خلاصه‌

پس از هارون، فرزندش امين به خلافت رسيد و پنج سال حكومت كرد. وى هر چند از برادرش مأمون كوچكتر بود ولى از آنجا كه مادرش زبيده و داييهايش افرادى سرشناس و متنفذ در دستگاه خلافت بودند، از طرف هارون به ولايتعهدى برگزيده شد.

امين، مردى زشت كردار، سست رأى، خونريز و عياش بود. مأمون او را خوب مى‌شناخت و مى‌دانست امين با موقعيتى كه دارد حكومت را پس از خود به وى واگذار نخواهد كرد. از اين رو از همان آغاز به مخالفت با او برخاست و سعى در قبضه كردن قدرت داشت. سفر او به خراسان همراه پدرش در راستاى همين هدف انجام گرفت.

كشمكشهاى ميان دو برادر چندين سال به درازا كشيد و پس از درگيريها و لشگركشيهاى زياد سرانجام مأمون به كمك ايرانيان و با تدبير فرماندهان زبده‌اى مثل طاهر بن حسين و هرثمه بن اعين بر امين چيره شد و با كشتن برادر، در سال 198 هجرى، حكومت را قبضه كرد.

تاريخ پنج ساله حكومت امين از بيان اقدامات و موضعگيريهاى وى نسبت به امام رضا (ع) و همچنين تلاشهاى امام يا واكنشهاى آن حضرت ساكت است.

پرسش‌

1- با وجود برادر بزرگتر چرا امين وليعهد پدر شد؟

2- ويژگيهاى امين را به اختصار بيان كنيد.

3- چرا مأمون به مخالفت با امين برخاست؟

4- درگيرى ميان امين و مأمون سرانجام به سود كداميك تمام شد؟

5- موضع امين نسبت به‌امام رضا (ع) و واكنش آن گرامى دربرابر اقدامات‌امين چگونه‌بود؟