لَيْسَ شَىْ‌ءٌ اثْقَلَ عَلَى الشَّيْطانِ مِنَ الصَّدَقَةِ عَلَى الْمُؤْمِنِ، وَ هِىَ تَقَعُ فِى يَدِ الرّبّ تَبارَكَ وَ تَعالى‌ قَبلَ أَن تَقَعَ فِى يَدِ الْعَبْدِ. [1]

براى شيطان امرى سنگين‌تر از صدقه دادن به مؤمن نيست، صدقه قبل از آنكه در دست بنده (صدقه گيرنده) قرار گيرد به دست خدا مى‌رسد.

اگر چه صدقه در فقه شامل زكات فطره و زكات مال كه پرداخت آنها واجب است نيز مى‌باشد، اما در اين بخش احكام صدقه مستحبى ذكر مى‌شود.

احكام صدقه دادن‌

1- آنچه در صدقه دادن معتبر است قصد تقرّب مى‌باشد. و بعد از آنكه فرد، مالى را به عنوان صدقه داد ديگر حق بازپس‌گيرى آنرا ندارد. [2]

2- فرد صدقه دهنده بايد عاقل و بالغ باشد، و نيز جزء افراد محجور و يا سفيه نباشد.

صدقه دادن از سوى بچه و كودك تا قبل از ده سالگى صحيح نيست. [3]

3- در صدقه‌هاى مستحبى لازم نيست فردى كه به او صدقه داده مى‌شود فقير باشد و نيز شيعه بودن و مسلمان بودن در وى شرط نمى‌باشد. البته صدقه داد بر فرد ناصبى و كافر حربى حتى اگر از خويشاوندان انسان باشد جايز نيست. [4]

4- صدقه مستحبى را مى‌شود به سيد داد اما صدقه واجب مثل زكات و فطره را نمى‌شود به سيّد داد مگر اين كه پرداخت كننده نيز سيّد باشد. [5]

5- آنچه را كه انسان به فرد فقير به عنوان صدقه داده است اگر بخواهد مى‌تواند با خريدن از وى يا راهى ديگر آنرا به ملكيت خود در آورد وليكن اين عمل كراهت شديد دارد. البته اگر از راه وراثت، مال به صدقه دهنده برگردد اشكال ندارد. [6]

1. کافِی، ج 4، ص 3.

2. تحرِیر الوسِیله، ج 2، ص 90، م 1 و 2.

3. همان، ص 91، م 4.

4. همان، م 5.

5. همان، م 3.

6. همان، م 8.