است و در خانه جز گربه کسی با من نیست.

کتاب میزان الحکمه از آثار اوست. این کتاب به وسیله «گاینگوف»، سرکنسول روسیه، در تبریز کشف شد و همو هم به نشر آن پرداخت. دانشمندان مغرب زمین با علاقه خاصی به ترجمه و تفسیر آن پرداختند. خازن در آن کتاب قبل از توریچلی (1608 ـ 1647م) به وزن هوا و غلظت فشاری که تولید می کند، پرداخته است و نیز در این کتاب، درباره مسئله غلظت بزرگ آب هنگامی که نزدیک مرکز زمین است، بحث کرده است، پیش از آنکه راجربیکن (1214 ـ 1294م) با این مسئله آشنا شده باشد و بر آن اقامه برهان و استدلال کند. زیج سنجری او، از منابعی است که نلینو (نالینو) در تألیف کتاب علم الفلک عندالعرب از آن استفاده کرده است. 5

سلامی

محمدبن ناصر بن محمدبن علی بغدادی معروف به سلامی (منسوب به مدینه السلام، یعنی بغداد). وی ایرانی الاصل بود. در روزگار خودش محدث بغداد به شمار می رفت و از ادبیات بهره فراوان داشت. خطش در نهایت استواری و خوبی بود. پیشوایان حدیث از او روایت کرده اند و دانشمندان معاصرش از او دانش فرا گرفتند. ازجمله حافظ ابوالفرج ابن جوزی. سلامی در 83 سالگی در بغداد درگذشت. 6

شهرزوری (ابوالمکرم)

ابوالمکرم، مبارک بن حسن بغدادی استاد قاریان قرآن در زمان خودش بود. گروه بسیاری نزد او شاگردی کردند و اسناد عالی در قرائت به او منتهی می شود. کتاب المصباح الزاهر فی القراءات العشرالبواهر از آثار اوست. 7

پی نوشت ها:

[1] یکشنبه اول محرم 550ق / 6 مارس 1155م؛ یکشنبه 7 ذی القعده 550ق / اول ژانویه 1156م.

[2] طبقات الاطباء، ص635؛ اعلام النبلاء، ج4، ص247.

[3] الاحاطه، ج2، ص381؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج5، ص251.

[4] المغرب، ج2، ص35؛ نفح الطیب، ج4، ص391؛ ج5، ص259؛ تاریخ الادب فی الاندلس، ص272؛ فروخ، تاریخ الادب العربی، ج5، ص313؛ الاعلام، ج4، ص187.

[5] تاریخ حکماء الاسلام، ص161؛ نلینو، علم الفلک، ص179؛ فروخ، تایخ العلوم عندالعرب، ص223؛ آرنولد، تراث الاسلام، ص490؛ طوقان، تایخ العلوم عندالعرب، ص211؛ الاعلام، ج4، ص77؛ دایرة المعارف الاسلامیه، ج2، ص82.

[6] وفیات الاعیان، ج4، ص294؛ العبر، ج4، ص140؛ شذرات الذهب، ج4، ص155؛ النجوم الزاهره، ج5، ص320؛ الاعلام، ج7، ص343.

[7] العبر، ج4، ص141؛ معجم الادباء، ج6، ص227؛ کشف الظنون، ص1706؛ الاعلام، ج6، ص149.

رویدادهای تاریخ اسلام از 551 ـ 560ق

551 ق / 1156 ـ 1157م1

رویدادها

مصر: طلایع بن رزیک، وزیر فائز فاطمی، شاوربن مجیر سعدی را بر حکومت صعید می گمارد.

دولت سلاجقه روم: درگذشت مسعود اول، پسر قلیچ ارسلان اول، پسر سلیمان بن قتلمش و جانشینی فرزندش عزالدین قلیچ ارسلان دوم.

دولت خوارزم: درگذشت اتسز پسر محمد پسر انوشتکین و جانشینی پسرش ایل ارسلان شاه و او لقب خوارزمشاه را برای خود برگزید.

دولت موحدون: عبدالمؤمن بن علی، امیر موحدون، پسرش محمد را به ولایتعهدی خود می گمارد و فرزندانش را به عنوان حاکمان مغرب دور و مغرب میانی (الجزایر) منصوب می کند.

درگذشتگان

ابن خیره (ابوولید)؛

ابن قادوس دمیاطی؛

ابوالبیان حورانی؛

ابوالحسن غزنوی؛

پطرس محترم (عالی قدر)؛

حصکفی؛

خوارزمشاه اتسز؛

فضل اللّه راوندی؛

وأواء حلبی.

ابن خیره (ابوالولید)

محمدبن عبداللّه بن محمدبن خیره قرطبی مالکی معروف به ابن خیره. وی فقه را از قاضی ابوالولیدبن رشد و حدیث را از حافظان قرطبه و ادبیات را از ابن سراج (متوفای 549ق) فراگرفت. هنگام آشوب و شورش قرطبه به مصر رفت و مدتی در آنجا اقامت گزید. وی به یمن و سپس به هند رفت و دوباره به یمن بازگشت. ابن خیره در علوم گوناگونی دست داشت. دانشی گسترده و فرهنگی بی کران داشت و او از فقهای بزرگ مالکی بود و در 72 سالگی در زبید درگذشت. 2

ابن قادوس دمیاطی

ابوالفتح، محمودبن اسماعیل بن حمید فهری دمیاطی معروف به