علاوه بر اقسام ياده شده، مهريه از نظر زمان پرداخت آن نيز به حالّ (نقد) و مُؤَجّل (مدّت‌دار) تقسيم مى‌شود. در اين صورت مى‌توان مهريه را حالّ، مؤجّل، بخشى را حالّ و بخشى را هم مؤجل قرار داد. در جاهايى كه مهريه، حالّ باشد زن حق مطالبه دارد، ولى در جاهايى كه مدّت دار باشد حق مطالبه ندارد تا زمان آن فرارسد. [1]

ضرورت پرداخت مهريه‌

قرار دادن مهريه‌هاى سنگين، مانند تعيين مهريه به اندازه سال تولد يا ازدواج، از موانع ازدواج جوانان در عصر حاضر است. خانواده هايى كه چنين مهريه‌هاى نامعقولى را بر عهده داماد مى‌گذارند، با گفتن جمله «مهر را كى داده و كى گرفته؟!» تلاش مى‌كنند مهريه را تشريفاتى نشان دهند؛ در حالى كه پرداخت مهريه زن، وظيفه مرد است و زن در صورتى كه مهريه‌اش، حالّ باشد، مى‌تواند بلافاصله پس از عقد، آن را مطالبه كند، حتى فقه و قانون مدنى ما اين اجازه را به زن داده‌اند كه پيش از دريافت آن تمكين نكند.

تشريع مهريه، براى زمان طلاق و جدايى زن و مرد از يكديگر نيست؛ اگر چه در آن هنگام، پرداخت مهر به زن، موجب آسايش نسبى او در اداره امور زندگى است، ولى اصل مهر براى دوران پيش از طلاق است و مهر بايد به نشانه صداقت و درستى علاقه مرد، به او تقديم شود. [2]

سيره معصومان 7 نيز بر اين بوده كه پس از ازدواج، مهريه زنان را مى‌پرداختند. امام حسين 7 مى‌فرمايد:

انَّا نَتَزَوَّجُ النِّساءَ فَنُعْطيهِنَّ مُهُورَهُنَّ فَيَشْتَرينَ بِها ما شِئْنَ لَيْسَ لَنا مِنْهُ شَىْ‌ءٌ. [3]

ما پس از ازدواج با زنان، مهريه آنان را به خودشان مى‌دهيم و آنان هر چه بخواهند با آن مى‌خرند و آنچه خريده‌اند [از آنِ خودشان است و] به ما تعلق ندارد.

امام صادق 7 مى‌فرمايد:

مَنْ امْهَرَ مَهْراً ثُمَّ لايَنوى قَضاءَهُ كانَ بِمَنْزِلَةِ السَّارِقِ. [4]

كسى كه مهرى قرار مى‌دهد، ولى قصد دادن آن را نداشته باشد به منزله سارق است.

[1] ر.ک: همان، مسئلة 11.

[2] ر.ک: ساِیت حوزه، مقالة بازشناسِی مهرِیه در قاموس عرف و شرع، سِید حسِین اسحاقِی.

[3] بحار الانوار، ج 76، ص 377.

[4] الکافِی، ج 5، ص 383.