بخش سوم‌

اعجاز يا پيش‌گوئى‌هاى سياسى اجتماعى قرآن‌

چنانكه ديديم نويسنده بزرگوار كتاب- تنزيه تنزيل- از ميان وجوهى كه مربوط به اعجاز قرآن است وجه بيست و هشتم با همان جاذبيت روحى و معنوى قرآن كه خردها را مجذوب و جانها را شيفته خود ميسازد- برگزيده و ميگويد «مقصود از تحدى قرآن كه به ديگران گفته است، اگر ترديد داريد كه قرآن از سوى خداست سوره‌اى مثل آن بياوريد همين جذابيت روحى است».

اما خود قرآن اين اصل را در مورد كسانى كه شرايط پذيرش حق را در خويشتن فراهم ميكنند بيان كرده و گروههائى را كه داراى صفات و انديشه‌ها يا رفتار ناپسند زير هستند از شمول جذابيت روحى قرآن در باره آنان استثنا ميكند.

1- فتنه جويانى كه متشابهات قرآن را دستاويز فضل و دانش خود و ايجاد فتنه در مردم قرار ميدهند و ميگويد.

فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ ... (آيه 5 سوره آل عمران).

2- بدكاره‌ها و فاسقين يا كسانى كه ممنوعيت‌هاى دينى و شرعى را رعايت نميكنند.

يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‌ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ‌ (8/ توبه).

3- ناپرهيزكاران و ناپارسايان كه تقوى پيشه نيستند زيرا قرآن، هُدىً لِلْمُتَّقِينَ‌ (2/ بقره) است.

4- ستمكاران و ظالمين كه نه تنها تحت تأثير آيات الهى قرار نميگيرند بلكه خسران‌شان افزون ميشود.