(قَدْ كانَتْ لَكُمْ اسْوَةٌ حَسَنَةٌ فى ابْراهيمَ وَ الَّذينَ مَعَهُ اذْ قالُوا لِقَوْمِهِمْ انَّا بُرَءاؤُا مِنْكُمْ وَ مِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ...) [1]

براى شما سرمشق خوبى در زندگى ابراهيم و كسانى كه با او بودند وجود داشت، در آن هنگامى كه به قوم خود گفتند: ما از شما و آنچه غير از خدا مى‌پرستيد بيزاريم.

نه تنها خود ابراهيم بلكه ياران و پيروان او نيز الگو هستند زيرا كه آنها به ابراهيم ايمان آوردند و همراه وى از بابل به سوى سرزمين شام هجرت كردند و تا آخرين لحظه با كفر مبارزه كردند. با توجه به اين نكته كه پيروى از حضرت ابراهيم عليه السلام مقيد به زمان و مكان نيست و انسانها در هر زمانى از آيين او پيروى كنند از ابراهيميان محسوب مى‌شوند و شايسته الگويند. بنابراين اقتدا به ابراهيم در حقيقت اقتدا به پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نيز هست.

تأكيد بر تاسّى:

اسوه بودن حضرت و يارانش در سوره ممتحنه دوبار تكرار شده است و آن به جهت ترغيب بيشتر براى تأسّى به اوست؛ از اين رو سزاوار نيست مؤمن اقتدا به ابراهيم و يارانش را ترك گويد چرا كه ترك تأسى و اقتدا نكردن به پيامبر خدا، نشانه عقيده فاسد است. [2]

محمّد صلى الله عليه و آله خاتم پيامبران‌

قرآن پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله را بهترين و شايسته‌ترين كسى مى‌داند كه مردم بايد از او پيروى كنند و عمل او را الگوى خود قرار دهند:

(لَقَدْ كانَ لَكُمْ فى رَسُولِ اللَّهِ اسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُواللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْاخِرَ وَ ذَكَرَاللَّهَ كَثيراً) [3]

به يقين براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود، براى آنها كه اميد به رحمت خدا در روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مى‌كنند.

[1] - ممتحنه (60)، آيۀ 4.

[2] - كنز الدقائق، ج 13، ص 204.

[3] - احزاب (33)، آيۀ 21.