از وی نام برده است، می توان او را متعلق به قرن ششم یا پیش از آن دانست. 2

پی نوشت ها

[1] ـ کشف الظنون 2 / 2054. 2 ـ کشف الظنون 1 / 699.

محمود هیئتی

احمد ـ رازی

احمد ـ رازی (پیش از 377ه )

ابوغالب احمد بن سلیم رازی.

اطلاعات ما از وی محدود است. الندیم به این نکته اکتفا کرده که ابوغالب رازی کتاب الانواء داشته است. 1 گرچه احتمال دارد وی ابوغالب زراری احمد بن محمد بن محمد بن سلیمان ( م368 ) باشد؛ ولی برای زراری چنین کتابی ذکر نکرده اند. در عین حال می دانیم. الانواء عنوانی است که به 28 ستاره مشخص داده بودند2 و از اینجا روشن می شود وی در هیأت و نجوم دستی داشته و در این زمینه کتاب خود را تألیف کرده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 97. 2 ـ معانی الاخبار 326؛ غریب الحدیث ( ابن سلام ) 1 / 320.

دیگر منابع: لغتنامه دهخدا 1 / 604.

محمد غفوری

احمد ـ طایقانی

احمد ـ طایقانی (پیش از 588ه )

احمد بن محمد بن حمزه طایقانی.

احمد منسوب به طایقان شهری بین مرو و بلخ در خراسان می باشد. 1 اول بار ابن شهرآشوب در کتاب خویش از او یاد کرده و اثری نیز از وی ذکر می کند و دیگران به تبع او طایقانی را در کتب رجالی خود ذکر کرده اند. سال مرگ او معلوم نیست؛ اما از آنجا که ابن شهرآشوب ( م 588 ) برای اول بار از او نام برده می توان گفت وفات او احتمالاً در قرن ششم یا قبل آن بوده است. روضة المتهجد و نزهة المتعبد اثر اوست. 2

پی نوشت ها

[1] ـ تنقیح المقال 1 / 82. 2 ـ معالم العلماء 25.

دیگر منابع: معجم رجال الحدیث 2 / 260؛ اعیان الشیعه 3 / 104؛ أمل الآمل 2 / 25؛ ریاض العلماء 1 / 61؛ مرآت الکتب 314.

احسان آذر کمندللّه

احمد ـ عبرتایی (پیش از 377ه )

ابوالحسن احمد بن ابراهیم بن داود عَبَرتایی.

الندیم به نقل از ابن حاجب نعمان، وی را از شاعران نویسنده آورده که پنجاه ورقه شعر داشته است. 1 با این نام و نشان در هیچ منبع دیگری اثری از او نیست؛ ولی به عبرتا روستایی بزرگ از نواحی نهروان بین واسط و بغداد منسوب است. 2 گرچه به نظر می رسد وی همان ابوعبداللّه احمد بن ابراهیم بن اسماعیل بن داود بن حمدون کاتب که ادیب، لغوی و از خواص امام حسن عسکری علیه السلامبوده3 باشد، تفاوت کنیه ها از یک سو و از سوی دیگر عدم ذکر لقب عبرتایی برای ابن حمدون مانع از آن می شود که این دو را یکی بدانیم.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 191. 2 ـ معجم البلدان 4 / 77. 3 ـ رجال نجاشی 1 / 237.

محمد غفوری

احمد ـ فارابی

احمد ـ فارابی (زنده قبل از 570 ه )

احمد بن یوسف فارابی.

کحاله به نقل از بروکلمان، فارابی را از دانشمندان اسلامی در فن قرائت آورده که قبل از سال 570ه می زیسته و کتاب زَلاّت القارئ را تألیف او دانسته است. 1

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 2 / 213.

پژوهشکده

احمد ـ کاتب

احمد ـ کاتب (پیش از 351ه )

احمد بن ابی عثمان کاتب.

آنچه از وی می دانیم آن است که وی از شاعران سده های نخست هجری بوده و پیش از سال 351ه می زیسته است. الندیم در دو جا از کتاب خود از او نام برده است: در جایی او را از شاعران آل ابی امیه شناسانده و می گوید کاتب بود و پنجاه ورقه شعر دارد و در جای دیگر در شمار شاعران کاتبی که نام شان در کتاب ابن حاجب نعمان ( م351ق ) آمده است، یاد می کند و می گوید سی ورقه شعر داشته است. 1 صفدی نیز به نقل از مرزبانی، احمد بن ابی عثمان را از مردمان بغداد و شاعری غزل سرا، فصیح و خوش صحبت معرفی کرده و ابیاتی از سروده های او را آورده است. 2