خلاصه درس

اصلى‌ترين زمينه فكرى پيدايش احزاب و تشكيلات سياسى در ايران، ورود افكار بيگانگان بوده است. اين افكار توسط برخى تحصيل كردگان غرب، هيأتهاى تبليغى، ديپلماتها، مستشرقان، مستشاران خارجى، جهانگردان و ... در ايران ترويج شد. روشهاى انتقال اين افكار عبارت بود از الگو نشان دادن غرب، تغيير اصطلاحات، تحريف مذهب، شخصيتها و تاريخ و بهره‌بردارى از هنر و برنامه‌هاى آموزشى در مراكز علمى و فرهنگى.

افكار وارداتى بيگانگان عبارت بود از ناسيوناليسم، ليبراليسم، ماركسيسم- لنينيسم و مائوئيسم. ناسيوناليسم، علاقه به وطن را بر علاقه به دين ترجيح مى‌دهد. ليبراليسم، انسان محورى را در برابر خدا محورى توصيه مى‌كند. ماركسيسم- لنينيسم علاقه داشت از راه دامن زدن به آشوب در جوامع غير كمونيستى، بروز انقلاب كمونيستى را تسريع نمايد. مائو به انقلاب دهقانان عليه حكومتهاى وابسته به امپرياليسم علاقه داشت. همه انديشه‌هاى ياد شده، طرفدارانى را در ميان اقليّت به اصطلاح روشنفكر جهان سوّم داشتند.

پرسش

1- چه كسانى افكار بيگانگان را در ايران ترويج كردند؟

2- به نظر ماركس، چگونه بايد با دين مبارزه كرد؟

3- راويان افكار بيگانگان، از چه روشهايى براى انتقال تفكرات بيگانه بهره مى‌بردند؟

4- پيش بينيهاى غلط ماركس را توضيح دهيد.

5- ايرادهاى ليبراليسم را توضيح دهيد.

6- چرا لنين سعى كرد تا آشوب و شورش را در جهان سوم گسترش دهد؟