران باسواد هستند. داروي غفلت نماز است. چون خداوند در قرآن مي‌فرمايد:
(وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري) (طه /14) نماز را بپا داريد براي ياد من. داروي شهوت ازدواج است: قبلاً گفتيم در ازدواج نصف دين را بيمه مي‌كند. اگر نماز بپا و ازدواج آسان شود جوانهاي ما بيمه مي‌شوند. چشم و هم چشمي فساد آور است.
شخصي را كه مي‌شناسم برايش خواستگار آمد، گفت همشاگرديها و خانم معلم من هنوز ازدواج نكرده است. چيزهايي در جامعه ما خرافه و بت شد كه ما جوانهايي را مي‌خواهيم ابراهيم وار اين بت‌ها را بشكنند البته ممكن است در بعضي خانواده‌ها شرائط خاصي باشد كه زود ازدواج كردن ممكن نباشد ولي اينكه مي‌گويند خواهر و برادر جلوترهست اين درست نيست.
دختر به من نامه نوشته كه خواهر جلوتر من هرچه خواستگار مي‌آيد رد مي‌كند و براي من و سن من ازدواج حق طبيعي است من از نظر اسلام چقدر بايد صبر كنم و حال آنكه پدر و مادر هم مي‌گويند تا او ازدواج نكند تو هم نه. قانوني بوددر آموزش و پرورش كه الحمدللّه يا همه ايران يا بعضي از جاها برداشته شد كه:
هر دختري ازدواج مي‌كرد او را به دبيرستان راه نمي‌دادند و اگر بود او را اخراج مي‌كردند، و حال آنكه ازدواج حق است و تحصيل هم حق، و مانع همديگر نبايد باشد.
مثال: پيراهن و كت حق است بگويند يكي از آنها يا پيراهن يا كت يكي مي‌خواهد هم كت و هم پيراهن بپوشد. براي پدران و مادراني كه امكان دارد براي ازدواج فرزندان بهانه گيري و سخت گيري نكنند.
يكي از كارهاي خوب مقام معظم رهبري كه همه كارهاي ايشان خوب است اينكه فرمودند: سربازاني كه نامزد دارند و ازدواج كرده‌اند نزديك محل خود اعزام شوند كه رفت و آمد براي آنها مشكل نباشد و فاصله زياد نباشد.
اجمالاً مدرك و مرگ كسي و سربازي و خواهر برادر بزرگ و همشاگردي و… نبايد مانع ازدواج زود و آسان شود. و اگرفساد شود بدتر مي‌ود. چنانچه امام(ع) از آن آيه استفاده فرمودند.
من مسئوليتي ندارم ولي به عنوان يك معلم مي‌گويم كه: تمام بودجه تهاجم فرهنگي بايد خرج نماز و ازدواج جوانها شود.
گاهي ما صد ميليون تومان مي‌دهيم تا تحقيق كنيم مشكل جوانها چيست. هيچي صد ميليون را وام ازدواج بدهيدمشكل آنها حق مي‌شود.
براي تشييع جنازه يك نفر چند ميليون خرج كردند يكي گفت مي‌دانيد چرا او مرد نسخه داشت نتوانست پول آن راتامين كند اگر مقداري از اين پول را خرج او مي‌كرديد نمي‌مرد.
ما پاي كامپيوتر نشسته و تحقيق مي‌كنيم و جوان براي، 300 تومان وام ازدواج گرفتار است. پس تمام پول تهاجم فرهنگي بايد خرج نماز و ازدواج شود.

3- همسان و هم فكر بودن در ازدواج

سؤال دوم: چرا براي ازدواج «كفو» و همتايي لازم است؟
جواب: «كفو» همين است كه مي‌گوييم (وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ) (اخلاص /4) نيست براي خداوند همتايي.
حديث: عروس و داماد بايد «كفو» باشند.
«كفواً» يعني: ليسانس به ليسانس و دكتر به دكتر. اگر اين چنين باشد بايد زن مرجع تقليد هم مرجع باشد و مراجع تقليد بنابراين بايد بدون زن بمانند چون چنين همتايي نيست.
و يا مثالاً خانم خلبان باشد. اين درست نيست و عملي هم نيست.
بلكه «كفو» همفكري است و در بينش و ايمان و تقوا همتايي باشد. به معناي پول نيست. شش نفر از ائمه(ع) همسرانشان كنيز بوده. آيا كنيز همتاي امام است با معيارهاي مادي؟ چرا فلان دختر روستايي، براي اينكه تحقيق كردم ديدم كمالات او زيادتر است.
ماشين و زرق و برق دليل ارزش نيست. اگر كسي لباس شيكي دارد معنايش اين نيست كه آدم خوبي هم هست.
حديث: همسر بد هرچه هم بهره دنيايي و مادي داشته باشد مثل گُلي است كه در مزبله دان روئيده ريشه در جاي بدي است، اين دختر چه لقمه‌اي خورده و شغل پدرش چيست و مهم نيست مقدار درآمد مهم اين است كه از كجاست.
نمونه‌هايي داريم كه پيامبر(ص) جوانهاي فقير را مي‌فرستاد خانه‌هاي تجّار و مي‌فرمود: او جوان خوبي است و آنها هم قبول مي‌كردند.

