او در سرقسطه و در پناه بنی هود می زیست. ابزارهای ستاره شناسی دقیق را می ساخت. اسطرلاب جدید ساخت که بسیار کامل بود. دیری نپایید که بزرگ ترین رصد کننده زمان خود شد. رساله ای در اسطرلاب نوشت که به «صحیفه زرقالی» معروف است و تأثیر بی مانندی بر دانش اروپا داشت و به چند زبان ترجمه شد. او در تهیه «جداول طلیطله» در ستاره شناسی نقش داشت. این جدول اثر بزرگی در تلاش های علمی قرن سیزدهم داشت. کپرنیک تیراژ آن را مستند خود قرار داده است.

زرقالی بیشتر عمر خود را در طلیطله بزرگ ترین مرکز فرهنگی اسپانیا در آن زمان گذراند. در اروپا او را به نام ARZACHELمی شناسند.(5)

سید کمپیادور

«رود ریگودیازدی فیفار(Rod Rigue Diazde Vivar) در سال 1043م. در شهر فیفار (Vivar) نزدیک برغش متولد شد و یکی از پهلوانان قشتاله و قهرمانان آن بود. تاریخ چیزی از زندگی او نمی داند و همه آنچه درباره او هست، افسانه و قصه است. بیشتر در رویدادهای پس از فردیناندی اول پادشاه «قشتاله» و «لیون» پدیدار شد و این با سال 1065م مقارن بود. سید، نخست به خدمت فرزند او سانچوی دوم و پس از کشته شدن او، به خدمت برادرش آلفونسوی ششم، پادشاه قشتاله در آمد. زمانی که المقتدر احمد بن سلیمان بن هود در جنگ با امیر بلنسیه بود و پادشاه قشتاله آلفونسوی ششم او را کمک می کرد، به خدمت او درآمد.

از آن پس، گاهی در خدمت امیران مسلمان و گاهی اجیر امیران مسیحی بود. و در پی غنیمت، در هر شورش یا جنگی شرکت می کرد و به هر وسیله، آن را به دست می آورد و دوست را به دشمن می فروخت. او به هر قیمت در پی فرصت می گشت و در جنگ برادر با برادر، به یکی از آنان کمک می کرد و سرانجام فرمانده سپاه بزرگی از مزدوران شد. اختلاف امیران مسلمان به او فرصت داد که در سال 1094م بر بلنسیه دست یابد و تا سال 493ق(1099م) بر آن حکومت کند.

در این سال، مرابطون شهر را محاصره کردند و کمپیادور هنگام محاصره درگذشت و همسرش دوناجیمونا معروف به شیمانه مقاومت کرد تا این که شهر به دست مرابطون افتاد. شیمانه بدن شوهرش را به «برغش» برد و در کلیسای جامع آن دفن کرد.

عرب ها از قهرمانی او شگفت زده شدند و او را سید (آقا) نامیدند و همین واژه، ریشه نام فرانسوی «Lecid» است و لقب «کمپیادور»، به معنای قهرمان جنگاور است. در داستان های زیبا در ادبیات فرانسه و اسپانیا، قهرمان اصلی اوست. وی قهرمان چند شاهکار ادبیات فرانسه و اسپانیا، به شمار می رود.(6)

پی نوشت ها:

[1] پنج شنبه اول محرم سال 493 = هفدهم دسامبر سال 1099؛ شنبه شانزدهم صفر سال 493= اول ژانویه سال 1100.

[2] تاریخ ابن اثیر، ج 10، ص 129، 124، 186 و 298؛ شذرات الذهب، ج 3، ص 400؛ الأعلام ، ج 7، ص 146؛ البدایة و النهایه، ج12، ص 159؛ الوافی بالوفیات، ج 1، ص 272؛ دائرة المعارف الاسلامیة، ماده: «ابن جهیر».

[3] لاروس، دائرة المعارف.

[4] الفوائد البهیه، ص 188؛ الأعلام ، ج 7، ص 247.

[5] تراث الاسلام، ص 112؛ تراث الاسلام، ص 566؛ تاریخ الادب الجغرافی، ج 1، ص 111؛ فرّوخ، تاریخ العلوم عند العرب، ص 127، 171 و 172؛ تاریخ الفکر الاندلسی، ص 451.

[6] تاریخ دول الطوایف، ص 221 به بعد؛ موسوعة تاریخ العالم، ج 2، ص 643؛ موسوعة لاروس؛ تاریخ الفکر الاندلسی، ص 612.

سال 494 ق = 1100-1101 م(1)

رویدادها

صلیبیان

* کشته شدن گودفروادو بویون، پادشاه بیت المقدس و تعیین برادرش بالدوین به پادشاهی، تشکیل امیر نشین های صلیبی در آناتولی و شام.

باطنیان

* سلطان برکیاروق بر باطنیان اسماعیلی حمله می برد و کشتار و مصادره اموال آنان را روا می دارد.

وقایع نظامی

گسترش سلطه صلیبی ها در شهرهای آناتولی و شام.

* صلیبی ها بر شهر «سروج» نزدیک «رها» دست می یابند.

* صلیبی ها بر الجلیل، حیفا، یافا، ارسوف و قیاریه دست می یابند و عکا را به فرماندهی گودفروادو بویون محاصره می کنند هنگام محاصره، تیری به گودفروا دوبویون می خورد و صلیبیان آن شهر را رها کرده، عقب می نشینند.

درگذشتگان

* گودفروادو بویون.

گودفروادو بویون

او امیر منطقه لورین پایین (Bass - Lorraine) و رهبر جنگ صلیبی اول بود.. برخی از دارایی خود را فروخت و برخی را گرو گذاشت و توانست سپاهی گران فراهم آورد. برادرش بالدوین (Baudouin) و گروه زیادی از شوالیه ها به او پیوستند. از راه اروپا به قسطنطنیه رسید و برای امپراتور آلکسیس کومنین سوگند وفاداری یاد و به فرمانروایی او بر سرزمین هایی که صلیبیان فتح می کند و این که هرچه از شهرهای امپراتوری که باز پس گرفته می شود به کارگزاران امپراتور بسپارند،