درس دهم: امامت‌

امام محمد تقى عليه السلام در آخر ماه صفر، سال 203 هجرى، پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت رضا (ع) در حالى كه هفت سال و اندى [1] از عمر مباركش مى‌گذشت عهده‌دار مقام امامت و جانشين پدر گشت و مدت امامتش هفده سال و چند ماه به طول انجاميد. [2] از اين مدت، حدود پانزده سال آن معاصر حكومت مأمون و دو سال ديگرش همزمان با زمامدارى «معتصم» بود.

امامت از ديدگاه شيعه‌

امامت در اسلام، از پايه‌هاى اصلى اعتقادات و زيربناى زندگى سياسى، فرهنگى و اجتماعى انسان به شمار مى‌رود. مسلمانان با همه مذاهب و نظرات گوناگون خويش، در ضرورت امامت، اتفاق نظر دارند.

امامت در باور شيعه به معنى جانشينى پيامبر و داشتن علم، شايستگيها و مسؤوليتهاى رهبرىِ اوست با اين تفاوت كه به امام وحى نمى‌شود.

امام صادق (ع) مى‌فرمايد:

«اِنـّا وَرِثـْنـا رَسـُولَ اللّهِ وَ لَمْ يـَكـُنْ فـَرْقٌ بـَيـْنـَنـا وَ بـَيـْنـَهُ

[1] - در بعضى از نقلها عمرِ امام (ع) هنگام عهده‌دارى امامت، نه سال ذكر شده است. اين اختلاف - با آن كه همگان، تاريخ ولادت‌امام جواد (ع) را سال 195 هجرى ذكر كرده‌اند - از اختلاف در سال شهادت امام رضا (ع) ناشى شده است. نقل نه سال بر اين اساس است كه تاريخ شهادت امام رضا (ع) را سال 203 هجرى بدانيم. هر چند بنابراين نقل هم نه سال تكميل نيست، بلكه هشت سال و اندى خواهد شد

[2] - دلائل الامامه، ص 208