سؤال 1
- شخصى از مجتهدى تقليد مىكرده و اكنون بدون رجوع به خبره يا عدلين، با مشاهدات
خود احتمال مىدهد كه مجتهد ديگر اعلم است، مىتواند با همين احتمال رجوع كند؟
جواب - در
صورت اعلميت مجتهد دوم يا احتمال اعلميت، عدول واجب است على الاحوط.
سؤال 2
- اگر كسى در زمان طاغوت از مجتهدى به ظاهر مجتهد، بدون داشتن رساله، مقلد وى بوده
است، آيا مىتواند از او به مجتهد ديگر عدول كند يا خير؟
جواب - بايد
از مجتهدى كه تمام شرايط را واجد است، تقليد نمايد.
سؤال 3
-... شرايط عدول به چه صورت بايد باشد، آيا همين كه به اعلميت مرجع جديد پى بردم،
مىتوانم تقليدم را عوض كنم، يا اين كه بايد از مرجع قديمى خودم در رابطه با اين
موضوع سؤال نمايم؟
جواب - اگر
اعلم را تشخيص دادهايد، عدول به او لازم است على الاحوط و سؤال از مرجع قديمى
لازم نيست.
سؤال 4
- در چه شرايطى مقلد مىتواند از مجتهدى به مجتهد ديگر رجوع [عدول] كند؟
جواب - در
صورت احتمال يا احراز اعلميت مجتهد دوم، عدول لازم است على الاحوط و همچنين در
صورت سلب بعض شرايط تقليد، لازم است عدول.
سؤال 5
- بعضى در مورد عدول از بعضى مراجع، واهمه از باطل بودن اعمال گذشتۀ خود
دارند، نظريۀ حضرت عالى در اين مورد چيست؟
جواب - اعمال
گذشته، اگر مطابق واقع يا مطابق با فتواى كسى كه لازم بوده از او تقليد نمايند،
انجام گرفته، محكوم به صحت است. (استفتاءات، ج 1، ص 8 و
10-11)
رجوع
اگر مجتهد
اعلم در مسألهاى فتوا دهد، مقلد آن مجتهد، نمىتواند در آن مسأله به فتواى مجتهد
ديگر عمل كند. ولى اگر فتوا ندهد و بفرمايد احتياط آن است كه فلان طور عمل شود،
مقلد بايد يا به اين احتياط كه احتياط واجبش مىگويند عمل كند، يا بنابر