هر روز براى من علمى از فضائل اخلاقى خويش را به اهتزاز در مى‌آورد و به من فرمان مى‌داد كه به او اقتدا كنم.» (1)

تدبيرى حكيمانه‌

قريش پنج سال پيش از بعثت تصميم گرفت خانه كعبه را كه به واسطه سيل ويران شده بود، تجديد بنا كند.

با تقسيم كار بين طايفه‌هاى مختلف قريش، كارگردآورى سنگهاى مورد نياز و بالا بردن ديوارها به خوبى و با سرعت انجام گرفت. اينك وقت آن بود كه «حَجَرُ الْاسْوَد» بر جاى خود نهاده شود. بر سر نصب آن ميان تيره‌هاى قريش اختلاف افتاد و هر طايفه‌اى مى‌كوشيد تا افتخار نصب اين سنگ بهشتى را به خود اختصاص دهد. دامنه اختلاف بالا گرفت و كار به نزاع كشيد. تيره «بَنى‌ عَبْدُ الدّار» طشتى پر از خون آوردند و با طايفه «بَنى‌ عدىّ» در حالى كه دست هر دو طايفه در ميان خون بودف بر مرگ پيمان بستند.

اين پيمان، مى‌توانست سرچشمه خونريزيهاى فراوانى در جامعه عرب آن روز شود.

كارگذاشتن «حَجَرُ الْاسْوَد» در جاى خود چهار يا پنج روز به تأخير افتاد و در اين مدت طوايف مختلف در حال آماده باش جنگى به سر مى‌بردند.

سران قريش براى حلّ اين مشكل و جلوگيرى از خون‌ريزى در مسجد گرد آمده و به مشورت و تبادل نظر پرداختند. «ابُو امَيَّةِ بْنِ مُغِيْرَه» پيرترين چهره قريش پيشنهاد كرد نخستين فردى را كه از در مسجد وارد شد حَكَمْ قرار دهيد و داوريش را در اين

------------------------------------‌

(1) .... وَضَعَنىٖ فىٖ حِجْرِهِ وَأَنَا وَلَدٌ يَضُمُّنىٖ اِلىٰ صَدْرِهِ‌، وَيَكْنُفُنىٖ فىٖ فِراسِهِ‌، وَيُمِسُّنىٖ جَسَدَهُ‌، وَيُشِمُّنىٖ عزرْفَهُ وَكٰانَ يَمْضَغُ الشَّيْىءَ ثُمَّ يُلْقِمُنيٖهِ‌...

وَلَقَدْ كُنْتُ أَتَّبِعُهُ اتِّبٰاعَ الْفَصيٖلِ أَثَرَ اُمِّهِ‌، يَرْفَعُ لىٖ كُلِّ يَوْمٍ مِنْ أَخْلاٰفِهِ عَلَماً وَيَأْمُرُنىٖ بِالْإِقْتِداءِ بِهِ (نهج البلاغه، صبحى صالح، خ 192، ص 300)