خلاصه‌

مالك اشتر نخعى از سرداران سپاه امام على (ع) و بازوى توانمند آن حضرت بود و در عصر خلفا در جنگهاى قادسيه و يرموك حضورى چشمگير در سرنوشت جنگ داشت. او از رهبران مبارزه با كجرويها و انحرافات عثمان و كارگزارانش بود و بدين سبب چند بار به اتفاق يارانش به تبعيد رفت و در آنجا عرصه را بر معاويه و طرفدارانش تنگ كرد. در محاصره و قتل عثمان او را رهبر انقلابيون قلمداد مى‌كردند.

مالك اولين بيعت كننده با امام على (ع) بود و پيشاپيش انقلابيون، مردم را با تبليغ به بيعت با آن حضرت در مسير امامت و ولايت قرار داد، در پيكارهاى جمل و صفين منصب فرماندهى داشت و مأموريتهاى ويژه‌اى مانند جنگ تن به تن با بزرگان شام را پذيرفت، مالك تمامى صفات يك انسان كامل را دارا بود و در اين ميان بارزترين ويژگى‌اش، شجاعت، دلاورى و جسارت در ميدانهاى پيكار است. او در همه حملات، پيوسته صف شكن بود و نامش لرزه بر اندام دشمنان مى‌افكند.

شخصيت اشتر در پيروى مطلق از امام على (ع) و رهبر شكل گرفته بود. او رهبر خود را مى‌شناخت و از جان و دل به حضرتش عشق مى‌ورزيد و پيشاپيش او شمشير مى‌زد. رهبر نيز او را نيك شناخته بود و وجودش را براى خويش همانند وجود خود براى رسول اللَّه (ص) مى‌دانست.

سرانجام زهر كين معاويه او را مسموم و به شهادت رساند و با رفتنش مصيبت بزرگى بر امام على (ع) وارد شد، بگونه‌اى كه شهادتش را بعد از رحلت پيامبر (ص) از بزرگترين مصيبتها دانست.

پرسش‌

1. اشتر و يارانش هنگام تبعيد در شام با معاويه چگونه برخورد كردند؟

2. مضمون نامه اشتر را به عايشه در دورى از جنگ بنويسيد.

3. مالك اشتر براى ترغيب يارانش به جنگ، چه سخنانى به آنها گفت؟

4. جنگ مالك اشتر را با بزرگان سپاه شام در صفين بطور مختصر بنويسيد.

5. امام على (ع) اندوه خود را در شهادت مالك چگونه ابراز كرد؟