4- مهريه و محدوده شرايط آن

سؤال سوم: بفرماييد مهريه در ازدواج چه لزومي دارد و آيا مقدار آن نشانه شخصيت افراد است؟
جواب: به مهريه، كابين، و صداق هم مي‌گويند. و لذا علما هم در خطبه عقد كلمه «صدق» را به كار مي‌برند.
ريشه لغوي «صداق»، «صدق»، يعني راستگويي است، ممكن است مردي در اظهار دوستي با يك زن و خواستارازدواج دروغ و حيله باشد، لذا مي‌گويد مهريه تا ثابت شود او راست مي‌گويد: كه بده چند سكه ببينم واين نشانه صداقت مرد است، نه خرج زن كه الآن متاسفانه اينچنين شده است. براي نشانه راستگويي اوست. مردي را خدمت امام خميني(ره) آوردند كه او علم غيب مي‌داند، ايشان فرمود: من چهل سال قبل يك دفتر شعر گم كرده‌ام بگوييد كجاست.
پيامبر هم بند به معجزه است كه اگر قدرت وصل به غيبت است اراده كنيد اين گنبد تكان بخورد بايد كاري بكني كه ثابت كند كه وصل به قدرت غيبي هست.
و اين هم نشانه شخصيت افراد نيست چون مهريه حضرت زهرا(س) خيلي كم بود.
يكي از مشكلاتي كه براي ازدواج‌ها به دست خود ما درست شده مهريه‌هاي زياد است.
شنيدم كه مقام معظم رهبري براي آنها كه مهريه‌شان زياد است خطبه عقد نمي‌خواند.
و يكي از بركات انقلاب اين بود كه از اول مهريه‌ها كم شد دوباره متاسفانه زياد شده است و همه چنين از قيمت دلار ومنزل و بنّايي و قالي راكد و كنترل شد به جز مهريه با كمال تاسف (صلوات حضار)

5- استخاره در ازدواج است

سؤال چهارم: جايگاه ازدواج در اسلام چيست و در امر ازدواج آيا استخاره لازم است؟
جواب: «استخاره » عربي است و يعني: طلب خير كردن، مثل «استحلال» يعني: حلاليت خواستن، حلالم كن و«استهلال »: طلب ديدن ماه مثلاً براي عيد فطر و… «استخراج»: تلاش براي خارج كردن.
پس استخاره تلاش براي خواستن طلب خير از خداوند. روايات مربوط به استخاره چند رقم است:
الف) استخاره: يعني دعا براي خير، از خدا بخواهد كه براي او خير مقدر كرده و كمك كند. مثل در نماز (اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيمَ) (فاتحه /6) خدايا مرا به راه راست هدايت كن. اين استخاره است. خدايا منحرف نشده و كج نبينم و فكر كنم و بروم.
ب) استخاره: از طريق مشورت با مردم و عقلا.
ج) استخاره: از طريق قرعه. گاهي به سر چند راهي متحيّر است و با فكر و مشورت هم به جايي نرسيده، با قرعه خير را از خدا مي‌خواهد.
و معناي «استخاره » اين نيست كه هركس به خواست خود و تاجر به بهره زياد مي‌رسد. ممكن است حتي ضرر هم بكند ولي «استخاره » او را از بن بست بيرون مي‌آورد. چون بيرون آمد از بن بست و تحيّر خود خيري است.
استخاره با قرآن هم هست البته به بد و خوب بالاي صفحات قرآنها توجه نداشته باشيد صحيح نيست بايد يك مفسّراستخاره كند. خوب آمدن استخاره معنايش واجب بودن انجام كار نيست. ولي اگر استخاره بد آمد مخالفت نكنيدلااقل تا مدتي كه اين توهين به قرآن مي‌شود گرچه حرام نيست. گرچه بعضي‌ها استخاره‌اي هستند ما نبايد زندگي را براساس استخاره بنا كنيم.
اينطور نبود كه پيامبر و اهل بيت(ع) براي هر كاري استخاره مي‌كرده‌اند.
حديث: به امام سجاد(ع) خبر دادند كه پسر دار شده‌اي حضرت قرآن را باز كرده آيه آمد: عده‌اي در راه خداوند شهيد مي‌شوند.
حضرت فرمود: نام او را زيد بگذاريد، علت پرسيدند، حضرت فرمود: پدرانم به من خبر داده‌اند كه فرزندي پيدا خواهي كرد كه در راه خدا شهيد خواهد شد و نام او هم زيد است و اين آيه هم كه مي‌گويد شهيد، و آنها هم كه فرموده‌اند نامش زيد. اين يك مورد را من ديده‌ام ولي زندگي بر اساس «استخاره» نبايد باشد.
خدايا: دهم رمضان وفات خديجه و خديجه در نزد خدا عزيز بود به آبروي او، كه هرچه داشت در راه خدا و پيامبر(ص) فرمود: من زني مثل او نديده‌ام و هر سال به عنوان يادبود گوسفندي ذبح و گوشتش را بين دوستان حضرت خديجه تقسيم مي‌فرمود و كثير داد (مال زياد) «كوثر» گرفت. فاطمه زهرا(س)چنين معامله‌اي كرد. رحلتش را گرامي مي‌داريم. خدايا دختران و پسران ما را حفظ و مشكلات ازدواج را بين مسلمين حلّ و آن را آسان قرار بده.

«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 733

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست