به بازخواست و مجازات جانى در برابر جنايتهايى چون
قتل، قطع عضو و ضرب و جرح، قصاص گويند. [1]
اهميت قصاص
اسلام، قصاص را تشريع كرده تا عدالت برپا گردد و از
تجاوز و هرج و مرج و كشت و كشتار جلوگيرى به عمل آيد. اجراى قصاص (اسلامى) امنيت جامعه
را تضمين مىكند و مايه حيات و بقاى آن مىشود و ريشه خونريزى و تباهى را- چنان كه
در جاهليت و در ساير ملتها نمونه هاى اسف انگيزى داشته است- خشك و نابود مىسازد؛
در عين حال، در پرتو اجراى قصاص جلوى تعدّى و ستم به افراد جامعه گرفته مىشود و
احساسات جريحه يافته جامعه، التيام پيدا مىكند.
اسلام به جنبه خصوصى اين حكم، عنايت بيشترى دارد،
بدين جهت كيفر قصاص را به عنوان «حقّ الناس» تشريع كرده و آن را به اولياى مقتول
يا شخص جنايت ديده (درمورد جراحات عمومى) عطا كرده، تا تسلّىبخش آلام روحى و
مصايب آنان گردد.
قرآن كريم درباره اهمّيّت قصاص مىفرمايد:
(وَلَكُمْ فِى
الْقِصاصِ حيوةٌ يا اولِى الْالْبابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ)[2]
اى خردمندان! حكم قصاص براى حفظ حيات شماست تا شايد
پرهيزگار شويد.
[1] - مجمع البحرين، شيخ فخرالدين طريحى، ج
4، ص 180، مكتبة المرتضويه