ولى به دليل مركزيت آسياى صغير و بالكان در روزگار آنان، شاهكارهاى تمدنى‌شان در اين نواحى متمركز است.

فصل پايانى بخش سوم در بردارنده معرفى فصل پايانى خلافت اسلامى يعنى امپراتورى عثمانى است و در چارچوب عناوين ذيل صورت‌بندى شده است:

موقعيت جغرافيايى‌

الف. آسياى صغير

ب. شبه جزيره بالكان‌

امپراتورى عثمانى‌

تمدن اسلامى در دوره عثمانى‌

تركيه‌

نتيجه‌گيرى‌

1. موقعيت جغرافيايى‌

1- 1. آسياى صغير

آسياى صغير شبه جزيره‌اى است در منتهاى غربى قاره آسيا كه اكنون بخش آسيايى تركيه را تشكيل مى‌دهد. يونانيان آن را آناتوليا (طلوع خورشيد) مى‌ناميدند و نام تركى آنادولو از آن گرفته شده است؛ و در منابع عربى به آن اناضول گفته مى‌شود. كنار شمالى آن مجاور درياى سياه و تنگه‌هاى داردانل، درياى مرمره و بوسفور، كنار غربى آن مجاور درياى اژه و كنار جنوبى آن مجاور مديترانه است.

2- 1. شبه جزيره بالكان‌

بالكان شبه جزيره‌اى است واقع در جنوب شرق اروپا كه از رودهاى دانوب و ساوا به سوى جنوب ممتد است. از غرب به درياهاى آدرياتيك و يونيائى، از جنوب به بوسفور، درياى مرمره، داردانل و درياى اژه و از شرق به درياى سياه محدود مى‌باشد.

3- 1. پيشينه تمدنى‌

آسياى صغير نخستين زادگاه تمدن يونانى است و سرزمينهاى تاريخى فروگيا، لوكيا، كاريا،