درس پانزدهم

امر به معروف و نهى از منكر

«امر» به معناى فرمان دادن (1) و «معروف» در لغت به معناى شناخته شده و مشهور و نيز به معناى نيكى و كار نيك مى‌باشد. (2) معروف در اين جا، اسم براى هر كارى است كه (خوبى آن) به واسطه عقل يا شرع شناخته شده باشد. (3) مانند واجبات الهى همچون نماز، روزه، زكات، خمس، حج، جهاد و ... نيز وظايف اخلاقى مانند صداقت، عدالت، احسان، اعتدال، امانت دارى، انفاق، ايثار، تقوا، تواضع، زهد، عفت، عفو و گذشت، وفاى به عهدو ...

«نهى» يعنى بازداشتن، منع كردن (4) و «منكر» يعنى كار زشت، نامشروع، ناپسند، ناشايسته‌وبد. «5»

و در اينجا منظور از منكر هر كارى است كه شرع و عقلِ صحيح، به زشتى آن حكم مى‌كنند. «6»

-------------------

1- فرهنگ عمِید، واژة «امر».

2- همان، واژة «معروف».

3- المفردات فِی غرِیب القرآن، راغب اصفهانِی، ص 331.

4- فرهنگ فارسِی عمِید، واژة «نهِی».

5- همان، واژة «منکر».

6- المفردات فِی غرِیب القرآن، ص 505.