ج. مناره: مناره به تقليد از معمارى بيزانسى به مسجد افزوده گشت؛ و پيدايش آن در حقيقت ريشه سياسى داشت. براى نخستين بار در سرزمين شام و در شهرهايى كه جمعيتهاى مسلمان و مسيحى با يكديگر زندگى مى‌كردند ساخته شد. شايد مناره براى آن بنا شد كه به غير مسلمانان گفته شود كه بناهاى اسلامى از بناهاى مسيحيان چيزى كم ندارد.

تصوير شماره 8 تصوير شماره 9

حلب، مسجد كبير، مناره‌رباط، مسجد حسن، مناره‌

د. گنبد روى محراب: گنبد روى محراب اقتباس از معمارى رومى است. در يك مسجد با بام تخت، شيب‌دار يا طاق‌بندى شده، وجود گنبد تأكيدى بر يك كانون عبادى است. گنبد روى محراب موقعيت قبله را مشخص مى‌سازد و همين امر در بافتهاى شلوغ شهرى كه بدون آن از نقاط ثابت هدايتگر محرومند، از اهميت فوق‌العاده‌اى برخوردار است. گنبد بر فراز محراب ثابت كرد كه پايدارترين و فراگيرترين وجه معمارى قرون وسطاى اسلامى است و فايده آن به عنوان علامت مشخصه، به تدريج آن چنان اعتبارى كسب كرد كه موجب شد اين فكر در مقياس وسيع‌ترى كاربرد پيدا كند.