شيعيان و اهل سنت به لقب «بابُ المُراد» مشهور بود، زيرا حاجتهاى مردم را بسيار برآورده مى‌ساخت و كرامتهاى بى‌شمارى از آن حضرت ديده شده و كسى به او توسل نمى‌جست جز آنكه او را كمك مى‌كرد. [1]

ولى مشهورترين لقبهاى امام نهم (ع) «تقى» [2]

و «جواد» است.

هر يك از اين القاب براى امام (ع) بيانگر ويژگيهاى اخلاقى و روحى، برجستگيهاى معنوى و رفتارى و فضايل و كمالات نفسانى است كه آن حضرت را از ديگران ممتاز مى‌ساخته است.

آن حضرت باتقواترين فردِ اهل زمان خود بود و در جود و سخاوت نظير نداشت. اگر در جامعه معاصر امام جواد (ع) كسى در تقوا و پارسايى و يا در جود و بخشش در مرتبه آن حضرت قرار داشت، لقبهاى «تقى» و «جواد» به آن حضرت اختصاص نمى‌يافت.

البته اين صفات برجسته كه به عنوان القاب امام (ع) ذكر شده بدين خاطر بوده كه در ميان جامعه و در زندگى اجتماعى آن حضرت براى مردم نمود و تبلور بيشترى داشته است وگرنه هيچ مرتبت بالا و فضيلت و منقبت والايى يافت نمى‌شد، مگر آنكه امام جواد (ع) در قلّه رفيع آن قرار داشت.

پدر و مادر

پدر بزرگوار امام جواد (ع) حضرت على بن موسى الرضا (ع) است. پيشواى برجسته‌اى كه آوازه فضل و كمالش در همه آفاق جهان اسلام طنين افكنده و حتى مخالفان آن حضرت نيز زبان به ستايش او گشودند. او حجت خدا و پيشواى امت بود و مردم او را به عنوان سالار و پيشواى خود پذيرفته بودند.

مادر آن حضرت بانوى پاكدامن و بافضيلتى است كه به جميع كمالات معنوى و اخلاقى دست يافته بود و شايستگى آن را داشت كه صدف گوهر وجود امام جواد (ع) گردد و آن بزرگوار را در دامان پاك خود پرورش دهد.

[1] - نگاهى گذرا بر زندگانى امام جواد (ع)، مقرّم، ص 33

[2] - محدث قمى از شيخ صدوق نقل مى‌كند كه امام نهم (ع) را تقى گفتند، براى آنكه از حق تعالى مى‌ترسيد از اين رو خداوند او را از شر مأمون حفظ كرد: شبى با حال مستى و در پى شكايت ام الفضل بر آن حضرت وارد شد و با شمشير بر او زد و گمان كرد او را به شهادت‌رسانده‌است ولى حق‌تعالى او را از شر مأمون‌نگاهداشت. (منتهى‌الآمال، محدث‌قمى، ج 2، ص 362، معانى‌الاخبار، ص 65)