نهج البلاغه - نهج البلاغه - کتابخانه مدرسه فقاهت

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست

نام کتاب : نهج البلاغه نویسنده : نهج البلاغه جلد : 1 صفحه : 233

{{تورفتگی:a:'''{{ وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ }}'''}}

{{تورفتگی:a:'''{{ از خطبه های‌ آن حضرت است }}'''}}

<hr class="aye-hr">
{{نهج: }}

باز هم در ستایش الهی‌ و سفارش به تقوا

<hr class="aye-hr">
{{نهج: الْحَمْدُ لِلّهِ الْفاشى فِى الْخَلْقِ حَمْدُهُ، وَالْغالِبِ جُنْدُهُ، }}

حمد خدای‌ را که حمدش در میان آفریدگان آشکار است، و لشگرش غالب،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَالْمُتَعالى جَدُّهُ، اَحْمَدُهُ عَلى نِعَمِهِ التُّؤامِ، وَ آلائِهِ الْعِظامِ. }}

و بزرگیش والاست. او را بر نعمتهای‌ پیوسته و بخششهای‌ بزرگش سپاس می‌ گزارم.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: الَّذى عَظُمَ حِلْمُهُ فَعَفا، وَ عَدَلَ فى كُلِّ ما قَضى، }}

خداوندی‌ که بردباری‌ حضرتش عظیم است پس عفو فرمود، و در آنچه حکم کرد عدالت نمود،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ عَلِمَ ما يَمْضى وَ ما مَضى. مُبْتَدِعِ الْخَلائِقِ بِعِلْمِهِ، وَ مُنْشِئِهِمْ }}

وآنچه رامی‌ گذرد وگذشته است داند. خدایی‌ که آفریننده مخلوقات به علم خود، و پدیدآرنده آنان

<hr class="aye-hr">
{{نهج: بِحُكْمِهِ، بِلاَ اقْتِداء وَ لا تَعْلِيم، وَ لاَ احْتِذاء لِمِثالِ صانِع حَكِيم، }}

به حکمت خویش است، بدون تقلید و تعلیم گرفتن، و بدون پیروی‌ کردن از نمونه ساخته شده صانعی‌ حکیم،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ لا اِصابَةِ خَطَا، وَ لا حَضْرَةِ مَلاَ. وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ }}

و منهای‌ هر گونه اشتباهی‌، و بی‌ حضور هیچ جمعیتی‌. و شهادت می‌ دهم که محمّد بنده

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ رَسُولُهُ، اِبْتَعَثَهُ وَ النّاسُ يَضْرِبُونَ فى غَمْرَة، }}

و فرستاده اوست، وقتی‌ او را مبعوث به رسالت نمود که مردم در دریای‌ گمراهی‌ غوطهور بودند،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ يَمُوجُونَ فى حَيْرَة، قَدْ قادَتْهُمْ اَزِمَّةُ الْحَيْنِ، وَ اسْتَغْلَقَتْ عَلى }}

و در گرداب حیرت موج می‌ زدند، مهار هلاکت آنان را می‌ کشید، و بر قلوبشان

<hr class="aye-hr">
{{نهج: اَفْئِدَتِهِمْ اَقْفالُ الرَّيْنِ. }}

قفلهای‌ ظلمت بسته شده بود.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: اُوصيكُمْ عِبادَ اللّهِ بِتَقْوَى اللّهِ، فَاِنَّها حَقُّ اللّهِ عَلَيْكُمْ، }}

بندگان خدا، شما را به تقوای‌ الهی‌ سفارش می‌ کنم، تقوایی‌ که حقّ خداوند بر شماست،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ الْمُوجِبَةُ عَلَى اللّهِ حَقَّكُمْ، وَ اَنْ تَسْتَعينُوا عَلَيْها بِاللّهِ، }}

و باعث حق شما بر خدا هم هست، برای‌ دریافت تقوا از خدا کمک بخواهید،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ تَسْتَعينُوا بِها عَلَى اللّهِ، فَاِنَّ التَّقْوى فِى الْيَوْمِ الْحِرْزُ وَالْجُنَّةُ، }}

و از تقوا برای‌ گریز از عذاب خداوند مدد گیرید، که قطعاً امروز تقوا سپر از بلا،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ فى غَد الطَّريقُ اِلَى الْجَنَّةِ، مَسْلَكُها واضِحٌ، وَ سالِكُها رابِحٌ، }}

و فردا راه بهشت الهی‌ است، جادّه اش روشن، و پوینده اش سودبر،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ مُسْتَوْدَعُها حافِظٌ. لَمْ تَبْرَحْ عارِضَةً نَفْسَها عَلَى الاُْمَمِ الْماضينَ }}

و امانتدارش (که خداوند می‌ باشد) حافظ آن است. تقوا به طور دائم خود را بر گذشتگان عرضه کرده

