درس پانزدهم

مرگ اعضاى خانواده‌

نشانه‌هاى مرگ و وظايف انسان‌

بر كسى كه نشانه‌هاى مرگ را در خود مى‌بيند، لازم است كارهاى زير را انجام دهد:

1. ردّ امانت‌ها: بايد فوراً امانتهاى مردم را به صاحبش برگرداند.

2. پرداخت بدهيها: اگر به مردم بدهكار است و موقع دادن آن بدهى رسيده بايدبدهد، و اگر خودش نمى‌تواند بدهد، يا موقع دادن بدهى او نرسيده، بايد وصيت كند و بر وصيت شاهد بگيرد، ولى اگر بدهى او معلوم باشد و اطمينان دارد كه ورثه مى‌پردازند وصيت كردن لازم نيست. [1]

3. پرداخت حقوق واجب مالى: اگر خمس و زكات و مظالم بدهكار است بايد فوراً بدهد و اگر نمى‌تواند بدهد چنانچه از خودش مال دارد، يا احتمال مى‌دهد كسى آنها را ادا نمايد، بايد وصيت كند. [2]

4. مشخص كردن وضعيت نماز و روزه قضا: اگر نماز و روزه قضا دارد، بايد وصيت كند كه از مال خودش براى آنها اجير بگيرند، بلكه اگر مال نداشته باشد، ولى احتمال‌بدهد كسى بدون آن كه چيزى بگيرد آنها را انجام مى‌دهد، بازهم واجب است، وصيت نمايد. [3]

5. وصيت به حج: اگر حج بر او واجب شده باشد بايد وصيت كند كه انجام دهند. هزينه اين حج از اصل مال او خواهد بود. [4]

[1] توضِیح المسائل، مسأله 2700.

[2] همان، مسأله 2701.

[3] همان، مسأله 2702.

[4] همان، مسائل 2701 و 2719.