كيفيت اجراى قصاص عضو و جراحت‌

قصاص بايد با آهن تيز و غير مسمومى كه براى قصاص مناسب است، باشد و عذاب جسمانى بيشتراز آنچه كه او را عذاب داده، جايز نيست. پس اگر چشم او را با وسيله‌اى درآورده كه در كندن و بيرون آوردن آن آسان بوده، درآوردن آن با وسيله اى كه عقوبت آن بيشتر است، جايز نمى‌باشد. [1]

اينك به نمونه هايى از قصاص در اعضا اشاره مى‌كنيم:

1- قصاص گوش:

گوش راست به راست و گوش چپ به چپ قصاص مى‌شود. [2] چنانچه گوش كسى را قطع كنند و اين باعث از بين رفتن شنوايى وى شود، دو جنايت محسوب مى‌شود. [3]

2- قصاص چشم:

قصاص در چشم ثابت‌است و با مساوى بودن محل، قصاص‌مى‌شود، پس چشم راست در مقابل چشم‌چپ و همچنين برعكس درآورده نمى‌شود. [4] اگر كسى بدون آسيب به حدقه چشم، بينايى چشم كسى را از بين ببرد، فقط بينايى چشم جنايتكار قصاص مى‌شود و چنانچه از بين بردن بينايى چشم ممكن نباشد، مگر به واقع ساختن جنايت ديگرى مانند درآوردن چشم و مثل آن قصاص ساقط مى‌شود و ديه براوست. [5]

3- قصاص بينى:

در بينى قصاص است؛ و بينى شامّه‌دار به بينى‌اى كه آن را ندارد، قصاص مى‌شود. [6] اگر قسمتى از بينى را قطع كند، آنچه كه قطع شده نسبت به اصل آن اندازه گيرى مى‌شود و به حساب آن از شخص جانى قصاص مى‌شود. [7]

4- قصاص زبان و لب

لب در مقابل لب در صورت برابر بودن محل، قصاص مى‌شود؛ پس لب بالا به بالا و لب پايين به پايين، قصاص مى‌شود[8] قصاص در زبان و

[1] - تحرير الوسيله، ج 2، ص 542، مسألۀ 14

[2] - همان، ص 544، مسألۀ 18

[3] - همان، ص 545، مسألۀ 20

[4] - همان، مسألۀ 21

[5] - همان، مسألۀ 24

[6] - همان، ص 546، مسألۀ 28

[7] - همان، مسألۀ 29

[8] - همان، مسألۀ 30