نام کتاب : تاریخ تحلیلی پیشوایان نویسنده : رفیعی، علی جلد : 1 صفحه : 259
نايبان
حضرت مهدى (عج)
هر چند حضرت مهدى
(عج) همزمان با آغاز امامتش در پس ابر غيبت پنهان گشت، در نتيجه عموم مردم از فيض وجود
و شرفيابى به حضورش محروم شدند؛ ليكن ارتباط آن حضرت با مردم بويژه شيعيان و دوستدارانش
بطور كلى قطع نشد.
مردم در دوران غيبت
صغرى توسط سفيران و نايبان منصوب امام با آن حضرت ارتباط برقرار مىكردند. سفيران در
هر زمان لازم با پيشوايشان ديدار مىنمودند و مشكلات، مسائل و خواستههاى شيعيان را
به محضر امام زمان (عج) منعكس كرده رهنمودها و پاسخهاى كتبى يا شفاهى آن بزرگوار را
به ايشان منتقل مىساختند. [1]
اين سفيران عبارتند
از: ابو عمرو، عثمان بن سعيد، فرزندش ابو جعفر، محمد بن عثمان، ابوالقاسم بن روح نوبختى
و ابوالحسن على بن محمد سَمَرى.
او از چهرههاى
برجسته شيعه و از ياران نزديك و افراد مورد وثوق امام هادى و امام عسكرى عليه السلام
بود و سمت وكالت آن دو امام را داشت.
امام هادى عليه السلام
درباره او فرمود:
اين، ابو عمرو، مورد
وثوق و امين (من) است. هر آنچه به شما بگويد، از جانب من گفته و هر چه به شما رساند،
از جانب من رسانده است. [3]
امام عسكرى عليه
السلام نيز وثاقت او را تأييد كرد و فرمود:
اين، ابو عمرو، ثقة
و امين است. مورد وثوق امام پيشين و من در حيات و مرگم مىباشد. هر چه به شما بگويد
از سوى من گفته و هر چه به شما ابلاغ كند از سوى من ابلاغ كرده است. [4]
[1] البته در
اِین دوران، چه بسا افراد دِیگرِی نِیز که قرب و منزلت
وِیژهاِی نزد حضرت حجت (عج) داشتند، به افتخار دِیدار آن
گرامِی ناِیل مِیآمدند، ولِی سمت سفارت و نِیابت خاص
نداشتند.
[2] کنِیه
عثمان، ابو عمر بود ولِی امام عسکرِی علِیه السلام دستور به
تخفِیف آن داد و از آن پس عَمرِی خوانده مِیشد (ر.ک: تنقِیح
المقال، ج 2، ص 245).