نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 173
در سالهاى اول تشكيل سازمان ملل متحد، يازده سرزمين تحت
قيمومت بينالمللى قرار داشت. اكنون تنها دو سرزمين «گينه نو» تحت اداره استراليا و
جزاير پاسفيك (واقع در اقيانوس آرام) تحت اداره آمريكا قرار دارند و بقيه به استقلال
رسيدهاند.
ديوان بينالمللى دادگسترى
ديوان بينالمللى دادگسترى، ركن قضايى اصلى سازمان ملل
متحد است كه طبق اساسنامه منشور متحد عمل مىكند. كشورهاى عضو- و نيز كشورهاى غير عضو
با كسب حق رجوع به ديوان از مجمع عمومى و به توصيه شوراى امنيت- مىتوانند در حل اختلافها
به ديوان مراجعه كنند.
تركيب ديوان: ديوان بينالمللى دادگسترى، هيأتى مركب از
پانزده قاضى يا حقوقدان مستقل است كه نبايد داراى تابعيت مشابهى باشند. اين اعضا از
ميان اشخاصى انتخاب مىشوند كه در كشور خود از اعتبار معنوى قابل ملاحظهاى برخوردار
باشند و داراى مشاغل مهم قضايى و يا از حقوقدانان و متخصصان حقوق بينالملل باشند.
قضات ديوان براى مدت نُه سال انتخاب مىشوند و پس از سپرى شدن دوره، دوباره قابل انتخاب
مىباشند. از آنجا كه تغيير قضات ديوان بطور كامل در پايان هر نه سال امكان دارد، به
دوام و استمرار آن لطمه بزند، از اين رو، هر سه سال يك بار، به قيد قرعه، 13 قضات طبق
ماده سيزده اساسنامه ديوان تغيير مىكنند.
صلاحيت ديوان: صلاحيت ديوان شامل رسيدگى به كليه دعواهايى
است كه طرفين واجد شرايط به آن رجوع مىكنند. كشورها، افراد و سازمانهاى بينالمللى
مىتوانند براى حل اختلاف به ديوان مراجعه كنند. منشور ملل متحد تصريح كرده است كه
اعضاى سازمان مىتوانند به ديوان مراجعه كنند ولى الزامى نيست؛ امّا در صورت مراجعه،
بايد حكم صادره را بپذيرند.
دبيرخانه
دبيرخانه، ركن ادارى و فنى سازمان ملل متحد مىباشد كه
در رأس آن دبير كل قرار دارد. دبير كل از طرف مجمع عمومى، بنا به توصيه شوراى امنيت،
براى مدّت پنج سال
نام کتاب : تاریخ و اصول روابط بین الملل نویسنده : جمالی، حسین جلد : 1 صفحه : 173