اولين چيزى كه خداوند در روز قيامت درباره‌اش حكم مى‌كند (مسأله) خونها (ى مردم) است.

موجب قصاص قتل نفس‌

موجب قصاص‌نفس، از بين‌بردن جان انسان بى‌گناه از روى عمد است (طبق شرايطى كه خواهد آمد). [1] قصاص نفس درموردى ثابت مى‌شود كه شخص، انسان بى‌گناهى را (نه از روى قصاص و نه در مقام دفاع) بطور عمد بكشد.

«قتل عمد» آن است كه انسان كارى را به قصد كشتن انجام دهد، اگرچه وسيله اى را كه به كار مى‌برد، بندرت سبب قتل مى‌شود، يا كارى را كه انجام مى‌دهد غالباً كشنده باشد، اگرچه قصد كشتن نداشته باشد تفصيل اقسام سه گانه قتل در «ديات» خواهد آمد. [2]

قتل عمد گاهى بطور مستقيم (مباشرى) است، مانند بريدن سر كسى و خفه كردن او بادست، زدن و كشتن كسى با كارد و شمشير و ... و گاهى نيز غير مستقيم (سببى) است، مانند اينكه كسى را زير آب فرو برد و از بيرون آمدنش جلوگيرى كند تا بميرد، يا طناب به گردن كسى پيچيده و از آن برندارد، تا منجر به مرگش شود و ... كه در هر دو صورت موجب قصاص مى‌شود. [3]

اجبار در قتل‌

اجبار در قتل، يا دستور به كشتن ديگرى مجوّز قتل نيست. بنابراين، هرگاه اجبار كننده به زور و تهديد شخص عاقل و بالغى را وادار به كشتن ديگرى كند، يا دستور به كشتنش بدهد، قاتل قصاص مى‌شود و اجبار كننده و دستور دهنده به حبس ابد محكوم مى‌گردد. [4]

شركت در قتل‌

الف- شركت در قتل در موارد زير تحقق پيدا مى‌كند:

[1] - تحرير الوسيله، ج 2، ص 508، مسألۀ 1

[2] - همان

[3] - همان، ص 509، مسألۀ 2-3

[4] - همان، ص 514، مسألۀ 34