متفرق‌ شدند.

در اين سفر، رسول خدا در آن وضعيت اضطرارى، به خاطر بيم از حمله دشمن نماز خوف را با سپاه اسلام بجاى آورد. تمام سفر پيامبر به مدت پانزده روز بود. [1]

غزوه دُوْمَةُ الجَنْدَل‌

يكشنبه، 25 ربيع الاول، سال پنجم، مطابق چهارم شهريور، سال پنجم شمسى.

برگشت بمدينه بيستم ربيع الثانى، مطابق پنجشنبه، 29 شهريور ماه، سال پنجم ه. ش.

نيروهاى اطلاعاتى به رسول خدا (ص) خبر دادند كه گروه زيادى در «دُومَة الجَنْدَل» (600 كيلومترى مدينه) گِرد آمده‌اند و علاوه بر اينكه راه را بر مسافران و رهگذران مى‌بندند و به آنان ستم مى‌كنند، قصد دارند بر مدينه بتازند.

رسول خدا (ص) «سِباع بْنِ عُرْفُطَه غِفارى» را در مدينه به جانشينى خود منصوب كرد و به اتفاق هزار رزمنده رهسپار «دُومَة الجَنْدَل» گرديد.

سپاه حضرت محمد (ص) شبها ره مى‌سپرد و روزها در شكافها و درّه‌ها در حالت استتار به استراحت مى‌پرداخت. دشمن از حركت سپاه اسلام آگاه گرديد و رعب و وحشت بى سابقه‌اى او را فرا گرفت و به سرعت از منطقه گريخت.

رسول خدا (ص) چند روز در منطقه بسر برد و گروههائى را به اطراف فرستاد تا ضمن كسب خبر، توطئه‌هاى احتمالى دشمن را خنثى كنند و پس از 25 روز به مدينه بازگشت. هنگام بازگشت، با شخصى بنام «فَراز» كه طايفه‌اش دچار قحطى شده بودند قراردادى امضا كرد و به او اجازه داد تا از مراتع اطراف مدينه استفاده كند. [2]

اهميت اين غزوه از اين جهت است كه قدرت مسلمانان در پيمودن راه تا دورترين سرزمينها به مدينه و عبور از صحراهاى خشك و هول‌انگيز، آشكار گرديد و از سوئى، نفوذ اسلام را تا مرزهاى روم شرقى بسط داد و اين حركت نظامى موجب

[1] . سيره ابن هشام، ج 3، ص 213 و تاريخ طبرى، ج 2، ص 557-555

[2] . مغازى واقدى، ج 1، ص 402-404 و طبقات ابن سعد، ج 2، ص 62