درس دوم

ثِقَةُ الْاسْلامِ كُلينى‌

در ميان فقها و مشاهير شيعه، بعضى چهره‌ها از درخشندگى خاصى برخوردارند.

يكى از اين چهره‌ها محدّث بزرگ اسلام ثقة الاسلام ابو جعفر، محمد بن يعقوب كلينى است. وى در آسمان فقاهت و حديث همچون ستاره‌اى فروزان درخشيد وبا تلاش خستگى ناپذير خود به دين اسلام و مذهب تشيع رونق تازه‌اى بخشيد. ايشان در عصرى كه خورشيد امامت در پس ابر غيبت پنهان شده بود مرجع و پناهى براى شيعيان گرديد. [1]

در قرن سوم هجرى [2] و در عصرى كه خاندان بنى عباس بر مردم حكومت مى‌كردند، در دهى به‌نام «كلين» در نزديكى «رى»، فرزندى به دنيا آمد كه نام وى را «محمد» نهادند. محمد تحت سرپرستى پدرى عالم به نام «يعقوب بن اسحاق» و مادرى عفيف كه از خاندان فقه و حديث بود [3] رشد كرد و از همان كودكى آواى جانبخش قرآن و حديث قلب اين فرزند اسلام را روشن كرد و مسيراو را مشخص نمود.

«محمد» پس از طى مراحلى از تحصيل راهى رى گرديد و از محضر اساتيد آن زمان استفاده‌هاى علمى فراوانى برد و آنچنان در علم و عمل پيشرفت كرد كه پيشوايى شيعه در آن ديار به وى محول گرديد. [4]

وى در اين شهر كه از لحاظ سوق الجيشى، اهميت زيادى داشت [5] با افكار و عقايد

[1] - عصر كلينى مصادف است با شروع غيبت صغراى امام زمان عليه السلام.

[2] - تاريخ تولد كلينى به طور دقيق مشخص نيست.

[3] - مادر كلينى خواهر «احمد بن ابراهيم» معروف به «علان كلينى» از مشايخ و بزرگان حديث شيعه بوده است (ريحانة الادب، ميرزا محمد على مدرس، ج 5، ص 80، چاپ تبريز).

[4] - رجال نجاشى، ص 377، چاپ جامعۀ مدرسين قم.

[5] - معجم البلدان، ياقوت حموى، ج 3، ص 118، بيروت.