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ الْغابِرينَ لِحاجَتِهِمْ اِلَيْها غَداً اِذا اَعادَ اللّهُ }}

و به آیندگان هم عرضه می‌ کند، چرا که فردای‌ قیامت به آن محتاجند، آن روزی‌ که خداوند آنچه را

<hr class="aye-hr">
{{نهج: ما اَبْدى، وَ اَخَذَ ما اَعْطى، وَ سَاَلَ عَمّا اَسْدى. }}

پدید آورده بازگرداند، و آنچه را عنایت فرموده بازستاند، واز آنچه مرحمت نموده بازخواست کند.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: فَما اَقَلَّ مَنْ قَبِلَها وَ حَمَلَها حَقَّ حَمْلِها! اُولئِكَ الاَْقَلُّونَ عَدَداً، }}

تقواپذیران که آن را چنانکه باید رعایت کنند چه اندکند! راستی‌ که آنان بسیار اندک شمارند،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ هُمْ اَهْلُ صِفَةِ اللّهِ سُبْحانَهُ اِذْ يَقُولُ: «وَ قَليلٌ مِنْ عِبادِىَ الشَّكُورُ». }}

اینان سزاوار وصف حقّند که در قرآن فرموده: «اندکی‌ از بندگان من شاکرند».

<hr class="aye-hr">
{{نهج: فَاَهْطِعُوا بِاَسْماعِكُمْ اِلَيْها، وَ واكِظُوا بِجِدِّكُمْ عَلَيْها، وَاعْتاضُوها }}

پس گوش خود را به جانب تقوا بدارید، و به کوشش خود بر آن مواظبت نمایید، و آن را به جای‌

<hr class="aye-hr">
{{نهج: مِنْ كُلِّ سَلَف خَلَفاً، وَ مِنْ كُلِّ مُخالِف مُوافِقاً. اَيْقِظُوا }}

آنچه ازدست داده اید قراردهید، و درعوض هرمخالفی‌ که دارید به عنوان موافق قبول کنید. خواب غفلت

<hr class="aye-hr">
{{نهج: بِها نَوْمَكُمْ، وَ اقْطَعُوا بِها يَوْمَكُمْ، وَ اَشْعِرُوها قُلُوبَكُمْ، وَ ارْحَضُوا }}

را به تقوا بیدار کنید، روز خود را با آن سپری‌ نمایید، آن را ملازم دل خویش کنید، گناهانتان را

<hr class="aye-hr">
{{نهج: بِها ذُنُوبَكُمْ، وَ داوُوا بِهَا الاَْسْقامَ، وَ بادِرُوا بِهَا الْحِمامَ، وَاعْتَبِرُوا }}

با آن بشویید، امراض را به وسیله آن درمان نمایید، و با آن بر مرگ سبقت گیرید، و از کسی‌ که آن را

<hr class="aye-hr">
{{نهج: بِمَنْ اَضاعَها، وَ لايَعْتَبِرَنَّ بِكُمْ مَنْ اَطاعَها! اَلا فَصُونُوها }}

تباه نموده عبرت گیرید، مبادا که آراستگان به تقوا از شما عبرت گیرند! هان، تقوا را نگاه دارید

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ تَصَوَّنُوا بِها، وَ كُونُوا عَنِ الدُّنْيا نُزّاهاً، وَ اِلَى الاْخِرَةِ وُلاّهاً، }}

و خود را نیز به تقوا حفظ نمایید. خود را از دنیا پاک کنید، و نسبت به آخرت شیفته باشید،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ لاتَضَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ التَّقْوى، وَ لاتَرْفَعُوا مَنْ رَفَعَتْهُ الدُّنْيا، }}

آن را که تقوا بلندمقام نموده پست نکنید، و آن را که دنیا رفعت داده بلند مقامش ننمایید،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ لاتَشيمُوا بارِقَها، وَ لاتَسْمَعُوا ناطِقَها، وَ لاتُجيبُوا ناعِقَها، }}

چشم به بارش ابر آن ندوزید، و گفتار ترغیب کننده به آن را نشنوید، و خواننده به آن را اجابت ننمایید،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ لاتَسْتَضيئُوا بِاِشْراقِها، وَ لاتُفْتَنُوا بِاَعْلاقِها، فَاِنَّ بَرْقَها خالِبٌ، }}

و به فروغ بی‌ پایه آن روشنی‌ مجویید، و به اشیاء نفیسش فریب مخورید، زیرا که برقش از ابر بی‌ باران،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ نُطْقَها كاذِبٌ، وَ اَمْوالَها مَحْرُوبَةٌ، وَ اَعْلاقَها مَسْلُوبَةٌ. }}

و گفتارش دروغ، و اموالش غارت شده، و اشیاء نفیسش غنیمت دزدان گشته است.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: اَلا وَ هِىَ الْمُتَصَدِّيَةُ الْعَنُونُ، وَ الْجامِحَةُ الْحَرُونُ، وَ الْمائِنَةُ }}

