در دوره‌هاى پيشين و در تجزيه و تحليل تاريخ عصر رسالت، سه بخش نخست مورد بحث قرار گرفت و به پاره‌اى از خدمات و تلاشهاى حضرت على عليه السلام در اين سه دوره اشاره رفت.

در اين دوره سعى ما بر آنست كه به تجزيه و تحليل تاريخ زندگى آن حضرت پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله به ويژه دوران پنج ساله حكومت آن بزرگوار بپردازيم. ولى از آنجا كه تاريخ زندگى آن حضرت با تاريخ دوران رسالت و تلاشهاى آن حضرت در اين دوران از پيوستگى و ارتباط خاصى برخوردار است، ابتدا اجمالى از زندگى و فعاليتهاى آن بزرگوار در عصر رسالت را بيان مى‌كنيم.