درس بيست و دوم:

خط مشى سياسى امام كاظم (ع) [2]

در درسهاى پيشين با ابعاد و محورهايى از خط مشى سياسى امام كاظم (ع) آشنا شديم؛ پاسدارى از ميراث گران‌سنگ امامت، رهبرى و حمايت شيعيان، تقيّه و نفوذ در تشكيلات دستگاه خلافت. در اين درس به محور ديگرى از خط مشى سياسى آن گرامى مى‌پردازيم؛ محورى كه در زندگى سياسى و مبارزاتى رهبران الهى از پيامبران گرفته تا جانشينان آنان همواره به عنوان يك اصل اساسى مبارزاتى مطرح و مدّ نظر بوده و هيچ‌گاه مورد غفلت و بى‌توجهى آنان قرار نگرفته است و آن عبارت است از اتّخاذ موضع منفى در برابر طاغوت زمان خود و كناره‌گيرى از تشكيلات ظلم و ستم و ضدّ خدايى آنان. آواى ربّانى: «كُونا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً» اميرمؤمنان (ع) در واپسين لحظات زندگى‌اش [1] در گوش جان همه فرزندان آن بزرگوار از جمله موسى‌بن جعفر (ع) طنين افكند و آنان را نه به عنوان خصم، كه سرسخت‌ترين خصم و مقاوم‌ترين و سازش‌ناپذيرترين عنصر در برابر ستم و ستمگران جامعه خويش قلمداد كرد.

ما در اين درس نخست به مبارزات و موضعگيريهاى منفى پيشواى هفتم (ع) در برابر طاغوتهاى عصر خود اشاره مى كنيم سپس رهنمودهاى آن گرامى به يارانش را در اين زمينه يادآور مى‌شويم.

1- موضع منفى امام (ع) در برابر خلفا

پيش از اين به مواضع منفى امام كاظم در برابر خلفا در خصوص مسأله امامت اشاره‌

[1] - از وصاياى اميرمؤمنان به فرزندانش امام حسن و امام حسين عليهماالسّلام، نهج البلاغه، صبحى صالحى، بخش نامه‌ها، رديف 47، ص 421.