بدانید که آن چارپایی‌ است سرکش و گریزپای‌، اسبی‌ است چموش و نافرمان، دروغگویی‌ است

<hr class="aye-hr">
{{نهج: الْخَؤُونُ، وَالْجَحُودُ الْكَنُودُ، وَالْعَنُودُ الصَّدُودُ، وَ الْحَيُودُ الْمَيُودُ. }}

خائن، حق ناشناسی‌ است ناسپاس، ستمگری‌ است بیراهه رو، دوری‌ کننده ای‌ است بی‌ قرار.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: حالُهَا انْتِقالٌ، وَ وَطْأَتُها زِلْزالٌ، وَ عِزُّها ذُلٌّ، وَ جِدُّها هَزْلٌ، وَ عُلْوُها }}

وضعش حالی‌ به حالی‌ شده، قدمهایش لرزان، ارجمندیش خواری‌، جدّی‌ اش شوخی‌، و بلندیش

<hr class="aye-hr">
{{نهج: سُفْلٌ. دارُ حَرَب وَ سَلَب، وَ نَهْب وَ عَطَب. اَهْلُها عَلى ساق }}

پست است. دنیا خانه ربودن مال و سلب ثروت، و جایگاه غارت و هلاکت است. مردمش در سختی‌ و

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ سِياق، وَ لَحاق وَ فِراق. قَدْ تَحَيَّرَتْ مَذاهِبُها، وَ اَعْجَزَتْ }}

رانده شدن به سوی‌ مرگ، و عرصه دیدار و فراق اند. راههایش موجب سرگردانی‌، گریزگاههایش

<hr class="aye-hr">
{{نهج: مَهـارِبُهـا، وَ خـابَـتْ مَـطالِبُـها. فَـاَسْـلَمَتْـهُـمُ الْمَعـاقِـلُ، }}

علت ناتوانی‌، و مقاصدش باعث ناامیدی‌ است. حصارهای‌ استوارش اهل خود را به دست مرگ می‌ سپارد،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ لَفَـظَتْـهُـمُ الْمَنـازِلُ، وَ اَعْيَـتْهُـمُ الْمَـحـاوِلُ. }}

و منازل آن صاحبانش را دور می‌ اندازد، و چاره اندیشی‌ نسبت به امور آنان را ملول و خسته می‌ نماید.

<hr class="aye-hr">
{{نهج: فَمِـنْ نـاج مَعْـقُـور، وَ لَحْـم مَجْــزُور، }}

بعضی‌ از دام هلاکت رسته ولی‌ از دنیا زخم کاری‌ خورده اند، گروهی‌ با بدن پاره و پوست کنده شده،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ شِلْو مَذْبُوح ، وَ دَم مَسْفُوح ، وَ عاضٍّ عَلى يَدَيْهِ، وَ صافِق }}

عده ای‌ سر بریده، دسته ای‌ خونشان به زمین ریخته، عده ای‌ انگشت به دهن می‌ گزند، برخی‌ از شدت حسرت

<hr class="aye-hr">
{{نهج: بِكَـفَّيْـهِ، وَ مُـرْتَفِـق بِخَـدَّيْـهِ، وَ زار عَلـى رَأْيِــهِ، }}

دست به هم می‌ مالند، جمعی‌ سر در گریبان فکرت فرو برده اند، جمعیتی‌ بر اشتباه خود ندامت دارند،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ راجِع عَنْ عَزْمِهِ، وَ قَدْ اَدْبَرَتِ الْحيلَةُ وَ اَقْبَلَتِ الْغيلَةُ، }}

و پاره ای‌ از نیّت خود برگشته، ولی‌ راه چاره بر آنان بسته و مرگ ناگهانی‌ در رسیده،

<hr class="aye-hr">
{{نهج: «وَ لاتَ حينَ مَناص». هَيْهاتَ هَيْهاتَ، قَدْ فاتَ ما فاتَ، وَ ذَهَبَ }}

و زمان خلاصی‌ و رهایی‌ تمام شده. هیهات هیهات، از چنگ شد آنچه شد، و رفت

<hr class="aye-hr">
{{نهج: ما ذَهَبَ، وَ مَضَتِ الدُّنْيا لِحالِ بالِها، «فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ }}

آنچه رفت، دنیا آن گونه که خود می‌ خواست سپری‌ شد، و آسمان و زمین بر اهلش

<hr class="aye-hr">
{{نهج: وَ الاَْرْضُ، وَ ما كانُوا مُنْظَرينَ». }}

گریه نکرد، و به آنان مهلتی‌ داده نشد.

نام کتاب : نهج البلاغه نویسنده : نهج البلاغه جلد : 1 صفحه : 233

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست