«رهبران (جامعه) در قرآن دو دسته‌اند 1- افرادى كه خداوند درباره آنان فرمود: آنان را امامانى قرار داديم كه مردم را به فرمان ما هدايت مى‌كنند. نه به فرمان مردم، دستور خدا را بر دستورهاى خودشان و حكم وى را بر حكم خودشان مقدم مى‌دارند؛ 2- و نيز فرمود:

[افرادى كه‌] «آنها را امامانى قرار داديم كه مردم را به جانب آتش مى‌خوانند.» [1] فرمان خود را بر فرمان خدا و حكم خويش را بر حكم وى مقدم مى‌دارند و به خاطر هوسرانى بر خلاف قرآن عمل مى‌كنند.» [2]

يكى ديگر از ابعاد مبارزه فرهنگى سياسى ثقةالاسلام كلينى، مبارزه او با «قرامطه» بود. «قرامطه» فرقه‌اى از شيعه اسماعيليه بودند كه به رهبرى «حَمْدانِ بْنِ قَرمَطْ» به وجود آمدند و در بحرين دولتى تشكيل دادند. دولت آنان به تدريج گسترش پيدا كرد و تا نواحى شام را زير نفوذ خود گرفت.

«قرامطه» قائل بودند كه بعد از پيامبر (ص) بيش از هفت امام نيست. آنان اميرمؤمنان (ع) را هم امام و هم رسول مى‌دانستند و عقيده داشتند كه پيامبرى حضرت رسول (ص) در زمان حياتش به پايان رسيده و از روزى كه در غدير خم على (ع) را به امامت منصوب كرد، سمت پيامبرى نيز به على (ع) منتقل شد. [3]

آنان همچنين قائل بودند كه «محمد بن اسماعيل بن جعفر» نوه امام صادق عليه‌السلام، همان مهدى قائم است و علاوه بر امامت، رسول هم هست و نمرده و از پيامبران اولوالعزم مى‌باشد. [4]

ثقةالاسلام كلينى به مبارزه با عقايد كفرآميز «قرامطه» برخاست و در رد عقايد باطل آنان كتابى نوشت. [5]

[1] - قصص (28)، آيۀ 41.

[2] - اصول كافى ج 1، ص 216، بيروت.

[3] - معجم الفرق الاسلاميه، شريف يحيى‌الامين، ص 192، بيروت.

[4] - همان.

[5] - ريحانة الادب، ج 5، ص 80، تبريز، چاپخانۀ شفق.