درس سيزدهم: احكام معاشرت‌

منظور از احكام معاشرت، مسائلى است كه در مصاحبت و نشست و برخاست با ديگران مورد نياز قرار مى‌گيرد.

اولياى گرامى اسلام دستورهاى ارزنده‌اى درباره چگونگى معاشرت با مردم به پيروان خود آموخته‌اند. به‌عنوان نمونه امام صادق 7 درباره اندازه واجب در معاشرت با مردم مى‌فرمايد:

«عَلَيْكُمْ بِالصَّلاةِ فِى الْمَساجِدِ وَ حُسْنِ الْجِوارِ لِلنَّاسِ وَ اقامَةِ الشَّهادَةِ وَ حُضُورِ الْجَنائِزِ انَّهُ لابُدَّ لَكُمْ مِنَ النَّاسِ انَّ احَداً لا يَسْتَغْنى‌ عَنِ النَّاسِ حَياتَهُ وَالنَّاسُ لابُدَّ لِبَعْضِهِمْ مِنْ بَعْضٍ» [1]

بر شما باد به نماز در مسجدها، و نيكى به همسايگان، و اداى شهادت و حاضر شدن در تشييع جنازه‌ها؛ زيرا شما از زيستن با مردم ناگزيريد و كسى نيست كه در طول حياتش از مردم بى‌نياز باشد و مردم ناچار بايد با همديگر زندگى كنند.

در روايتى ديگر، معصومين را به‌عنوان الگوهاى نيكوى معاشرتى معرفى كرده، مى‌فرمايد:

به پيشوايان خود كه مقتداى شمايند بنگريد؛ هر طور آنها رفتار كنند شما نيز همان طور رفتار كنيد، به خدا سوگند! آنها بيماران را عيادت مى‌كنند، بر سر جنازه‌هاى مردم حاضر مى‌شوند، به سود و زيان آنان گواهى مى‌دهند و امانت‌هاى آنها را به آنان برمى‌گردانند. [2]

اينك با توجه به مقدمه ياد شده در اين درس به بيان برخى از احكام معاشرت مى‌پردازيم.

[1] . اصول كافى، ج 2، ص 464

[2] . همان