نباشد، تصرفات او در آن، حكم غصب را دارد. [1]

سؤال 2- اگر مكان نمازگزار پاك نباشد ولى محل سجده پاك باشد، آيا نماز صحيح است؟

جواب- اگر نجاست مكان نمازگزار به لباس يا بدن وى سرايت نكند و محل سجده هم پاك باشد، نماز در آن محل اشكال ندارد. [2]

سؤال 3- آيا نماز كسى كه در زمين غصبى روى سجاده يا چوب و مانند آن نماز خوانده، صحيح است يا باطل؟

جواب- نماز در زمين غصبى باطل است، هر چند روى جا نماز و تخت باشد. [3]

5- اذان و اقامه‌

براى مرد و زن مستحب است پيش از نمازهاى يوميّه، اذان و اقامه بگويند. اذان هيجده جمله است: اللَّهُ اكْبَرُ چهار مرتبه، اشْهَدُ انْ لا الهَ الَّا اللَّهُ، اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ، حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ، حَىَّ عَلَى الْفَلاحِ، حَىَّ عَلى‌ خَيْرِ الْعَمَلِ، اللَّهُ اكْبَرُ، لا الهَ الَّا اللَّهُ هر يك دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است؛ يعنى دو مربته اللَّهُ اكْبَرُ از اول اذان و يك مرتبه لا الهَ الَّا اللَّهُ از آخر آن كم مى‌شود و بعد از گفتن حَىَّ عَلى‌ خَيْرِ الْعَمَلِ بايد دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.

اشْهَدُ انَّ عَلِيّاً وَلِىُّ اللَّهِ جزو اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعد از اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ به قصد قربت گفته شود. (م 916 و 918- 919)

مستحب است نمازگزار بين اذان و اقامه يك قدم بردارد، يا قدرى بنشيند، يا سجده كند، يا ذكر بگويد، يا دعا بخواند. (م 940)

سؤال- آيا پخش آيات قرآنى قبل از اذان صبح و دعا بعد از آن ... به وسيله بلندگوى مسجد ... جايز است؟ با توجه به اين كه اين برنامه گاهى بيشتر از نيم ساعت طول مى‌كشد.

جواب- پخش اذان به نحو متعارف براى اعلام داخل شدن وقت نماز صبح به وسيله بلندگو اشكال ندارد، ولى پخش آيات قرآنى و دعا و غير آن از بلندگوى مسجد اگر موجب اذيت همسايگان شود، توجيه شرعى ندارد و بلكه داراى اشكال است. [4]

1- رساله اجوبة الاستفتائات، ص 76.

2- همان.

3- همان، ص 77 ـ 78.

4- همان، ص 92.