responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 292

خويش دورى مى‌كنند.

شاعر هم مى‌گويد: «مرگشان را بعض مردم را در مى‌يابد نه خويشتن را» خليل مى‌گويد: رأيت غربانا تَبْتَعِضُ‌ يعنى كلاغهايى را ديدم كه يكديگر را در مى‌يافتند و بهم مى‌رسيدند.

لفظ- بعوض‌- براى مگس از كلمه بعض كه به معنى جزء كوچك از چيزى است گرفته شده و بخاطر كوچكى جسمش نسبت به ساير حيوانات كه جزء بسيار كوچكى از آنها است آنرا بَعُوضَة و بعوض، گويند.

بعل‌

: البَعْل‌ يعنى شوهر و در آيه زير گويد: (وَ هذا بَعْلِي شَيْخاً- 72/ هود) جمعش بعولة مثل فحل و فحولة و در آيه (وَ بُعُولَتُهُنَ‌ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَ‌- 228/ بقره).

هر گاه معنى چيرگى از اين واژه تصوّر شود آنرا در معنى سرپرست و قيام كننده بر حفظ و حمايت زن قرار مى‌دهد و عبارت (فجعل سائسها و القائم عليها) (يعنى اداره كننده و بر پا دارنده كانون خانواده) چنانكه خداى تعالى فرمايد:

(الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ[1]- 134/ نساء).

و به هر كسى كه خواستار بزرگى بر ديگرى باشد و نيز معبودهاى خود را كه بوسيله آنها مى‌خواستند بخداوند تقرّب جويند و اعتقادشان در باره آنها چنين بود- بعل- مى‌گويند و اين معنى از اين آيه است (أَ تَدْعُونَ‌ بَعْلًا وَ تَذَرُونَ أَحْسَنَ الْخالِقِينَ‌- 125/ صافات).

(آيا به عوض خداوند كه بهترين خالق است- بعل- را مى‌خوانيد و مى‌پرستيد)


[1] قائم و قوّام: يعنى كسيكه حالت محافظت و اصلاح و همراهى نسبت به بر پاداشتن اساس خانواده دارد، ابن منظور مى‌گويد كسى مشمول اين آيه است كه پيوسته بر ملازمت و محافظت و اصلاح قيام كند و قيام بمعنى آگاهى، و پايدارى است« و قد يجي‌ء القيام بمعنى المحافظه و الاصلاح و قائما اى ملازما محافظا و يجي‌ء القيام بمعنى الوقوف و الثّبات» آيات 8/ مائده و 135/ نساء نيز مكمّل و مؤيّد اين موضوع مهمّ اجتماعى است كه مى‌فرمايد( يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ‌- 135/ نساء) و( يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى‌ أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى‌- 8/ مائده) كه مسئوليّت و اداره ملازمت و يا در كوتاه سخن مودّت، و رحمتى كه خداوند بر اساس آن همسر را سمت همسرى داده است بر پا دارند، همراهى و همسرى واقعى با مراعات اصل مشورت و سياست خانوادگى است.

نام کتاب : ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن نویسنده : راغب اصفهانى، حسين بن محمد    جلد : 1  صفحه : 292
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست