بدهى خود با ولىّ امر خمس يا وكيل او، آن را به تدريج بر حسب استطاعت خودشان از جهت مقدار و زمان بپردازند. [1]

هـ. پيامدهاى خمس ندادن‌

1. ممنوعيت تصرف: مكلف تا خمس مال را ندهد نمى‌تواند در آن تصرف كند؛ يعنى غذايى كه در آن خمس باشد نمى‌تواند بخورد و با پولى كه خمس آن را نداده، نمى‌تواند چيزى بخرد. [2]

2. بطلان معامله در خمس مال: اگر با پول خمس نداده (بدون اجازه حاكم شرع) خريد و فروش كند، آن معامله باطل است. [3]

3. بطلان نماز: اگر با پولى كه خمس آن را نداده، خانه بخرد، نماز خواندن در آن خانه باطل است. [4]

2. زكات‌

زكات دو نوع است:

1. زكات فطره، كه هر سال يك مرتبه و در روز عيد فطر پرداخت مى‌شود و تنها بر كسانى واجب است كه قدرت مالى پرداخت آن را دارند.

2. زكات اموال، كه مانند خمس موارد معينى دارد.

احكام مربوط به زكات اموال را در محورهاى زير پى مى‌گيريم.

الف. موارد وجوب‌

زكات مال در سه مورد واجب است:

1. غلّات (گندم، جو، خرما، كشمش)؛

2. دام‌ها (شتر، گاو، گوسفند)؛

3. سكّه‌ها (طلا و نقره)؛ [5]

[1] همان، ص 194، س 924.

[2] توضِیح المسائل، مسئلة 1790.

[3] همان، مسئلة 1760.

[4] همان، مسئلة 873.

[5] همان، مسئلة 1853.