ابن مزین (عیسی)

ابوالاصبع، عیسی بن محمد ابی بکر بن سعید بن مزین(2) فرمانروایی شلب را در زمان ملوک الطوایف تأسیس کرد. در زمان امویان قاضی شهر شلب بود و مردم از رفتار او راضی بودند. هنگامی که فتنه بالا گرفت و به سرنگونی دولت امویان انجامید، او شلب را به طور مستقل اداره کرد و خود را مظفّر نامید. مردم آن شهر در سال 440ق با او بیعت کردند و او نیز شهر را زیر فرمان آورد و به خوبی اداره کرد.

معتضد بن عباد به او حمله کرد و جنگ هایی با هم داشتند که معتضد در آن ها پیروز شد و ابن مزین را برکنار کرد و او را کشت و در سال 445ق بر شلب دست یافت و آن را به کشور خود ضمیمه کرد.(3)

غلام ثعلب

ابوعمر، محمد بن عبدالواحد بن ابی هاشم باوردی، در باورد (ابیورد خراسان) به دنیا آمد و به آن جا منسوب شد. حرفه او حاشیه دوزی لباس بود و او را مطرّز می نامیدند. در زمان خود، یکی از پیشوایان لغت و از دانشمندان سرآمد به شمار می رفت. مدتی با ابوالعباس ثعلب همراه بود، از این رو او را غلام ثعلب نامیدند. او بسیار از استاد خود دانش آموخت و در محضر مبرِّد نیز تحصیل علم کرد واز موسی بن سهل وشّاء، یکی از محدثان آن زمان، حدیث شنید و از آن روایت کرد. از حافظان شمرده می شد. و از حفظ، احادیث بسیاری را املا می کرد و آنچه را حفظ کرده بود، نیک می دانست.

او در دوستی معاویة بن ابی سفیان بسیار غلوّ می کرد و علی بن ابی طالب(علیه السلام) را دشنام می داد، لذا دشمنانش بسیار شدند. پرهیزکار و از دنیا گذشته بود و او را ابوعمر زاهد می خواندند.

کتابی در تکمیل کتاب الفصیح ثعلب، کتاب الیواقیت در آفت، رساله ای در غریب قرآن، کتابی در غرائب حدیث که حاشیه ای برمسند احمد بود، تفسیر اسماء الشعراء المدخل در لغت، کتاب یوم و لیله، کتابی در فضایل معاویه و کتابی در حدیث و ادب که «المجمع العلمی العربی» ]در سوریه [آن را منتشر کرده است، از جمله تألیفات اوست. او در 83 سالگی درگذشت و در بغداد و نزدیک قبر معروف کرخی به خاک سپرده شد.(4)

پی نوشت ها:

[1] جمعه اول محرم سال 445 = 23 آوریل سال 1053؛ شنبه هیجدهم رمضان سال 445 = اول ژوئـن سال 1054.

2 مزین: نخستین کسی از این خانواده که به اندلس آمده بود.

[3] البیان المغرب، ج 3، ص 296؛ الأعلام ، ج 5، ص 292.

[4] وفیات الاعیان، ج 4، ص 329؛ أنباه الرواة، ج 3، ص 171؛ العبر، ج 2، ص 298؛ البدایة و النهایه، ج 11، ص 230؛ الاعلام، ج 7، ص132؛ فرّوخ، تاریخ الأدب العربی، ج 2، ص 448؛ بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج 2، ص 218.

سال 446ق = 1054-1055 م.(1)

رویدادها

خلیفه از سلجوقیان کمک می خواهد

* خلیفه عباسی، القائم بامرالله به طغرل بیگ در خراسان نامه می نویسد و از او می خواهد نزدوی برود و او را از دست بساسیری، فرمانده سپاه که قدرت را به دست گرفته، نجات بخشد. او عراق را زیر فرمان خود آورد و به نام پادشاه مصر، مستنصر فاطمی خطبه خواند و در بغداد پرچم های سفید مصری برافراشت.

پیمان فاطمیان و رومیان

* پیمانی میان مستنصر فاطمی و امپراتور کنستانتین نهم بسته می شود. در این پیمان، امپراتور متعهد می شود در عوض، مصر را با غله و خواربار کمک کند تا بتواند برابر قحطی مقاومت کند. امپراتور پیش از اجرای تعهد خود می میرد و امپراتوریس تئودورا جای او را می گیرد.او برای ارسال آذوقه شروطی را تعیین می کند، از جمله: آن که هرگاه به کشورش حمله شود، مستنصر او را یاری کند، ولی مستنصر نمی پذیرد.

وقایع نظامی

جنگ میان ملوک الطوایف اندلس

* معتضد بن عباد بر جزیره خضراء چیره می شود و آن را از چنگ محمد بن حمّود ادریسی، فرمانروای آن سامان به در می آورد.

حملات پادشاهان فرنگ بر سرزمین اندلس

* فرناندوی اول، پادشاه قشتاله بر سرزمین بطلیوس حمله می برد. ابوبکر محمد بن عبدالله تجیبی، معروف به ابن افطس، حاکم آن سامان با پرداخت خراج سالانه، با او صلح می کند.

درگذشتگان

* حبرة السوداء.* قاسم حمودی.* یحصبی (فتح).

جبرة السوداء

کنیز ابوالفتح، محمد بن احمد بن ابی الفوارس، از مردم «بغداد» و عالم به حدیث بود. خطیب بغدادی می گوید: «بسیاری از یاران ما، از او حدیث شنیده و نوشته اند و آنچه را که او شنیده بود، صحیح بود.»(2)

قاسم حمّودی

او قاسم بن محمد بن قاسم بن حمّود، واپسین فرمانروای بنی حمّود در جزیره خضراء بود. پس از مرگ پدرش در سال 440ق فرمانروایی