رو به نقصان است و در مقابل، تعداد مسيحيان را سه برابر مسلمانان قلمداد مى‌كنند. [1] علاوه برآن، اختلافات داخلى، كه خود از منافذ ديگر استعماراست، مسلمانان را بيش‌تر از هم پاشيده و مايه شكست سياسى، نظامى، علمى و فنّى آن‌ها گرديده است.

گوستاو لوبون مى‌نويسد:

«از روزى كه فتوحات كشورهاى اسلامى به پايان رسيد و جايى (تقريباً) نمانده بود كه فتح نشده باشد، از همان روز، مشغول جنگ داخلى شدند و همين جنگ داخلى هم سبب انقراض آن‌ها گرديد و در واقع، عرب قبل از آن كه از دشمن خارجى زيانى ببيند، به دست خود، موجبات سقوط و انقراض خويش را فراهم كرد.» [2]

او همچنين در مورد عوامل سقوط اندُلس مى‌نويسد:

«حكومت اعراب در اندلس، تقريباً هشتصد سال طول كشيده و در انقراض آن‌ها به قدرى كه جنگ‌هاى داخلى عامل مؤثّر بوده، حملات خارجى آن قدر مؤثّر نبود.» [3]

3- ترويج فساد

استعمار براى سست نمودن ايمان مذهبى مسلمانان، فساد را در قالب‌هاى گوناگون رواج داده و با انواع وسايل، اقشار جوان را سرگرم نموده و مهم‌تر آن‌كه برخى از سرگرمى‌هاى فسادانگيز را جزو فرهنگ آنان معرفى كرده، از اين راه نيروى مقتدر و مستعدّ جامعه را ناتوان ساخته و سلطه فرهنگى خود را استحكام بخشيده است. براى اين منظور هم از راه‌هاى گوناگونى وارد شده است؛ از قبيل: ترويج مشروبات الكلى، فيلم‌هاى مبتذل و بدآموز، مجالس رقص و ساز و آواز، قمار بازى، تأسيس مدارس و مراكز فرهنگى مختلط، تجمّل‌پرستى و تبليغ الگوهاى متنوّع لباس و كالاهاى زينتى،

1) - اسلام از ديدگاه ژول لابوم، ترجمه و اقتباس محمد رسول دريايى، ص 146، به نقل از مجلّۀ لايف و تاريخ جهان براى‌كودكان.

2) - تمدّن اسلام و عرب، گوستاو لوبون، ترجمه سيد هاشم حسينى، ص 164.

3) - همان، ص 337.