افكار و اذهان مردم را از اعتقادات و معارف حقّه دين، تهى كنند. اين تلاش در دوران غيبت، ابعاد گسترده‌ترى پيدا كرد. فقهاى اسلام، شاخص‌ترين قشرى بودند كه در سنگر هدايت و ارشاد و تعليم و تربيت به مرزبانى عقيده اسلامى همّت گماردند و در هر عصرى با استفاده از جايگاه وعظ و خطابه، نوشتن كتاب‌هاى ارزنده، تشكيل حوزه‌هاى بزرگ علمى و درسى و بحث و مناظره با سران مخالفان و مكاتب الحادى، جوامع اسلامى و تشنگان حقيقت را از چشمه‌سارهاى قرآن و سنّت معصومين (ع) سيراب نموده، شياطين انس و رهزنان ايمان و عقيده مسلمانان را از دستيابى به اهداف شوم خود مأيوس مى‌كردند. امام عسكرى (ع) در اين زمينه از قول امام صادق (ع) مى‌فرمايد:

علماى شيعيان ما مرزبانان مرزى هستند كه شيطان و لشكريانش از آنجا قصد هجوم دارند.

آنان شياطين را از يورش به حريم شيعيان ما باز مى‌دارند و نمى‌گذارند او و پيروان معاندش بر پيروان ما مسلّط شوند. [1]

و نيز در روايتى ديگر از زبان پدرش امام هادى (ع) فرمود:

اگر بعد از غيبت قائم ما عالمانى نباشند كه از دين حمايت كنند و مردم را به سوى قائم ما فراخوانند و شيعيان ناتوان را از وقوع در دام‌هاى شيطان و پيروان سركش او برهانند، كسى باقى نمى‌ماند مگر آن كه از دين خدا برمى‌گردد. ليكن عالمان دينى زمام دل‌هاى شيعيان ضعيف را در دست مى‌گيرند و همچون سكّانداران كشتى، آنان را از خطرات و تهديدها نجات مى‌دهند. آنان بهترين انسان‌ها در پيشگاه خداوند هستند. [2]

امام خمينى (ره) در مقام بيان اين نقش عالمان دينى مى‌فرمايد:

ترديدى نيست كه حوزه‌هاى علميّه و علماى متعهّد در طول تاريخ اسلام و تشيّع، مهم‌ترين پايگاه اسلام در برابر حملات، انحرافات و كجروى‌ها بوده‌اند. علماى بزرگ اسلام در همه عمر خود، تلاش نموده‌اند تا مسائل حلال و حرام الهى را بدون دخل و تصرف، ترويج نمايند. [3]

[1] - بحارالانوار، ج 2، ص 5

[2] - همان، ص 6

[3] - صحيفۀ نور، ج 21، ص 88