آن چنان تحت تأثير رفتار و سخنان امام هادى عليه السلام قرار گرفت و شيفته آن حضرت شد كه در محضر او به خاك افتاد و بر پاى مركبش بوسه زد. سخن گفتن حضرت با او به زبان تركى و بردن نام خاصّ او كه در كودكى بدان خوانده مى‌شد نقش مهمّى در اين گرايش و كرنش داشت.

خلاصه‌

امام هادى عليه السلام با آنكه از محبوبيّت و پايگاه مردمى برخوردار بود، مخالفت علنى با دستگاه خلافت را مصلحت نديده، همان سياست مبارزه منفى پدر و جدّ بزرگوارش را دنبال كرد.

مخالفت امام عليه السلام با درخواست متوكّل- با توجّه به مضمون نامه‌اى كه پيش از اين براى او نوشته بود- به معناى تأييد اتّهامى بود كه والى مدينه به آن بزرگوار نسبت داده بود.

علاوه بر اين، شرايط مخالفت و موضعگيرى حادّ عليه خليه از جمله در اختيار داشتن نيروى انسانى مؤمن و وفادار به آرمانهاى امامت- در حدّى كه براى رويارويى با جنايتكارى مثل متوكّل و اداره حكومت پس از آن، بتوان به آن اعتماد كرد- براى پيشواى دهم عليه السلام فراهم نبود و چنانچه با شرايط موجود عليه طاغوت زمان قيام مى‌كرد، نه تنها به اهداف موردنظر نمى‌رسيد كه چه بسا خود و يارانش از بين مى‌رفتند، يا حدّاقل جبهه حق به امامت آن گرامى ناتوان شده از هم فرو مى‌پاشيد. با اين حال، امام عليه السلام ناخشنودى خود را از سفر به «سامرّا» و اجبارى بودن آن را به بعضى از افراد گوشزد كرد.

نسبت به فعّاليّتهاى امام هادى عليه السلام در مدينه، گرچه متون تاريخى بطور مشخّص متعرّض نشده‌اند، ولى از شواهد و قراين تاريخى و گفتگوهاى آن حضرت با افراد از قبيل: ارتباط مداوم دانش پژوهان با آن حضرت، گزارش والى مدينه از فعّاليّتهاى امام عليه السلام به متوكّل، اقدام سريع نسبت به احضار آن گرامى به سامرّا، اظهارات «يزداد» پزشك دربارى، آگاه ساختن افراد از بعضى جريانات سياسى، ديدار امام عليه السلام با بعضى از چهره‌هاى برجسته نظامى حكومت عباسى و ... مى‌توان به ابعاد و گستره فعّاليّتهاى آن حضرت پى برد.