از عموميت اين‌گونه آيات مى‌توان دريافت كه هرگاه دشمنان اسلام، سرزمينى از سرزمين‌هاى اسلامى را مورد هجوم قرار دهند و يا مسلمانان را دچار حمله و قتل و غارت كنند، بايد با آن‌ها پيكار كرد.

دفاع از كيان اسلام به اندازه‌اى اهميت دارد كه بعضى از فقيهان نامدار همانند شيخ جعفر كاشف‌الغطا فتوا داده‌اند كه فرمانده مى‌تواند نيروهاى مورد نياز- مسلمان يا غير مسلمان- را براى شركت در نبرد ملزم كند! همچنين مى‌تواند در صورت لزوم به نيروهاى حاضر در صحنه اجازه مرخصى ندهد، مگر آن‌كه نيروى رزمى به مقدار نياز در جبهه وجود داشته باشد. [1]

مرحوم ميرزاى قمى نيز اجبار افراد متخلف را- كه دفاع بر آنان واجب است- از باب امر به معروف، جايز بلكه واجب شمرده، در پاسخ اين پرسش كه:

در صورتى كه اين مجاهده [با روسيه‌] و مدافعه، لازم و واجب گرديد شرعاً، آيا كسانى كه در اين امر تهاون و تخاذل نموده، ترك واجب مى‌نمايند، از باب امر به معروف، اجبار به امتثال مى‌توان نمود يا نه؟ و آيا كسانى كه تهاون و خوددارى مى‌نمايند، عاصى و معاقب اخروى هستند يا نه؟

مى‌فرمايد:

بلى، اين هم از اعظم انواع معروف است و ترك آن از اعظم انواع منكر، و جايز است (بلكه واجب است مؤكداً) بر كسى كه جامع شرايط امر به معروف و نهى از منكر باشد، عمل به آن. [2]

وجوب دفاع از كيان اسلام‌

اگر دشمن، اساس اسلام و اجتماع مسلمانان را تهديد كند و كشور اسلامى را مورد هجوم قرار دهد، بر مسلمانان واجب است، به هر وسيله‌اى كه مى‌توانند با بذل جان و مال و مانند آن دفاع نمايند. [3]

[1] ر.ک: کشف الغطا، شِیخ جعفر کاشف الغطا، ص 407.

[2] جامع الشتات، مِیرزاِی قمِی، ج 1، ص 383.

[3] تحرِیر الوسِیله، امام خمِینِی قدس سره، ج 1، ص 445.